Confédération Générale du Travail

De CGT is opgericht in 1895 als een koepel van syndicalistische vakbonden en de zgn. Arbeidsbeurzen. In 1902 werd het verband verstevigd en werd het meer een federatie, maar de naam confederatie bleef gehandhaafd. Op het CGT-congres in 1906 in Amiens nam de CGT een handvest aan waarin ze een tweeledige doelstelling formuleerde:

• bevordering van het welzijn van de arbeiders door onmiddellijke verbeteringen;
• algehele emancipatie door kapitalistische onteigening (expropriation capitaliste).

Daarbij werd de directe actie als strijdmiddel centraal gesteld.[2] De krant Le Monde stelt dat de CGT “ook tegenwoordig” nog aan dat manifest refereert.[3]
Een belangrijk succes van de CGT, dat ze met harde stakingen afdwong, was de achturige werkdag die in 1919 wettelijk werd ingevoerd.[3] In de periode 1920–1943 probeerde de CGT enige afstand te bewaren tot de Franse Communistische Partij (PCF) (opgericht 1920) en de socialistische partij Section Française de l'Internationale Ouvrière (opgericht 1905) en een hervormingsgezinde lijn te volgen.[3] Tussen 1947 en 1995 had de CGT echter een revolutionaire inslag, propageerde ze een breuk met het kapitalisme, en had ze een nauwe relatie met de PCF waar alle CGT-voorzitters in het partijbestuur zaten.[3]

Na 1995 ging de CGT weer een gematigder koers varen, verder verwijderd van de PCF.[4] Onder voorzitter Philippe Martinez, aangetreden 2015, werd in 2016 opnieuw een harde lijn ingezet, begeleid met kreten als “klassenstrijd” en “arbeid tegen kapitaal”.[4]

In mei 2016 had de CGT 680.000 leden; de iets grotere Confédération française démocratique du travail (CFDT) had 860.200 leden.[1]

In de democratische verkiezingen voor Franse ondernemingsraden (Élections professionnelles) en voor de Franse arbeidsrechtbank (Élections prud'homales) was de CGT tot nu toe echter de grootste vakcentrale.[1]

De CGT geldt als ‘radicaler’ dan de andere grote Franse vakcentrale, de CFDT. Illustratief voor het verschil tussen deze twee grote vakcentrales is hun opstelling tijdens de politiek-sociale crisis in 2016 rond de Wet El Khomri: de CFDT wist aan de onderhandelingstafel concessies in die wet van de regering te verkrijgen en steunde vervolgens de wet;[4][1] de CGT eiste (minstens tot juni 2016) het geheel intrekken van die wet, en bezigde daarbij aloude termen als ‘klassenstrijd’ en ‘arbeid tegen kapitaal’.[4][1]