Depotplicht

Depotplicht is een wettelijk geregelde deponeer- of bewaarplicht van alle geregistreerde documenten in een land.

Deponering wordt geregeld opdat:

  • er een bewaring gebeurt van (schriftelijk of anderszins) vastgelegde cultuur- en kennisproductie
  • er een archief is om het copyright vast te kunnen stellen
  • de documenten centraal geregistreerd worden
  • (bij verplichting) de overheid een middel in handen heeft om censuur te kunnen handhaven.

Voor de uitvoering van een depotplicht richten overheden een nationale bibliotheek op.

Vormen

Er bestaan twee vormen:

  • een verplicht depot
  • een vrijwillig depot.

Verplicht depot

België

Sinds 1 januari 1966 was elke uitgever in België verplicht één exemplaar van elk boek te deponeren. Sinds 1 april 2008 is de depotplicht van België vernieuwd. Van alle niet-periodieke publicaties (boeken en brochures) moeten voortaan niet één maar twee exemplaren gedeponeerd worden bij de Koninklijke Bibliotheek van België. Tot dan was één exemplaar verplicht. Meestal werden echter al twee exemplaren aangeleverd, zodat de bibliotheek, indien ze dit nuttig achtte, een exemplaar in haar publieke collectie kon opnemen. De Belgische uitgever is ook verplicht op een duurzame manier vooraan of achteraan in het boek een depotnummer aan te brengen. In gedrukte vorm worden de documenten beschreven in de Belgische Bibliografie.

Frankrijk

Frankrijk is de uitvinder van het wettelijk depot voor boeken. Sedert 1537 is een uitgever hier verplicht een of twee exemplaren van elke publicatie neer te leggen. Deze verplichting werd tijdelijk afgeschaft van 1790 tot 1794, in de geest van de Franse Revolutie die verplichtingen wilde afschaffen. Sedert 1925 zijn in Frankrijk naast de uitgevers ook de boekdrukkers verplicht hun boeken neer te leggen.

Verenigd Koninkrijk

Voor werken verschenen in het Verenigd Koninkrijk en de Republiek Ierland berust het wettelijk depot bij de British Library. Daarnaast zijn er vijf universiteitsbibliotheken waarnaar uitgevers op verzoek verplicht zijn een exemplaar van hun uitgave tot te sturen:

Vrijwillig depot

Nederland kent een vrijwillig depot, het Depot van Nederlandse Publicaties, een van de taken van de Koninklijke Bibliotheek (nationale bibliotheek van Nederland) te Den Haag.

Grijze literatuur

Documenten die niet officieel geregistreerd worden ontberen een ISBN of ISSN. Men noemt deze documenten (rapporten, vlugschriften etc.) grijze literatuur. Teneinde deze informatie niet verloren te laten gaan, houden universiteitsbibliotheken, andere wetenschappelijke bibliotheken, archieven en speciale bibliotheken zich bezig met het gericht vergaren en ontsluiten van deze documentaire informatie.

Beroemde depotbibliotheken

Regelgeving

Depotcentra

Nationale bibliografie online

Nationale document-registratiebureaus
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.