De Nationale Assemblée

De eerste volksvertegenwoordiging in Suriname werd gevormd door de Koloniale Staten, vanaf 1866. In 1936 werd de naam gewijzigd in de Staten van Suriname. Toen Suriname op 25 november 1975 een onafhankelijk land werd, werd de volksvertegenwoordiging Parlement van de Republiek Suriname genoemd. Bij de staatsgreep van 1980 werd dit parlement buiten werking gesteld. In 1985 werd het parlement vervangen door een benoemde Assemblée. Tot de Nationale Assemblée in haar huidige werd gekozen tijdens het grondwettelijke referendum van 1987. Bij de herdemocratisering zeven jaar na de staatsgreep werd in dat jaar een nieuwe grondwet aangenomen waarin de Assemblée geregeld werd, en op 25 november 1987 vonden verkiezingen plaats.

De Nationale Assemblée heeft zowel wetgevende als bestuurlijke en controlerende bevoegdheden, die zijn vervat in de artikelen 71 tot en met 74 van de Grondwet. De voornaamste zijn:

• Het beslissen over alle wetsontwerpen die haar worden voorgelegd (wetgeving).
• Besluiten omtrent het bijeenroepen van een Verenigde Volksvergadering, indien zij dit toepasselijk vindt (bestuur).
• Het goedkeuren van het sociaaleconomisch en politiek beleid van de regering (controle).
• Het kiezen van de president en de vicepresident (politiek).
• Het doen van een voordracht voor benoeming van de voorzitter en de leden van de Rekenkamer (bestuur).
• Het goedkeuren van de jaarlijkse begroting van de regering (wetgeving en bestuur).
• Het benoemen en ontslaan van haar griffier.

Emile Wijntuin was vanaf december 1973 voorzitter van de Staten van Suriname en bleef na de onafhankelijkheid de voorzitter van de opvolger van de Staten tot het parlement ontbonden werd in augustus 1980.

Na de verkiezingen van 1987 werd Jagernath Lachmon (VHP) de voorzitter, een functie die hij ook al twee keer eerder had gehad in de Staten van Suriname. Lachmon trad in 1996 af omdat hij zich niet kon vinden in de regering van Jules Wijdenbosch (NDP).

Op 10 oktober 1996 werd Marijke Djwalapersad (BVD) gekozen als voorzitter. Zij was daarmee de eerste vrouw in de Surinaamse geschiedenis die voorzitter werd van het parlement. Djwalapersad werd per 24 juli 2000 weer opgevolgd door Jagernath Lachmon die voorzitter bleef tot zijn dood in 2001. Daarna volgde zijn partijgenoot Ramdien Sardjoe hem op.

Na de verkiezingen in 2005 wilde Paul Somohardjo van de Pertjajah Luhur (partij die deel uitmaakt van Nieuw Front) graag vicepresident worden. Aangezien hij in augustus 2003 een voorwaardelijke gevangenisstraf van twee maanden kreeg voor schennis van de eerbaarheid wat hem toen zijn ministerschap kostte, leek dat niet haalbaar. Binnen de coalitie werd er toen voor gekozen om Ramdien Sardjoe vicepresident te maken en Somohardjo het voorzitterschap van De Nationale Assemblée op zich te laten nemen.

Op 30 juni 2005 kwam De Nationale Assemblée voor de eerste keer sinds de verkiezingen bijeen. Daarbij werd Somohardjo met 29 stemmen tot voorzitter gekozen. Caprino Alendy (A Combinatie) werd eveneens met 29 stemmen tot vicevoorzitter gekozen.

Op 30 juni 2010 kreeg Geerlings-Simons van de NDP/MC bij de stemming over de nieuwe voorzitter 26 stemmen en versloeg zij daarmee Somohardjo die 24 stemmen kreeg. Tot vicevoorzitter werd gekozen Ruth Wijdenbosch (NPS/NF) die met 25 stemmen net 1 stem meer kreeg dan Anton Paal (PALU/MC). Het is daarmee voor het eerst dat zowel de voorzitter als de vicevoorzitter een vrouw is en bovendien is het de eerste keer dat voor deze functies personen zijn gekozen die politieke tegenstanders van elkaar zijn.

Bij de verkiezingen voor De Nationale Assemblée wordt gebruikgemaakt van een meervoudig districtenstelsel, hetgeen betekent dat de zetels per district worden verdeeld en binnen elk district meerdere zetels te verdelen zijn. Het aantal zetels voor de kiesdistricten, die overeenkomen met de gewone districten, is in de jaren tachtig wettelijk vastgelegd op basis van een politiek compromis en sindsdien ongewijzigd gebleven. Dit compromis is weer gebaseerd op de zetelverdeling zoals deze in de jaren vijftig wettelijk is vastgelegd. Omdat deze verdeling niet wordt aangepast aan de bevolkingsverhoudingen, zijn er door bevolkingsverschuivingen in de afgelopen decennia in het ene district veel meer stemmen nodig om een zetel te behalen dan in het andere district. Zo zijn voor een zetel in het district Paramaribo, dat met de helft van de Surinaamse bevolking slechts 17 van de 51 zetels te verdelen heeft, gemiddeld tien keer zoveel stemmen nodig als voor een zetel in het district Coronie, waar 0,6% van de bevolking 2 van de 51 zetels (4%) mag verdelen.

• Lijst van parlementsvoorzitters van Suriname
• Surinaamse parlementsverkiezingen 2015#Gekozen Assemblée-leden
• Bestuurlijke indeling van Suriname

• Officiële website van De Nationale Assemblée
• Lijst van oud-voorzitters

verkiezingen in Suriname
1949 • 1951 • 1955 • 1958 • 1963 • 1967 • 1969 • 1973 • 1977 • 1987 • 1991 • 1996 • 2000 • 2005 • 2010 • 2015 • 2020 referendum 1987