De Harten
De Harten, of Harten[1] is een voormalige buurtschap gelegen ten noordwesten van Renkum in de Nederlandse provincie Gelderland. Het bestond uit boerderijen, een enk, uiterwaarden en watermolens langs het Renkums Beekdal. Hoewel de buurtschap geen harde grenzen had, lag het met name ten westen van de Beukenlaan en de Schaapsdrift en ten zuiden van de huidige spoorlijn Arnhem-Ede-Wageningen.
De Harten is in de geschiedenis (gedeeltelijk) onderdeel geweest van zowel de gemeente Wageningen als gemeente Renkum c.q. Veluwezoom.
Geschiedenis
De Harten was in de Middeleeuwen aan de oostzijde omgeven door uitgestrekte heidevelden en westelijk door dichte bossen, deel uitmakend van het Moftbos. Deze gronden behoorden toe aan de graven, en later de hertogen van Gelre. Door het gebied lag een open beekdal, waarlangs vruchtbare gronden lagen. Deze gronden werden al vroeg bewoond waarmee een enk ontstond. Aan de zuidzijde werd deze Hartense enk afgesloten door het bezit van kasteel Grunsfoort. Rondom de beken ontstond een buurtschap met boerderijen.
In 1539 claimt de gemeente Wageningen bij hertog Willem V van Kleef delen van de buurtschap De Harten ten nadele de westelijke Veluwezoom. Op de Landdag van 14 juli 1539 legt hertog Willem van Kleef de kwestie voor aan de Staten. Hierbij wordt de grens bepaald ten westen van de beek en valt de Hartense Enk binnen de gemeente Wageningen. Pas in 1817 wordt de grens opnieuw gereconstrueerd en valt de gehele buurtschap Harten in de gemeente Renkum. Desondanks bleef men destijds van Wagenings en Renkums Harten spreken.
De kern van de buurtschap lag rond de (destijds nog niet bestaande) Bennekomseweg. De kern bestond uit enkele boerderijen en meer noordelijk een kapel aan de oostzijde van de beek. In de kapel was een altaar ter ere van Sint Willibrord. Langs de Huidige Hartenseweg lag rond 1570 een boerderij met een grote schaapskooi. Een eindje oostelijker langs de beek stond de korenmolen voor Harten en Renkum.
Papierfabriek Van Gelder
Vanwege de overname van de Hartense korenmolen benoemt Van Gelder Papier haar Renkumse fabrieken "De Harten 1" en de "De Harten 2".
Voetnoot
|