Christiania Theater

De historie van het Christiania voert terug tot 1827 toen een klein theater werd opgericht door de Zweed Johan Peter Strömberg. Er was een gebrek aan Noorse acteurs en hij moest Zweden en Denen inhuren. Hij ging daardoor onder meer in 1828 failliet. Het gebouw brandde ook nog eens in 1835 af. Toen het nieuwe gebouw op 4 oktober 1837 geopend werd, speelde men Kong Sverres Ungdom (Koning Sverres jeugd) van Andreas Munch. Het werd uitgevoerd in het Deens, maar het toneelstuk was al enigszins nationalistisch.

Men kreeg na verloop van tijd te maken met het taalconflict in Noorwegen bekend als Konflikten mellom Wergeland og Welhaven. Johan Sebastian Wergeland wilde grofweg gezegd de Deense kant op (conservatief); Henrik Wergeland wilde een meer zelfstandig Noorwegen op cultuurgebied (progressief). Wergeland wilde ook met meer Noors gerichte acteurs spelen. Het theater kreeg echter een gemengd gezelschap. Zo waren Johannes Brun en Laura Gundersen nog Deensgericht. In januari 1838 barstte een ruzie uit in die strijd tijdens de opvoering van Campbellerne eller den hjemkomne son. Tijdens de première was er gejoel en braken zowel binnen als buiten het gebouw gevechten uit. Een conservatieve krant, Deense kant en uitgegeven door een kring rond Welhaven, begon Wergeland zwart te maken. Welhaven bleek er achteraf niets mee te maken te hebben. Er ontstond een heftige polemiek tussen de twee schrijvers.

In 1856 was er opnieuw ruzie. Het ging nu om Bjørnstjerne Bjørnson. Hij wilde weer meer Noors gerichte acteurs. Het management was het er in eerste instantie mee eens, maar kwam daar later op terug. Bjørnson en Jonas Lie (ook pro-Noors) werden in hun standpunt gesteund door het publiek. Vervolgens kwam het theater weer in opspraak door een Zweed als leider te benoemen, terwijl Noorwegen zich los wilde maken uit de Personele Unie met Zweden. Ludvig Josephson koos enigszins de kant van de Noren. Maar ook toen vonden er demonstraties plaats. Het was Josephson die de uitvoering van Peer Gynt stimuleerde, terwijl anderen vonden dat het werk (toen) niet uitgevoerd kon worden.

Op 15 januari 1877 werd het theater opnieuw getroffen door brand. Het gebouw werd zodanig zwaar beschadigd dat het te zijner tijd afgebroken moest worden. In de tussentijd werd het Nationaltheatret gebouwd dat op 1 september 1899 geopend werd. Het Christiania Theater werd afgebroken en op de plaats waar het stond kwam het hoofdkantoor van de Noorse Bank. Tegenwoordig is er een museum voor hedendaagse kunst in gevestigd.

In 2006 herrees een nieuw Christiania Theater aan de Stortingsgatan 16 te Oslo voor shows en entertainment.