Arthur Schnitzler

	Arthur Schnitzler
	Arthur Schnitzler, 1912
	Algemene informatie
Geboren	15 mei 1862
Geboorteplaats	Wenen, Oostenrijk-Hongarije
Overleden	21 oktober 1931
Overlijdensplaats	Wenen
Land	Oostenrijk
Beroep	schrijver en huisarts
	Werk
Jaren actief	1891–1931
Genre	Roman, novelle, toneelstuk
Bekende werken	Reidans, Luitenant Gustl, Casanova’s Thuisreis, Droomnovelle
Uitgeverij	S. Fischer
Portaal	Literatuur ; Geneeskunde

Arthur Schnitzler (Wenen, 15 mei 1862 - aldaar, 21 oktober 1931) was een Oostenrijks huisarts en schrijver.

Biografie

Schnitzlers vader was een bekende arts en had daarom Arthur voorbestemd tot een medische loopbaan, die Arthur gedurende tien jaar zou volgen. Schnitzler werkte onder meer als assistent in de kliniek van Freuds leermeester, Theodor Meynert, en werd een expert in klinische hypnosetechnieken. Toen Arthur zich steeds meer tot de literatuur geroepen voelde, verzette zijn vader zich tegen de plannen van zijn zoon.

Zijn bekendste toneelwerk is Reigen (in het Nederlands door Martin van Amerongen vertaald als Reidans) over het decadente Weense leven rond 1900. Destijds was het stuk zo controversieel dat het lange tijd niet mocht worden opgevoerd. Zijn toneelstuk Liebelei werd verfilmd in 1933 en in 1958.

Ook als prozaschrijver is Schnitzler belangrijk. Zijn novelle Leutnant Gustl (1900) is het eerste verhaal in het Duits dat helemaal als innerlijke monoloog is geschreven. Het is een satire op de huichelachtige erecode in het toenmalige Oostenrijkse leger. Traumnovelle (1926) heeft de film Eyes Wide Shut (1999) geïnspireerd.

Monument in Wenen

Opvattingen van Schnitzler

Hoewel Schnitzler de moralistische traditie aanviel omdat deze er niet in slaagde het instinctieve te begrijpen, wees hij toch ook op de onvermijdelijke wreedheid die de instinctieve bevrediging voor het zelf en de anderen inhield.

Bibliografie

Verhalen, novelles & romans

Sterben (novelle, 1892)
Die Frau des Weisen (novelle, 1897)
Die Toten schweigen (novelle, 1897)
Frau Berta Garlan (roman, 1900)
Leutnant Gustl (novelle, 1900)
Der blinde Geronimo und sein Bruder (novelle, 1900)
Der Weg ins Freie (roman, 1908)
Casanovas Heimfahrt (novelle, 1917)
Fräulein Else (verhaal, 1924)
Traumnovelle (novelle, 1926) (Door Stanley Kubrick verfilmd als Eyes Wide Shut)
Spiel im Morgengrauen (verhaal, 1926/27)
Therese. Chronik eines Frauenlebens (roman, 1928)
Flucht in die Finsternis (verhaal, 1931)

Theaterstukken

Das Märchen (toneelstuk, 1891)
Anatol (eenakter, 1893)
Liebelei (toneelstuk, 1895)
Reigen. Zehn Dialoge (komedie, 1896/97)
Paracelsus (toneelstuk, 1898)
Der grüne Kakadu (groteske, 1898)
Die Gefährtin (drama, 1898)
Freiwild: Schauspiel in 3 Akten (1898)
Der Schleier der Beatrice (drama, 1899)
Die Frau mit dem Dolche (drama, 1900)
Lebendige Stunden (drama, 1901)
Die letzten Masken (drama, 1901)
Literatur (Drama, 1901)
Der einsame Weg (toneelstuk, 1904)
Der Ruf des Lebens (drama, 1906)
Komtesse Mizzi oder Der Familientag (toneelstuk, 1909)
Der junge Medardus (toneelstuk, 1910)
Das weite Land (tragikomedie, 1911)
Professor Bernhardi (toneelstuk, 1912)
Fink und Fliederbusch (komedie 1916)
Komödie der Verführung (toneelstuk, 1924)

Autobiografie

Jugend in Wien (uitgegeven in 1968)

Dagboeken

Tagebuch 1879-1931 (uitgegeven: 1981-2000)
Briefe 1875-1912 (uitgegeven: 1981)
Briefe 1913-1931 (uitgeven: 1984)

Literatuur

Fausto Cercignani, Studia schnitzleriana, Alessandria, Edizioni dell'Orso, 1991.
Giuseppe Farese, Arthur Schnitzler. Ein Leben in Wien 1862–1931, Beck, München, 1999.
Jacques Le Rider, Arthur Schnitzler ou la Belle Époque viennoise. Dagmar C. G. Lorenz (ed.), A Companion to the Works of Arthur Schnitzler, Rochester (N.Y.), Camden House, 2003.
Theodor Reik, Arthur Schnitzler als Psychologe, Minden, 1913.
Ulrich Weinzierl, Arthur Schnitzler. Lieben, Träumen, Sterben. S. Fischer, Frankfurt am Main, 1994.

Zie de categorie Arthur Schnitzler van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.