Claudespiegel

Haloverschijnselen waarnemen met behulp van de Claudespiegel

De Claudespiegel is een ideaal middel om haloverschijnselen waar te nemen die zich overdag vertonen in een hemel die te helder is om er met het blote oog naar te kunnen kijken. Een Cirrostratus-laag kan de gehele hemel overdag een wit voorkomen geven, waardoor het aan te raden is om ofwel met een zonnebril naar een gewone bolle spiegel te kijken, bijvoorbeeld een gloeilamp met een spiegelende kop, ofwel met de ongewapende ogen naar een Claudespiegel. Bepaalde haloverschijnselen zoals de Kleine kring met radius 22° of de omhullende halo van de Kleine kring vallen direct op in de gespiegelde en iets verdonkerde hemel die te zien is in een Claudespiegel.

Haloverschijnselen op een laag versgevallen sneeuw waarnemen met behulp van de Claudespiegel

Haloverschijnselen kunnen zich ook onder de horizon vertonen, en wel op bepaalde oppervlakken zoals een laag versgevallen sneeuw. Op een sneeuwlaag liggen weleens hexagonale ijskristalletjes die dezelfde reflecties en brekingseffecten vertonen als de ijskristalletjes die zich in Cirrusbewolking bevinden, met het gevolg dat de helderste haloverschijnselen zoals de Kleine kring met radius 22° of de onderzon met de twee onder-parhelia zich daarop kunnen vertonen. Gezien de helderheid van de door de zon beschenen sneeuwlaag is het aan te raden om de Claudespiegel aan te wenden en op zoek te gaan naar mogelijke haloverschijnselen.

De ring van Bishop waarnemen met behulp van de Claudespiegel

Een moeilijker waar te nemen optisch fenomeen is de ring van Bishop die zich rondom de zon vertoont als een ietwat rossig uitziende brede wazige cirkel met een heldere lichtblauwe binnenkant. De ring van Bishop werd voor het eerst gerapporteerd door Rev. Sereno Edwards Bishop (1827-1909) die dit verschijnsel vanaf Honolulu waarnam na de uitbarsting van de Krakatau (vulkaan) in 1883. De door de zon beschenen asdeeltjes afkomstig van de Krakatau zweefden in de stratosfeer en zorgden wereldwijd voor opvallend roodkleurige schemeringsverschijnselen, de groene en blauwe zon, en een optisch fenomeen dat er ongeveer als een haloverschijnsel uitzag; de ring van Bishop.

Aangepaste waarneemmethode

Om het waarnemen van haloverschijnselen of de ring van Bishop m.b.v. de Claudespiegel zo efficiënt mogelijk te laten verlopen is het aan te raden om ervoor te zorgen dat de zon steeds verborgen is achter, bijvoorbeeld, een lantaarnpaal of een fabrieksschouw. De heldere puntvormige zon overstraalt een aanzienlijk deel van de gespiegelde hemel, en veroorzaakt in de waarnemende ogen een storende lichtwaas die andere optische verschijnselen, zoals het Iriseren van Altocumulus lenticularis, onzichtbaar maakt.

• M.G.J. Minnaert, De Natuurkunde van 't Vrije Veld, Deel 1: Licht en Kleur in het Landschap.

Haloverschijnselen op een laag versgevallen sneeuw:

• Walter Tape, Atmospheric Halos (American Geophysical Union, Antarctic Research Series, Volume 64, 1994).