Drevljanen
De Drevljanen (Oekraïens: Деревляни, Derevljany, Russisch: Древляне, Drevljane) waren een Slavische stam die van de 6e tot de 10e eeuw in Polesië en Rechteroever-Oekraïne woonde, ten westen van de Poljanen en aan de rivieren Teteriv, Oezj, Oebort en Stviga. In het westen reikte het woongebied tot de Sloetsj, waar de Wolynjanen en Boezjanen woonden. Ten noorden woonden de Dregovitsjen.
Schilderij van Klavdi Lebedev
Archeologie
De naam van de stam is afgeleid van het Slavische woord древо of дерево (drevo of derevo), wat "boom" of "woud" betekent, ofwel "Woudbewoners". Volgens de Nestorkroniek woonden de Drevljanen "als dieren in het woud". Ze doden elkaar en aten onreine dingen. Ze ontvoerden jonge vrouwen en kenden geen huwelijk. De Drevljanen lieten veel archeologische sporen achter, zoals agrarische nederzettingen met kuilwoningen, begraafplaatsen met en zonder grafheuvels, versterkte steden zoals Vroetsjy (het huidige Ovroetsj) Gorodsk nabij Malyn (vermoedelijk de residentie van de Drevljaanse vorst Mal) en anderen. De belangrijkste stad van de Drevljanen was Iskorosten (het huidige Korosten), waar men nog steeds een groep van compacte oude nederzettingen kan zien. Tegen het einde van het eerste millennium bezaten de Drevljanen een goed ontwikkelde landbouw en handwerk.
Schatplicht
Radziwiłłkroniek, 15e eeuw
De Drevljanen verzetten zich heftig tegen de pogingen van het Kievse Rijk hen te annexeren. Volgens een aantal kronieken hadden de Drevljanen hun eigen vorsten en waren vaak in oorlog met de Polanen. In 883 onderwierp Oleg van Novgorod de Drevljanen aan Kiev. In 907 namen de Drevljanen deel aan de militaire campagne van Kiev tegen het Byzantijnse Rijk. Na de dood van Oleg in 912 betaalden de Drevljanen geen tribuut meer. De Varjagische krijgsheer Sveneld maakte de Drevljanen aan hemzelf schatplichtig. Olegs opvolger Igor probeerde om na Sveneld tribuut te heffen, maar de Drevljanen kwamen in opstand en doodde hem in 945. Igors weduwe Olga nam wraak op de Drevljanen door hun hoofdstad Iskorosten en andere steden tot de grond af te branden en hun adel en vertegenwoordigers te doden. Volgens de legenden werden bij de grafheuvel van Igor 5000 Drevljanen ter dood gebracht. Na hun onderwerping maakte Olga hun grondgebied tot een apanage van Kiev met het centrum in Vroetsjy. De laatste vermelding van de Drevljanen was in een kroniek van 1136, toen hun land door Jaropolk II als een geschenk aan de Kerk van de Heilige Maagd van de Tienden werd gegeven.
Literatuur
Hans Thuis, Nestorkroniek (Uitgeverij Vantilt, Nijmegen, 2015), ISBN 978 94 6004 2287
Bronnen, noten en/of referenties
|