Amsteldiep
Het Amsteldiep was een stroomgeul en zeegat in de Kop van Noord-Holland. Oorspronkelijk vormde het de overgang tussen de Waddenzee en de Zuiderzee.
Het Amsteldiep was tevens de scheiding tussen het vasteland en het eiland Wieringen. De stroomgeul liep over in De Meere, daar waar nu de polder Wieringermeer is gelegen, dat zelf onderdeel was van de Zuiderzee. De geul was door de eeuwenlange werking van getijdenstromen relatief diep, zeker in vergelijking met de rest van de Waddenzee en De Meere.
Tussen Van Ewijcksluis en Wieringen voer tussen 1912 en 1934 een veerboot, die deel uitmaakte van de tramlijn Wieringen–Schagen. De lijn werd geopend op vrijdag 1 maart 1912 en was de eerste twaalf jaar vrij succesvol. Daarna kwam er langzaam de klad in, en op 31 december 1934 werd de laatste rit gereden.
In 1924 werd een deel van het Amsteldiep samen met het Ulkediep afgesloten door middel van een dijk. Deze Amsteldiepdijk ligt tussen Van Ewijcksluis en Wieringen en heeft ertoe geleid dat een deel van het Amsteldiep een meer werd; het huidige Amstelmeer. Door de aanleg van de dijk was Wieringen geen eiland meer.
De dijk wordt ook wel de Kleine Afsluitdijk alsook Korte Afsluitdijk genoemd, dit omdat de dijk de test was voor de grote Afsluitdijk die later werd aangelegd tussen de provincies Noord-Holland en Friesland. De dijk, die het Amstelmeer momenteel beschermt tegen de Waddenzee en het scheidt van het overgebleven deel van het Amsteldiep, was een voorbeeldproject voor de grote Afsluitdijk. De ingenieurs staken er veel van op. Door de zachte grond verschoof het dijklichaam en werd de onderlaag er zijwaarts uitgeperst. Aan de kant van het Amstelmeer is dat nog goed te zien: langs de dijk ligt een natuurgebied dat "de verzakking" heet. De Kleine Afsluitdijk is verder van belang omdat hier voor het eerst keileem werd toegepast als bouwgrond in dijken.
Het overgebleven gedeelte van het Amsteldiep wordt nog steeds gebruikt als vaargeul.