Componistenbuurt (Bilthoven)

De Componistenbuurt is een buurt in de wijk Bilthoven-Noord (Bilthoven, gemeente De Bilt), gebouwd op de locatie van het vroegere Oosterpark.[1][2] Deze buurt wordt, vanwege de opzet naar 18e-eeuwse barokke landschapsarchitectuur, die ook nu nog in de wijk terug te vinden is, ook wel het Sterrenbos genoemd.[3]

Met de verkoop in 1917 door de familie Van Boetzelaer (eigenaren van landgoed Eyckenstein) van een gedeelte van het Ridderoordse Bos, kreeg de N.V. Maatschappij tot Exploitatie van Het Oosterpark o.l.v. Otto Schulz (1868-1953) de gelegenheid voor de ontwikkeling van het bosgebied ten zuiden van de huidige provinciale weg 234.[4] Dit tot dan toe onontsloten bosgebied stond in de 19e eeuw bekend als de ‘Zwarte Heuvels’ en bestond uit glooiend terrein dat werd gekenmerkt door dennen, berken en zandduinen.[2]

De opzet van het gebied volgde de toen voor Bilthoven ingezette ontwikkeling als villapark. De ruimtelijke structuur van het gebied wordt bepaald door rechte, radiale lanen uitmondend in een grote ronde bosruimte. De straten dragen de namen van componisten: Beethovenlaan, Mozartlaan, Wagnerlaan, Händellaan, Schubertlaan en Haydnlaan, die alle centraal uitkomen op de ronde Bachlaan. Deze rondlopende weg omringt een bosgebied (lokaal bekend als het "Bachbos"), dat met een doorsnede van 150 meter niet is te overzien door beplantingen en een (door de duinen) hoger gelegen centraal punt. De bebouwing is slechts her en der zichtbaar achter de bomen. De radiale lanen kenmerken zich door veelal vrijstaande villa’s op ruime kavels en worden verderop gekruist door de lijnen van de Sweelincklaan, de Lassuslaan en de Obrechtlaan. De Ockeghemlaan vormt een inbreiding tussen de Schubertlaan en de Haydnlaan; ook voorbij de lijnen van de Obrechtlaan en Sweelincklaan dragen de lanen namen van componisten.

Het karakter van het vroegere Oosterpark is sindsdien bewaard gebleven. Het bos aan de Bachlaan vormt met zijn dicht met vliegdennen begroeide duinen nog altijd een weerslag van de oorspronkelijke 'Zwarte Heuvels'. Het gebied wordt goeddeels omgrensd door het Natuurnetwerk Nederland (Utrechtse Heuvelrug) en heeft een beschermde status als hoofdstructuur beplanting in het groenstructuurplan van de gemeente De Bilt.