Aksak

Aksak is een van origine Turkse muziekterm die gebruikt wordt in de muziektheorie voor een onregelmatig metrisch verloop. Het betekent letterlijk "hinkelend", "struikelend", of "strompelend". Met aksak wordt een ritmisch systeem aangeduid waarin korte fragmenten in rap tempo worden uitgevoerd, gebaseerd op een ononderbroken herhaling van een groep. Het resultaat is een metrum waarin groepen van 2 en 3 tonen van gelijke lengte elkaar afwisselen (zoals 2+3, 2+2+3 of 2+3+3).

In Turkse volksmuziek komen deze metrumsoorten voornamelijk in vocale en instrumentale dansmuziek voort. In strikte zin geldt de Turke term louter voor het patroon van 9 tonen dat als 2+2+2+3 is gerangschikt. Door de Turkse invloed in Europa heeft het aksakritme ook grote invloed gehad op de muziek in Griekenland, Hongarije, Roemenië en de Balkanlanden (met name Bulgarije). De oorsprong van de ritmiek komt volgens vele musicologen voort uit de taal, die onregelmatige accenten heeft. Aksak wordt beschouwd als een vorm van additieve ritmiek, in tegenstelling tot de meer West-Europese divisieve ritmiek (symmetrische 2+2 of 3+3 ritmes en indelingen),

Componisten als Béla Bartók en Zoltán Kodály hebben het aksakritme in hun werk veelvuldig toegepast; geïnspireerd door de volksdansen van de Balkan.

Voorbeelden

aantal teleenhedensamenstellingnaam (Bulgaars)
52+3Pajduška
53+2
72+2+3Račenica
73+2+2Lesnoto of Četvorno
72+3+2
92+2+2+3Dajčovo
93+2+2+2
92+2+3+2
112+2+2+2+3
112+2+3+2+2Gankino
132+2+2+2+2+3Elenino horo
132+2+2+3+2+2Krivo Sadovsko Horo
152+2+2+2+3+2+2Bučimiš - Bulgarije
18(3+2+2) + (2+2+3+2+2)Jove male mome
25(3+2+2) + (3+2+2) + (2+2+3) + (2+2)Sedi donka

Zie ook

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.