De waarzegger

Op een zomeravond wandelt Tom Poes naar huis langs slot Bommelstein. Omdat hij ziet dat de lichten al uit zijn, bedenkt hij dat zijn vriend heer Ollie eigenlijk meer van een rustig leven houdt dan van avonturen. Maar op dat moment roept heer Bommel hem vanuit een dakraam onder een torenspits. Hij heeft een geheim trapje op de zolder ontdekt zodat het avontuur roept. Heer Ollie en Tom Poes vinden op de zolder van Bommelstein een loden kistje. Tom Poes vraagt zich hardop af wat er behalve radium en uranium nog meer in een loden kist wordt bewaard? Er blijkt een vreemde pijptabak in te zitten.

Wanneer heer Ollie deze tabak rookt in zijn pijp verschijnt er een wit pratend figuurtje, een van de plaaggeesten, dat zichzelf waarzegger noemt. Het zegt altijd de waarheid en het heeft een hekel aan holklappers[1] en kou, maar groeit van 'galwarmte', omdat men het nu eenmaal moeilijk vindt om met de waarheid geconfronteerd te worden. Heer Ollie biedt het waarzeggertje plaats aan in zijn pijp. Tom Poes is argwanend en vraagt waarom hij 400 jaar opgesloten is geweest in een loden kist. Want waarzeggers zeggen niet altijd de waarheid hoor. “Tjonge, nee.”

Het eerste slachtoffer is de bediende Joost.[2] Als Heer Bommel vervolgens zijn voorvaderlijk slot ter sprake brengt komt het antwoord uit de pijp keihard terug: "Holklapper,dit is het slot van je voorvaderen helemaal niet. Je hebt dit huis gekocht van je erfenis, omdat je vader, een avonturier, een oliebron onder zijn moestuin vond!"[3] Het ventje gaat door met de kasteelheer te beledigen: "Geld is geen stand". Er blijkt dat niets de gal zo lekker verhit als de waarheid.

De andere ochtend blijkt dat de ontslagen bediende Joost toch nog in dienst is en wel met een salarisverhoging. Volgens zijn werkgever is Joost soms een heer. Maar kruidenier Grootgrut en bediende Joost worden andermaal slachtoffer van het witte figuurtje en verlaten eendrachtig het kasteel. Het waarzeggertje maakt nu een afspraak met de kasteelheer. Als heer Bommel ervoor zorgt dat hij warm blijft, geeft het waarzeggertje hem waarheden over anderen. Want hij kan niet tegen de kou en de pijprokende heer kan niet tegen zijn eigen waarheid. De binnentredende Hiep Hieper als voddenman is het volgende slachtoffer van de waarzegger. Heer Bommel trapt hem vervolgens letterlijk het kasteel uit. De mishandelde zakenman gaat ten rade bij zijn compagnon, maar Bul Super ziet niets in het waarzeggertje. Er zit geen brood in. Maar Hiep Hieper denkt aan de belastingdienst. De waarheid brengt daar miljoenen extra op. Daar zit toch wel tipgeld in?[4] De laatste weet zijn maat zo te overtuigen om de pijp en het mannetje te gaan ontvoeren. Het is hiermee wel een Superzaak en geen Hieperzaak meer. De overval op de kasteelheer met pijp lukt. Heer Bommel wordt in een zak verpakt waar uien in hebben gezeten. Maar het vervolg mislukt omdat de waarzegger de wederzijdse gedachten van de twee boeven bekendmaakt, waarop de twee elkaar mishandelen, zodat de kasteelheer hen onder het waarheidsgetrouw commentaar door het waarzeggertje aan politiecommissaris Bulle Bas kan overdragen. De politiecommissaris kan de twee zakenlieden opschrijven wegens onderlinge mishandeling. Maar hij schrikt van een visioen van een wit mannetje in heer Bommel zijn pijp.

