Amblydectes
Amblydectes is een pterosauriër behorend tot de Pterodactyloidea die leefde tijdens het Krijt. Het geslacht wordt tegenwoordig meestal niet meer als valide beschouwd.
In 1870 had de Britse paleontoloog Harry Govier Seeley een geslacht Ornithocheirus benoemd voor verschillende fragmentarische pterosauriërfosielen uit de Cambridge Greensand. Zijn rivaal Richard Owen wilde deze naamgeving niet aanvaarden en splitste in 1874 het materiaal om het aan twee aparte genera toe te wijzen: Coloborhynchus en Criorhynchus. Beide deelde hij weer onder in verschillende soorten die Seeley al binnen het geslacht Ornithocheirus benoemd had.
In 1914 concludeerde Reginald Walter Hooley dat de holotypen van Owens twee geslachten niet te onderscheiden waren en Coloborhynchus dus een jonger synoniem was van Criorhynchus. Aan de andere kant meende hij dat drie door Owen aan Criorhynchus toegewezen soorten niet bij dat geslacht hoorden en daarvoor benoemde hij een nieuw geslacht Amblydectes, "botte bijter" in het Klassiek Grieks, een verwijzing naar de kaakvorm die ze gemeen hadden: volgens Hooley was hun onderscheidende kenmerk het bezit van een zijdelingse vernauwing van de bovenkaak die uitliep in een bovenliggende kam, het geheel driehoekig in doorsnede, terwijl de punt van de snuit bot was.
De eerste soort was A. platystomus (eerder Ornithocheirus platystomus Seeley 1879), de "breedgebekte". Het gaat om een vrij klein exemplaar, wellicht een juveniel dier. Het fossiel, holotype CAMSM B54835, bestaat uit de punt van een kaak. De tweede was A. crassidens, "diktand", oorspronkelijk Ptenodactylus crassidens (Seeley 1869), O. crassidens (Seeley 1870). Het fossiel, holotype CAMSM B 54499, bestaat uit een vrij groot stuk bovenkaak. De derde soort is A. eurygnathus, "wijdkaak", oorspronkelijk Ptenodactylus eurygnathus (Seeley 1869), O. eurygnathus (Seeley 1870). Ook dit bestaat weer uit de punt van een kaak, holotype CAMSM B54644. Geen van de drie soorten werd door Hooley als typesoort aangewezen.
De meeste onderzoekers hebben sindsdien de vormen bij Ornithocheirus ondergebracht of wegens hun slechte kwaliteit beschouwd als nomina dubia. David Unwin bracht in 2000 A. platystomus onder bij Lonchodectes als een L. platystomus. De andere soorten achtte hij identiek aan Coloborhynchus
Literatuur
- Hooley R. W., 1914, "On the Ornithosaurian genus Ornithocheirus with a review of the specimens from the Cambridge Greensand in the Sedgwick Museum, Cambridge", Ann. and Mag. Nat. Hist. t.8 No.78. pp. 529-557