Beerput
Een beerput is een put waarin menselijke uitwerpselen opgevangen worden. Vroeger was boven de put een bankje met een gat aangebracht, de zogenaamde poepdoos. Deze was algemeen in gebruik voordat er waterclosets kwamen en de wc's op een riolering werden aangesloten. Vandaag wordt vooral in Vlaanderen de benaming "beerput" nog gebruikt voor de septische put.
In Europa zijn beerputten tegenwoordig op vele plaatsen verboden. Elders (bijvoorbeeld in de Verenigde Staten) wordt dit systeem nog vaak gebruikt, vooral in geïsoleerde gebieden waar nog geen riolering is. Maar ook in Nederland en België zijn er plaatsen waar er geen riolering is voorzien, en een septische put gebruikt dient te worden.[1]
Gebruik van de inhoud van de beerput
De put moest regelmatig leeggemaakt worden. De inhoud, beer genoemd, werd gebruikt voor het bemesten van het land. In het vroege voorjaar werd hiermee bijvoorbeeld door tuinders rond Utrecht winterspinazie bemest. In de beer zat immers chloor, waar spinazie niet alleen goed tegen kan, maar ook nog beter van groeit. Deze beer was afkomstig uit Utrechtse beerputten en werd per schip over de rivier de Vecht aangevoerd.
Archeologie
Een oude beerput is archeologisch zeer waardevol, zeker wanneer het een goed bewaarde put betreft. De beerput werd vroeger namelijk ook als een soort afvalput gebruikt waarin naast ontlasting en allerlei keukenafval ook kapotte en afgedankte gebruiksvoorwerpen van glas, aardewerk, metaal, hout, leer en textiel verdwenen. Door scherven en delen van voorwerpen zorgvuldig bij elkaar te zoeken kunnen oude en geschiedkundig waardevolle voorwerpen gereconstrueerd worden. Datering van scherven en voorwerpen maakt het mogelijk de ouderdom van een beerput vast te stellen.
Uit het gevonden afval kan veel over het dagelijks leven van vroeger worden afgeleid. Naast gebruiksvoorwerpen kan een oude beerput ook een schat aan organische resten bevatten. Ze vertellen iets over de eetgewoontes in het verleden. Hieruit kan onder andere een beeld worden geschetst van de sociale status van de bewoners.
Overdrachtelijke betekenis van een beerput
Doordat een beerput bijzonder stinkt wordt de benaming overdrachtelijk gebruikt voor misstanden in de maatschappij die aan het daglicht komen. 'De beerput gaat open' is een bekende uitdrukking.