Beleefdheid
Beleefdheid is een sociale vaardigheid, die de omgang in de maatschappij vergemakkelijkt. In essentie komt beleefdheid neer op het respect voor iemand tonen door middel van zijn/haar houding en etiquette. Het tegenovergestelde wordt onbeleefdheid genoemd.
De vormen van beleefdheid zijn sterk tijdsgebonden. In de jaren vijftig bijvoorbeeld, bestond beleefdheid van kinderen tegenover volwassenen er uit dat ze "met twee woorden" moesten spreken. Op een vraag mocht een kind niet eenvoudig met "ja" of "nee" antwoorden, maar het moest zijn "ja, papa" of "nee, meester".
Ook is beleefdheid van land tot land verschillend. In Japan bijvoorbeeld buigen de mensen voor elkaar, terwijl ze in het westen elkaar de hand schudden bij een ontmoeting.
Een andere vorm van beleefdheid die in de loop van de twintigste eeuw grotendeels verloren is gegaan, is het openhouden van een deur voor een dame, hetgeen een welopgevoede heer behoorde te doen. Met de emancipatie van de vrouw werd dit minder op prijs gesteld.
Vormen van beleefdheid
- Vousvoyeren versus tutoyeren.
- Iemand groeten bij een ontmoeting of afscheid.
- De ander laten uitspreken.
- Iemand voor laten gaan bij een versmalling, of een deur.
- Als man altijd de vrouw laten voorgaan, behalve op een trap (vanwege het feit dat de man dan onder de rok van de vrouw zou kunnen kijken) en bij het binnenstappen van een etablissement (om de vrouw van eventuele nieuwsgierige blikken te beschermen).
- Voor de ander het laatste koekje overlaten.
- De ander eerst koffie inschenken, en daarna jezelf.
- Iemand bij binnenkomst in een gezelschap voorstellen aan de reeds aanwezigen.
- Iemand die je niet kent bij een ontmoeting de hand schudden en je volledige naam zeggen.
- Bij het ontvangen van een dienst of geschenk daarvoor dank uitspreken.
- Een gast tot aan de voordeur uitlaten bij vertrek.
Trivia
- Beleefdheid in het verkeer wordt wel aangeduid met "wees een heer in het verkeer" (een "heer" wordt verondersteld beleefder te zijn dan een "arbeider").
- Een geëmancipeerde variant hierop is: "Een heer in het verkeer is vaak een dame".