Boris Tisjtsjenko

Tisjtsjenko studeerde bij Galina Oestvolskaja tussen 1954 en 1955 compositie aan het Muziekcollege Leningrad en piano bij Michelis. Daarna tussen 1957 en 1963 compositie op het Konservatorija im. N.V.Rimskogo-Korsakova (Russisch: Санкт-Петербургская государственная консерватория имени Н.А. Римского-Корсакова) van Leningrad bij Vadim Salmanov, Viktor Volosjinov en Orest Evlakhov.

Na het behalen van zijn diploma’s studeerde hij van 1962 tot 1965 onder Dmitri Sjostakovitsj voor wie hij een mateloze bewondering koesterde. Dit leverde hem de bijnaam Dmitri II op.

Vanaf 1965 gaf hij zelf compositieles aan het Conservatorium van Leningrad en promoveerde in 1986 tot professor. Tisjtsjenko heeft actief bijgedragen aan het smokkelen van (delen) van de memoires van Sjostakovitsj naar het Westen en heeft een ernstige aanvaring gehad met Solomon Volkov over de authenticiteit van diens publicatie ‘Testimony’ (getuigenis), een biografie van het leven van Sjostakovitsj.

Tisjtsjenko wordt in Rusland gezien als één van meest vooraanstaande hedendaagse componisten. Hij is de ‘Russische Stijl’ trouw gebleven en heeft deze met mate vermengd met moderne compositietechnieken zoals elektronische muziek of twaalftoonsmuziek. Hij heeft werken in een meer experimentele stijl gecomponeerd maar kwam toch iedere keer weer terug bij zijn wortels. Hij moet gezien worden als een typisch kind van de Leningradse School. Dit komt mede door de enorme invloed die Sjostakovitsj op hem had. Vergelijk deze invloed met die van Sjostakovitsj op Mieczysław Weinberg.

Tisjtsjenko is de enige componist van wie een origineel werk door Sjostakovitsj werd georkestreerd. Het betreft hier de orkestratie van Tisjtsjenko’s eerste celloconcert. Tisjtsjenko heeft weer liederen voor solostem en piano van Sjostakovitsj georkestreerd voor solostem en orkest. Hier is sinds 2006 een opname van beschikbaar. Tisjtsjenko staat in politiek opzicht niet bekend als een hemelbestormer of recalcitrant (in de definitie van de Russische politiek) type maar werd zeker een tijd lang door de KGB geschaduwd omdat hij werd, en wordt, gezien als een zeer invloedrijk persoon. Zijn compositie ‘Requiem’ was bijvoorbeeld wel een tijd een verdacht werk omdat het gecomponeerd was op teksten van de verboden dichteres Anna Achmatova.

Van Boris Tisjtsjenko's muziek is op cd niet veel verkrijgbaar.

• Een opname van de 5de symfonie, gecomponeerd ter nagedachtenis aan Dmitri Sjostakovitsj, was verkrijgbaar op het Engelse Olympia label.
• Een opname van de 7de symfonie is internationaal uitgebracht, en goed verkrijgbaar, op het Naxos cd-label.
• Op het Engelse label Chandos is een uitgave van het door Sjostakovitsj georkestreerde celloconcert van Tisjtsjenko verkrijgbaar;
• Op het label Northern Flowers komen langzamerhand privé-opnamen uit; Inmiddels zijn uit Symfonie nr. 1, Symfonie nr. 3, symfonie nr. 6, Symfonie Kroniek van een Beleg en een ballet: Yaroslavna; de geluidskwaliteit is niet altijd even goed, maar de opnamen zijn historisch (vaak de enige).

• The Official site of composer Boris Tishchenko
• Titelbeschrijvingen in de bladmuziekcatalogus van de Muziekbibliotheek van de Omroep