Bloemencorso Zundert

Het corso van Zundert is ontstaan in 1936, toen een groep Zundertse notabelen de Oranjefeesten nieuw leven wilde inblazen.[4] Het idee om een corso te organiseren kwam van Pieter van Ginneken, wethouder en boomkweker te Zundert. Het was dus bij gelegenheid van de verjaardag van koningin Wilhelmina, op 8 september 1936, dat het eerste corso door de Zundertse straten trok. De relatie met Koninginnedag verdween snel naar de achtergrond, al stond de organisatie tot in 1990 te boek als het Oranjecomité.

De eerste, vooroorlogse corso’s waren bescheiden van formaat. De optocht bestond voornamelijk uit met dahlia’s versierde fietsen en steppen. Tijdens de oorlog waren er geen corso's. Na 1946 waren het op initiatief van burgemeester W. Brokx, niet meer individuen, vriendengroepen of families, maar geografisch afgebakende buurtschappen, die de wagens bouwden. Daarin wijkt het af van veel andere corso’s en carnavalsoptochten, waar dit nog wel vaak door rriendengroepen gebeurt. In de jaren vijftig groeide het corso in rap tempo uit tot een evenement met zelfs enige internationale allure: naast Nederlanders deden ook Fransen en Belgen mee. Op het hoogtepunt van de bezoekersaantallen, halverwege de jaren vijftig, bezochten honderdduizenden bezoekers het corso.[4] Een belangrijke rol hierin speelde burgemeester G.J.A. Manders, burgemeester van Zundert van 1947 tot 1966, die het corso met strakke hand leidde en hooggeplaatste gasten uitnodigde, onder wie ministers en Commissarissen van de Koningin.

Hoewel het aantal bezoekers geleidelijke afnam [5], nam in de jaren zestig de kwaliteit van het corso toe. Zo werd de artistieke inslag steeds manifester, dankzij de contacten met de Bredase Academie voor Beeldende Kunsten Sint-Joost. In de tweede helft van de jaren zestig werd ongeveer de helft van de wagens ontworpen door mensen van deze opleiding. Ook werd de dahliateelt stilaan volwassen. In de jaren vijftig werden de dahlia’s geplukt op boerenerven, maar in de jaren zestig begonnen buurtschappen met eigen dahliavelden. Geleidelijk groeide ook de kennis over het kweken van dahlia’s en het onderhoud van de bloemenvelden. In de loop der jaren ontstond handel met andere corso’s in binnen- en buitenland. Van eind juli tot begin oktober konden de buurtschappen geld verdienen door dahlia’s te leveren aan andere corso’s. In 1978 werd de Stichting Bloemencommissie opgericht die deze handel ging coördineren en organiseren.

Onder invloed van buurtschap Wernhout en ontwerper Robert Ruijzenaars nam de omvang van de wagens in de jaren tachtig sterk toe.[4] In de tweede helft van de jaren negentig ging men op ontwerpgebied meer experimenteren, met figuratie en theater, beweging en geluid en met alternatief materiaal, naast de dahlia. In de beginjaren van het nieuwe millennium namen de bezoekersaantallen weer toe alsook de media-aandacht. De live-uitzendingen van de regionale Omroep Brabant behoorden tot de best bekeken programma’s van deze omroep. Vanaf 2010 maakt de landelijke omroep Max een samenvatting van de beelden van Omroep Brabant. De aandacht op internet leidde tijdens het corso van 2013 tot een toegenomen internationale belangstelling.[6]

Staatssecretaris Halbe Zijlstra tijdens het corso van Zundert op 2 september 2012, waar hij de Nederlandse ratificatie van het Unesco-verdrag voor de bescherming van immaterieel erfgoed publiekelijk bekendmaakte door het verdrag symbolisch te ondertekenen, vlak voor aanvang van de corsostoet.

Nederland ratificeerde het Unesco-verdrag ter bescherming van Immaterieel Cultureel Erfgoed op 15 mei 2012. Deze ratificatie werd publiekelijk bekendgemaakt[7] tijdens het Zundertse corso op 2 september 2012 door staatssecretaris Halbe Zijlstra. Op 13 oktober 2012 werden de eerste tradities bekend gemaakt voor de nationale inventaris die in verband met dit verdrag werd gemaakt.[3] De eerste Nederlandse traditie die werd opgenomen in deze inventaris was het Zundertse corso.

Het aantal deelnemende buurtschappen is vanaf half jaren tachtig constant gebleven. Daarna voegden zich het buurtschap De Lent (2006), het kerkdorp Rijsbergen (2007), buurtschap Schijf (2008) zich hierbij, waarmee het aantal op 20 kwam. Deze twintig zijn:

• Achtmaal, deelname 1947-heden
• De Berk, deelname 1980-heden
• De Lent, deelname 1946-1984, 2006-heden
• Helpt Elkander, deelname 1946-heden
• 't Kapelleke, deelname 1946-heden
• Klein Zundert, deelname 1938, 1946-heden
• Klein Zundertse Heikant, deelname 1947-heden
• Laarheide, deelname 1947-heden
• Laer-Akkermolen, deelname 1946-heden
• Markt, deelname 1945-heden
• Molenstraat, deelname 1945-heden
• Poteind, deelname 1937, 1938, 1945-heden
• Raamberg, deelname 1946-heden
• Stuivezand, deelname 1946-heden
• 't Stuk, deelname 1966-heden
• Rijsbergen, deelname 2007-heden
• Schijf, deelname 2008-heden
• Tiggelaar, deelname 1960-heden
• Veldstraat, deelname 1945-heden
• Wernhout, deelname 1948-heden

Daarnaast worden diverse beelden, en de entree van het tentoonstellingsterrein gemaakt door zogenoemde buitenbuurten, buurtschappen die niet met een wagen deelnemen aan het corso maar wel anderszins betrokken zijn.

Er is tevens een wedstrijd tussen de buurtschappen. Wie de mooiste praalwagen maakt, beslist de jury. De eerste beoordeling is op het CLTV terrein te Zundert, waar de wagens opgesteld staan voor de optocht begint. De tweede beoordeling is tijdens de optocht tijdens de zogenaamde eerste doorkomst. Bij de tweede doorkomst worden de prijzen uitgereikt.

• Bloemencorso Zundert
• 
  Booming city, de winnaar van het corso in 2008.
• 
  Detail uit 'Gekkengoud' van buurtschap Laer-Akkermolen, winnaar van 2013.
• 
  'Astronauten' van buurtschap 't Stuk, winnaar van 2011.
• 
  'Quotum' van Stuivezand, tweede in 2010.
• 
  'Rhino' van Veldstraat, winnaar in 2009.

• Officiële website
• Zunderts corsomagazine Corsief
• Het bloemencorso door de jaren heen

Zie de categorie Bloemencorso Zundert van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.