Op het kasteel vindt Heer Bommel nog steeds dat de waarheid gezegd moet kunnen worden. Tom Poes treft in het opengesneden loden kistje de gebruiksaanwijzing aan. Het witte ventje kan pas weer terug in het kistje wanneer iemand drie waarheden achter elkaar kan aanhoren zonder boos te worden. 's Avonds gaat Heer Ollie naar de Kleine Club om een lezing te geven[5] over de waarheid. De ontvangst is welwillend en zelfs commissaris Bulle Bas is niet al te boos meer over het incident met Super en Hieper. De lezing over de waarheid loopt helemaal uit de hand door het waarzeggertje, dat alleen in ambtenaar Dorknoper een medestander treft. Het spookje noemt de burgemeester een beroepsholklapper. De clubleden belanden vervolgens in een kolossale onderlinge vechtpartij. De kasteelheer vlucht naar het huisje van Tom Poes.

Hij wil dan ook van het figuurtje af, maar dat kan alleen maar, volgens het door Tom Poes in het kistje gevonden document, door achtereenvolgens drie waarheden aan te horen zonder dat je boos wordt. Het waarzeggertje is verontwaardigd dat het duo van hem af wil. De wereld is niet verbeterd in 400 jaar. Heer Ollie sluit zich eerst op op kasteel Bommelstein, maar wordt daar keer op keer gestoord door Clubleden. Markies de Canteclaer wil sluitende inlichtingen over zijn stamboom. Ambtenaar eerste klasse Dorknoper wil weten hoeveel geld iedereen heeft. Commissaris Bulle Bas krijgt als derde, voordat hij iets kan zeggen, een emmer water over zijn hoofd.

Ten slotte nemen Bulle Bas en brigadier Snuf heer Bommel mee en sluiten hem op om in een cel in alle rust de 3 waarheden te kunnen aanhoren. Maar het lukt heer Bommel niet om van de waarzegger af te komen. “Waarheden? Deze schurk beledigt mij, mijn goede vader, mijn stand, mijn kunstverzameling en mijn buurvrouw.”[6] Ten slotte dreigt heer Bommel te stoppen met roken, maar ook daar is hij te zwak voor volgens het waarzeggertje.[7] Tom Poes is intussen door agent Klappers, die bij het kasteel Bommelstein op wacht staat, doorgestuurd naar het politiebureau. Hij is er getuige van dat na het afrekenen van het kapotgeslagen celmeubilair heer Bommel kan gaan. Het waarzeggertje beschuldigt Bulle Bas terloops ervan de betaalde 75 florijnen in eigen zak te gaan steken. Tom Poes is er zo getuige van dat het waarzeggertje halve waarheden vertelt, door een deel van de waarheid bewust achterwege te laten. De beroepsmatige analyse van de commissaris is juist. Maar het ventje houdt vol dat een halve appel ook een appel is. Heer Bommel wenst niet zo verder te leven. Tom Poes moet een list verzinnen.

Op het kasteel Bommelstein gaat het witte ventje door met het beledigen van zijn gastheer. Heer Bommel vindt het onverdraaglijk, omdat hij zijn geld eerlijk geërfd heeft. Tom Poes merkt op dat de maatschappij best kan zonder de waarheid, behalve de wetenschap. Hij vat de discussie met Bulle Bas voor zijn vriend samen met de zin: "Een halve waarheid is erger dan een hele leugen." Hij ontdekt dat de waarheid niet per se door heer Ollie zelf aangehoord hoeft te worden en hij nodigt de toevallig Bommelstein binnenlopende gans Wammes Waggel uit om mee te helpen. Wammes kan alles aanhoren zonder er warm of koud van te worden. Het wanhopige ventje noemt Wammes een gans en zo wordt het waarzeggertje getemd en zelfs op eigen verzoek terug opgesloten in de dichtgesoldeerde tabakskist. Tom Poes beschuldigt hem er ten slotte van juist zelf een holklapper te zijn. Heer Bommel vindt het wonderlijk dat eenvoudige lieden kunnen slagen, waar een heer moet falen. Wammes Waggel loopt mopperend het kasteel weer uit.

Bediende Joost komt zijn schort ophalen en wordt door zijn werkgever liefdevol omarmd en weer in dienst genomen. Alles lijkt vergeven en vergeten!. Maar bij het opdienen van de maaltijd informeert Joost naar de kleine witte heer in de pijp. Als heer Bommel uitlegt dat die weer is opgesloten, vindt Joost dat spijtig.

"Dat is jammer, want nu zal ik nooit weten of u die vriendelijke woorden van daarnet echt meende!"