Bonte knaagkever

De bonte knaagkever wordt ongeveer 6 tot 8 millimeter lang, de kleur is bruin met een zeer fijne, geelrode beharing op de dekschilden. De wetenschappelijke naam is hiervan afgeleid; rufus betekent rood en villosum betekent fijnbehaard. Deze vlekkerige beharing is naast het ontbreken van groef-achtige putjesrijen een belangrijk verschil met de gewone houtwormkever (Anobium punctatum), die met een lengte van ongever 4 mm ook kleiner blijft. Beide soorten hebben een gedrongen uiterlijk, de kop zit half verborgen onder het halsschild.

De bonte knaagkever heeft als larve een voorkeur voor eikenhout, maar wordt ook wel op andere loofhoutsoorten aangetroffen, slechts zelden in naaldhout. Maar ook levend eikenhout kan al aangetast zijn.
De larve is wit van kleur, heeft een C-vormig gekromd lichaam en kan maximaal 11 millimeter lang worden. In tegenstelling tot de 'gewone' houtwormen, die vooral het spinthout eten, eet deze knaagkever meestal het kernhout op. Daardoor is vaststelling lastiger, en de schade veel ingrijpender. De knaagkever kan echter ook wel het spinthout aantasten. In het begin van de lente komen de volwassen kevers uit het hout tevoorschijn. Deze boren zich een weg naar buiten, zoeken een partner en paren. Als de kern van de balk is aangetast door schimmel - waarbij een holle plek ontstaat in de balk - vliegen de kevers binnen in de balk uit, waar dan de paring plaatsvindt. Dit maakt de opsporing niet gemakkelijker vanwege het ontbreken van uitvliegopeningen.
De uitvlieggaatjes zijn ongeveer 2 tot 3,5 millimeter in doorsnede en hebben een kartelige rand, het 'zaagsel' of boormeel is licht van kleur, korrelig van structuur en bevat lens-achtige deeltjes. De vrouwtjes zetten de eitjes af op wat vochtiger hout, in tegenstelling tot de gewone houtwormkever, die in droog hout leeft. De larven eten namelijk alleen hout dat is aangetast door bepaalde soorten schimmels, die niet groeien onder droge omstandigheden. De bonte knaagkever is met name een plaag in vochtige gebouwen, de schimmel verergert tevens de aantasting. De bestrijding bestaat voornamelijk uit het droog maken van het hout door condens beter af te voeren of beter te ventileren. Dit zal de kever uiteindelijk doen verdwijnen omdat de larven zich niet kunnen ontwikkelen. Ook kan zowel de kever als de schimmel met bestrijdingsmiddelen worden aangepakt.

Zoals alle klopkevers tikken de dieren met het verharde halsschild en kop tegen het hout om de andere sekse te lokken. Vroeger dacht men uit bijgeloof dat dit kloppen een teken was dat het laatste uur had geslagen en men spoedig zou sterven. Hierdoor worden sommige klopkevers, zoals de gewone houtwormkever, ook wel doodskloppertje genoemd.

De bonte knaagkever wordt in andere talen wel 'klok des doods' genoemd, in het Engels death watch beetle en in het Duits Totenuhr. Deze benaming komt uit de scheepvaart: als men dit diertje aantrof, wist men dat het hout van het schip tot in de kern rot en het schip verloren was.