Cajun
Met Cajun wordt het deel van de bevolking van de Amerikaanse staat Louisiana bedoeld dat uit Acadië (Canada) afkomstig is. Het gebied noemt men de Cajun Triangle, die grofweg loopt tussen New Orleans, Lake Charles en Alexandria. Behalve de bevolkingsgroep en hun woongebied wordt met de term ook hun taal, muziek en keuken aangeduid.
Acadië was een Franse kolonie die lag in New Brunswick en Nova Scotia. De bevolking was Franstalig. In 1713 werd het gebied Engels. Na een periode van wrijving werd de Franstalige bevolking in 1755 door de Engelsen verdreven, naar Frankrijk, de Caraïben, het oosten van de huidige Verenigde Staten. Uiteindelijk kwamen zo'n 4.000 van deze Acadians terecht in de moerassen (bayous) van Louisiana, toen nog Frans gebied. Een deel van hen trok verder naar het westen, naar de prairies van het zuidwesten van Louisiana.[1] Ze vermengden zich met de aanwezige Franse kolonisten en ook met andere Europese kolonisten. De Amerikanen, die het gebied Louisiana van Napoleon kochten, noemden hen Acadian. Zonder de "A" en op zijn Amerikaans uitgesproken is die benaming gaandeweg verbasterd tot "Cajun".
Taal
Cajun-Frans oftewel 'Louisiana creools', wordt anno 2015 nog maar door een deel van de Cajuns in de dagelijkse omgang gesproken, voornamelijk door ouderen. Maar sedert de jaren zestig van de twintigste eeuw is er wel een hernieuwde belangstelling onder de jeugd voor allerlei culturele activiteiten in die taal, mede dankzij een door de staat Louisiana opgezet project: de CODOFIL (Council of Development of French in Louisiana). Toch loopt het aantal Franssprekenden snel terug.
Muziek
Cajunmuziek is een geheel eigen muziekstijl, rond 1900 waarschijnlijk ontstaan uit een mengeling van oude Franse volksmuziek en de muziek van andere immigranten zoals Duitsers en ook in zekere mate de percussionistische ritmiek van de Creolen in Louisiana. De diatonische accordeon (trekzak met tien knoppen) heeft een leidende rol, begeleid door viool en triangel ('tit fer ofwel: klein ijzer). Er wordt vaak met hoge stem bij gezongen in het Cajun-Frans. In de jaren 30 en 40 werd de cajunstijl nog overheerst door de sterke invloed van country uit buurstaat Texas, maar dankzij de populariteit van trekzakspeler Iry LeJeune (1928-1955) kwam deze dansmuziek met z'n twosteps en walsen rond 1950 echt in trek, ook elders in de wereld. Sinds 1984 wordt cajunmuziek ondersteund door de Cajun French Music Association (CFMA), en ontstond er een zeer levendige muziekcultuur.
Bronnen, noten en/of referenties
|