Bouke Jagt (1942)
Bouke Bonifacius Jagt (Padang, 5 mei 1942) is een Nederlandse schrijver, dichter, schilder en jurist. Hij was actief op uiteenlopende terreinen (politiek, onderwijs en recht).
Algemeen
Bouke Jagt is schrijver, dichter en schilder. Zijn boeken zijn maatschappijkritisch. Zijn schilderijen zijn voornamelijk symbolisch. Jagt kocht weleens een afgedankt schilderij als stoffage. Hij bracht een nieuwe voorstelling op het doek aan maar behield een boomgroep of voorwerp van het eerdere schilderij als onderdeel. De omslagen van enkele boeken tonen zijn schilderijen die het thema van de uitgave benaderen.
Letterkundig werk
De ironische maatschappijkritiek blijkt uit milieuschetsen van De Discuswerper, Gaandeweg en Complimenten aan de rechterlijke macht. In zijn poëzie komen behalve andere tijden en werelddelen ook hekeldichten voor. Jagt is een van de laatste auteurs van de verdwenen Oost- Indische letterkunde. Volgens sommigen is hij dat ook in de kortstondige West-Indische (Antilliaanse, Surinaamse) letterkunde. De Muskietenoorlog is een belangrijke en zeldzame verhalenbundel over soldaten in de slotjaren 1961-1962 op Nieuw-Guinea. Erven van Indiė beschrijft de lotgevallen in een Indische koloniale familie 1945-1950. Onder de Wolkenwals gaat over smokkel en scheepsramp op Curaçao. Gaandeweg is de eerste roman in mailberichten: een ik figuur mailt aan een vriend in Nieuw Zeeland. Couleur locale, hechte plot, mensenkennis en soms mooischrijverij typeren zijn werk, dat invloed van Roland Holst en Slauerhoff vertoont. Hoewel aan zijn boeken door uitgeversperikelen en instortende boekenmarkt te weinig aandacht is besteed, geldt hij als belangrijke literaire schrijver binnen de traditie. In gedichten en verhalen keren Jagts reizen door Amerika en Aziė, waaronder Siberiė, terug. Het dubbeltalent Jagt schilderde ca. 50 doeken, waarin soms boeken herkenbaar zijn.
Indische achtergrond
Jagt behoort tot de laatsten van de zogenaamde “eerste generatie” van “overzee”, die zich nooit als “Indo’s”, maar als vervolgde Nederlanders beschouwt. Hij werd op 5 mei 1942 om 5.55 uur geboren te Padang tijdens de Japanse bezetting van Nederlands – Indiė. Zijn eerste jaren werden doorgebracht in het kamp Bankinang. Zijn vader Bouke Jagt (11.10.1906 – 23.6.1944)) sneuvelde bij de torpedering in straat Malakka van het schip Harikiku Maru, daarvoor Van Waerwijck. Zijn vader liet hem een kleine boerderij met opstallen in Sleen na. De moeder van Jagt was Elvire Eleonora Brouwer von Gonzenbach (26.11.1920 – 4.7.2012). Vele van haar niet onbemiddelde familieleden (juristen en ambtenaren) verloren het leven in de oorlog tegen Japan en de Indonesische bersiap. Zij verliet eind november 1950 Indonesiė zonder haar geboorteland ooit terug te willen zien.
Jeugdjaren en opleidingen
Zijn zwakke, uitgehongerde conditie als kind belette niet dat Jagt later diverse sporten beoefende, waaronder voetballen, schaatsen en zeilen. Jagt trouwde in 1964 met Lieselotte Sofia Firing. Zij kregen twee zonen en drie kleinkinderen. Hun zonen volgden de basisschool op Curaçao, toen Jagt enige jaren docent aan het Peter Stuyvesant College was. Jagt was bij bedrijven als de ABN en het GAK werkzaam. Hij studeerde Nederlandse Taal en Letteren en Nederlands en Antilliaans recht in Leiden. Jagt promoveerde in het staatsrecht. Hij was leraar Nederlands, o.a. op het Rijnlands Lyceum in Wassenaar, docent bij juridische cursussen en advocaat bij de Hoge Raad. Jagt leverde bijdragen aan de Wet op de Lijkbezorging, de verbetering van het beruchte conservatoir beslag en het tuchtrecht bij de rechtspraak. Hij bekleedde functies als lid van D66, werkte mee aan JAC, Pen en VvL Hij was initiatiefnemer voor Stichting Altvoorde die zich inzette voor het behoud van graven van Nederlandse cultuurdragers als Martinus Nijhoff, Pierre Kemp, Heike en Menso Kamerlingh Onnes.
Afronding van oeuvre
Na de eeuwwisseling verbleef Jagt twee jaar in Spanje en Frankrijk vanwege omvangrijke rechtszaken. Een straatrover beschuldigde hem in 1997 van poging tot aanranding. Zonder meer bewijs dan de aangifte moest Jagt ƒ 4000 schadevergoeding betalen. In 2010 raakte Jagt bij verstek zijn woning kwijt. Een huisjesmelker beweerde de woning mondeling voor lage prijs gekocht te hebben. Vier jaar werd een ongegrond conservatoir beslag gehandhaafd op de vermeende koopsom. De koper wilde daarmee een extrakorting van ca. € 180.000 afdwingen. Jagt moest het huis ontruimen zonder betaling. Door bijkomende beslagen leefde hij in 2013 en 2014 van leningen bij familie en vrienden. De verwikkelingen daarvan, beschreven in Gaandeweg, tonen een omstreden opstelling van rechters en advocatuur. Volgens universitair onderzoek zijn door misbruik van conservatoir beslag tienduizenden burgers benadeeld. Eind 2017 verscheen Complimenten aan de Rechterlijke Macht, een satire op grond van bestaande vonnissen, arresten en uitspraken. Diverse juristen waaronder oud-staatssecretaris mr. F. Teeven bevestigden dat sommige rechters zich niet te goeder trouw lieten beïnvloeden. Het literair werk van Jagt was daarmee afgerond. Overig werk, o.a. in kleine kring bekende sprookjes, bleef ongepubliceerd. In 2018 trok Jagt zich terug uit organisaties om zich aan de voltooiing van enige schilderijen te wijden.
Bibliografie
- 1967 - Gerart van Velsen (poëzie)
- 1978 - De Muskietenoorlog (verhalen)
- 1979 - Pijnboomspook (roman)
- 1982 - IJzeren Chrysant (roman)
- 1982 - Wapenrok (poëzie)
- 1986 - De geur van traan (verhalen en novelle)
- 1987 - Bij de Gratie Gods (roman)
- 1987 - Wardeel (poëzie)
- 1993 - Erven van Indië (roman)
- 1995 - Verzamelde Gedichten (poëzie)
- 2006 - De Discuswerper (roman)
- 2007 - Geruis van Voetstappen (verhalen)
- 2007 - Weerlicht (gedichten)
- 2008 - Dialogen in Ballingschap (filosofische reisverhalen)
- 2012 - Gaandeweg (Haagse roman in mails)
- 2017 - Complimenten aan de Rechterlijke Macht (satire, toneelstuk, novellen)
- 2019 - Weerbarstig kruit (poëzie)