Cheetah PRTL

Op 7 juni 1967 deelde het Nederlandse ministerie van defensie aan het Duitse mede dat het geïnteresseerd was in deelneming aan de ontwikkeling van een luchtafweertank. Op 14 augustus 1967 deed Hollandse Signaalapparaten (Signaal) in Hengelo een voorstel voor een aparte Nederlandse radarinstallatie. Begin 1968 bestelde Nederland een prototype, 5 PFZ-C, van een hiermee uit te rusten kanonsysteem bij Oerlikon-Contraves. Op 18 maart 1968 bleek dat hiervoor een aangepaste torenvorm noodzakelijk was. Op 28 maart 1969 bestelde het Duitse ministerie van defensie een prototype van de 0-serie van de Leopard 1, J-O-16, ter ombouw. Dit werd op 11 maart 1970 aan Oerlikon geleverd. Het type werd in opdracht van Nederland apart ontwikkeld als het C-prototype PT 357, dat in het voorjaar van 1971 gereedkwam. Datzelfde jaar werd een CA-voorserie van vijf besteld (CA-3513-3517); op 10 april 1972 volgde het verzoek voor een doen van een offerte voor een hoofdbestelling in een aantal van 95. Op 28 juni 1972 deden Krauss-Maffei en Oerlikon gezamenlijk de offerte. De onderhandelingen hierover liepen echter stuk. Op 17 april 1973 trok Oerlikon zich terug en de volgende dag deed Krauss-Maffei alleen een nieuwe offerte die op 26 april door de Nederlandse regering aanvaard werd. Dit was nog vóór de ondertekening van het Duitse contract, zodat Nederland de eerste aankoper van het gezamenlijke project was. Op 24 januari werd de leveringsovereenkomst getekend voor de eerste twee bouwseries, de CA1 en CA2, tezamen zestig voertuigen met een optie voor een derde bouwserie van 35. De optie voor deze CA3 werd genomen op 11 november 1974. Eind 1977 stroomden de eerste PRTL's in bij 43 Pantserluchtdoelartilleriebatterij (43 PaLuaBt). Tussen eind 1977 en december 1979 werden alle voertuigen van de hoofdserie afgeleverd (serienummers 35501-35595). Met deze voertuigen werden negen batterijen PaLua opgericht (11; 12; 13; 41; 42; 43; 51; 52 en 53), elk voorzien van negen PRTL'en in drie pelotons. De resterende veertien voertuigen waren bestemd voor opleidingsdoeleinden. Later werden deze negen batterijen ondergebracht in drie afdelingen (15; 25 en 35).

De PRTL dient als luchtdoelgeschut tegen laag vliegende vliegtuigen en helikopters. Het heeft een van die van de Gepard verschillende doelzoek- en richtradar, ontwikkeld bij Hollandse Signaalaparaten. De bemanning bestaat uit een wachtmeester-stukscommandant, korporaal-richter en korporaal-chauffeur. Bij ieder PaLua-peloton waren negen complete bemanningen ingedeeld, waardoor de drie PRTL'en klokrond kon optreden: de bemanningen rouleerden van de PRTL, naar de stingergroep (overdag), naar rust.

Het onderstel is een gemodificeerd Leopard 1 onderstel met een bodemvrijheid van 44 cm. De toren kan binnen vier seconden 360 graden draaien. Het voertuig is uitgerust met een doelzoekradar met een maximaal bereik van 15 km. Tevens heeft het een doelvolgradar. Het geschut bestaat uit twee Oerlikon snelvuurkanonnen met kaliber 35 mm, die een effectief schootbereik hebben van 4800 meter (FAPDS-munitie) of 3850 meter (HE-munitie) en 550 schoten per minuut per loop kan afvuren. De aanvangssnelheid is 1400 meter per seconde.

Daarnaast is de Cheetah voorzien van IFF (Identification, Friend or Foe) Mk. X en Mk. XII voor het herkennen van eigen of vijandelijke vliegtuigen.

Oefenmunitie 35 mm

De Cheetah PRTL weegt 47 ton (brugclassificatie: 52 ton) en is voorzien van een 830 pk dieselmotor, waarmee op de weg een snelheid van 80 km (officieel 65 km/u) en in het veld 40 km/h kan worden gehaald. Voor de stroomvoorziening bij stilstand is een hulpmotor geplaatst links naast de bestuurder.

De in 2000 en 2001 verbeterde — en toen pas officieel Cheetah genoemde — PRTL is in Nederland het belangrijkste wapensysteem van de luchtdoelartillerie. Vanaf 2006 werd de Cheetah PRTL vervangen door FGBADS-middelen. Op 12 februari 2013 maakte Defensie bekend dat Jordanië de overtollige Cheetah's koopt.[1]

In april 1973 besloot België niet de CA1 aan te schaffen maar de goedkopere Duitse B2. Op 21 mei deed Krauss-Maffei een offerte, die op 19 december 1973 aanvaard werd; de overeenkomst werd op 4 april 1974 ondertekend. Tussen eind 1977 en februari 1980 werden 55 voertuigen geleverd, waarvan 27 met een laserrichter; één voertuig werd nooit geassembleerd omdat men de toren los in de schietopleiding gebruikte.

Zie de categorie Flugabwehrkanonenpanzer Gepard van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.