Diadeemdrager

Romeinse kopie in het British Museum

Het originele beeld werd gemaakt tijdens de klassieke periode (500 v.Chr. - 300 v.Chr.) en behoort tot de 'rijpe stijl' (450 v. Chr - 380 v.Chr.). In de rijpe stijl merken wij een verdere ontwikkeling in de beelden. De contrapost werd tijdens deze stijl volledig ontwikkeld dankzij de Griekse beeldhouwer Polykleitos. Polykleitos ontwikkelde naast de contrapost, ook de eerste canon. De canon is een verzameling van schoonheidsregels gebaseerd op een wiskundige theorie waardoor de afmetingen van de delen van het lichaam een vaste verhouding hebben. Het hoofd is daarmee 1/7 van het lichaam. De beelden vertonen een grote beweging, een betere detaillering en een harmonisch evenwicht in de lichaamsbeweging waardoor de beelden een natuurlijke en dynamische uitstraling krijgen. Deze beweging merken wij in de vrijere stand van de benen, het verdwijnen van de symmetrie in de schouders, de flanken en de scheve heupstand. De frontale beelden verdwijnen en de anatomie is uitgewerkt. In deze periode waren vooral atleten, helden of goden het onderwerp. De mens werd in de beelden voorgesteld met ideale verhoudingen.

Romeinse kopie in het Nationaal Archeologisch Museum van Athene

De diadeemdrager vertoont dezelfde stijl en kenmerken als de andere beelden van Polykleitos en van beelden uit dezelfde periode zoals de discuswerper van Myron van Eleutherae. Deze beelden vertonen al een groot verschil met beelden uit de 'strenge stijl', zoals de Wagenmenner van Delphi en de Poseidon van Artemision.

Het beeld stelt waarschijnlijk een volmaakte Griekse atleet voor na een atletische overwinning op de spelen. De naakte atleet heft zijn armen omhoog om de overwinningsdiadeem rond zijn hoofd te binden[8]. Het beeld steunt op één been, het rechterbeen. Het linkerbeen is licht gebogen en de linkervoet is gedraaid, waardoor het linkerbeen ontspannen en vrij is. De scheve houding die ontstaat in de heupen (de rechterheup bevindt zich iets hoger dan de linkerheup) wordt door de schouders en armen weer in evenwicht gebracht. Het hoofd is ook lichtjes gebogen naar rechts en laat een ingetogen indruk na. Door de contrapost is het beeld zowel in rust als in beweging.

Bij de Romeinse kopieën bevindt zich naast het beeld een marmeren steunblok om het gewicht van het marmer te kunnen dragen. Dit steunblok was niet aanwezig bij het originele bronzen beeld van Polykleitos.

Het originele standbeeld werd vermoedelijk gegoten volgens de techniek van het bronsgieten van de Griekse oudheid. Om het beeld te vervaardigen werd een driedimensionale afdruk gemaakt van de verschillende delen van het beeld in een gietmal. De delen werden door middel van mechanische technieken als klinken en lassing aan elkaar verbonden.

Er bestaan verschillende Romeinse marmeren kopieën van het originele bronzen beeld. Deze kopieën zijn voornamelijk in de hellenistische periode vervaardigd. Romeinse kopieën van het beeld werden door Plinius de Oudere beschreven in zijn Naturalis Historia[9]. Plinius beschreef ook dat het originele beeld op een veiling verkocht werd voor een hoge prijs van 100 talenten. Er moet een grote hoeveelheid aan Romeinse kopieën geweest zijn, dit kunnen we halen uit de vandaag nog overgebleven fragmenten en volledige werken in verschillende musea[10]. In het British Museum is ook een kleinere kopie van het originele beeld te bezichtigen (de Farnese Diadumenos) en het hoofd van de diadeemdrager staat gegraveerd op verschillende Romeinse juwelen.

• Oud-Griekse beeldhouwkunst

Zie de categorie Diadumenos van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.