< Quenya

Substantieven op -ë met meervoud op -er

Deze groep bevat slechts vier substantieven: mallë "straat", rotsë "pijp", tyávë "smaak", tyellë "helling". Ze hebben alle een t-duaal, u-dualen zijn niet mogelijk.


De verbuiging is als volgt (we gebruiken mallë "straat"):

enkelvoud meervoud duaal part. meerv.
nominatiefmallëmaller malletmalleli
genitiefmallëomalleron malletomallelion
possessiefmallevamallíva malletwamallelíva
datiefmallenmallín mallentmallelin
ablatiefmallellomallellon(r) malleltomallelillo(n)(r)
allatiefmallennamallennar mallentamallelinna(r)
locatiefmallessëmallessen malletsëmallelisse(n)
instrumentalismallenenmallínen mallentenmallelínen
respectiefmallesmallís malletesmallelis


Substantieven op -ë zonder I-stam

De substantieven zoals aurë "dag" behouden deze –ë in alle naamvallen van het enkelvoud en in de ablatief, allatief en locatief van het meervoud. In de andere naamvallen van het meervoud verandert deze –ë in een –i (we gebruiken aurë "dag"):

enkelvoud meervoud duaal part. meerv.
nominatiefaurëauriauretaureli
genitiefaurëoaurionauretoaurelion
possessiefaurevaauríva auretwaaurelíva
datiefaurenaurín aurentaurelin
ablatiefaurelloaurellon(r) aureltoaurelillo(n)(r)
allatiefaurennaaurennar aurentaaurelinna(r)
locatiefauressëauressen auretsëaurelisse(n)
instrumentalisaurenenaurínen aurentenaurelínen
respectiefauresaurís auretesaurelis


De u-dualen uit deze groep worden als volgt verbogen (we gebruiken tanwë "toestel"):

Nom. tanweu, Poss. tanweuva, Dat. tanweun,
Abl. tanweullo, All. tanweunna, Loc. tanweussë, Instr. tanweunen, Resp. tanweus.

Merk op: de genitief duaal wordt altijd met het t-duaal gevormd: tanweto.


Substantieven op -ë met een I-stam

De substantieven hebben een –i in alle gevallen behalve de nominatief enkelvoud (we gebruiken porë, pori- "meel"):

enkelvoud meervoud duaal part. meerv.
nominatiefporëporirporitporili
genitiefporioporironporitoporilion
possessiefporivaporíva poritwaporilíva
datiefporinporín porintporilin
ablatiefporilloporillon(r) poriltoporilillo(n)(r)
allatiefporinnaporinnar porintaporilinna(r)
locatiefporissëporissen poritsëporilisse(n)
instrumentalisporinenporínen porintenporilínen
respectiefporisporís poritesporilis


De u-dualen uit deze groep worden als volgt verbogen (we gebruiken lohtë "bloesem"):

Nom. lohtiu, Gen. lohtiuo, Poss. lohtiuva, Dat. lohtiun,
Abl. lohtiullo, All. lohtiunna, Loc. lohtiussë, Instr. lohtiunen, Resp. lohtius.


Enkele I-stammen hebben een volledig onregelmatige nominatief enkelvoud, in alle andere naamvallen volgen ze de verbuiging van lohtë:

lapattë, lapatsi- "konijn"
mahtë, maxi- "greep"
ohtë, oxi- "ei"
suhtë, suxi- "hars"


Enkele opmerkingen:

  • Het substantief ethë "speer" kan zowel als I-stam als zonder I-stam verbogen worden.
  • Het substantief lingwë "vis" heeft een alternatieve nominatief enkelvoud linwë. Alle andere naamvallen worden gevormd met de stam lingwi-.
  • De adjectieven op –ë behoren eveneens tot de I-stammen, maar dit is enkel merkbaar als het adjectief een naamvalsuitgang krijgt (zie Quenya/Verbogen adjectieven).


Substantieven op -i

Dit zijn voornamelijk vrouwelijke personen of dieren (we gebruiken lopsi "merrie"):

enkelvoud meervoud duaal part. meerv.
nominatieflopsilopsir lopsitlopsili
genitieflopsiolopsiron lopsitolopsilion
possessieflopsivalopsíva lopsitwalopsilíva
datieflopsinlopsín lopsintlopsilin
ablatieflopsillolopsillon(r) lopsiltolopsilillo(n)(r)
allatieflopsinnalopsinnar lopsintalopsilinna(r)
locatieflopsissëlopsissen lopsitsëlopsilisse(n)
instrumentalislopsinenlopsínen lopsintenlopsilínen
respectieflopsislopsís lopsiteslopsilis


De u-dualen uit deze groep worden als volgt verbogen (we gebruiken tári "koningin"):

Nom. táriu, Gen. táriuo, Poss. táriuva, Dat. táriun,
Abl. táriullo, All. táriunna, Loc. táriussë, Instr. táriunen, Resp. tárius.


Substantieven op -

Deze hebben alle t-dualen, een u-duaal is niet mogelijk (we gebruiken tië "weg"):

enkelvoud meervoud duaal part. meerv.
nominatieftiëtiertiettiéli
genitieftiéotiéron tiétotielion
possessieftiévatíva tietwatielíva
datieftientíntienttiélin
ablatieftiellotiellon(r) tieltotielillo(n)(r)
allatieftiennatiennar tientatielinna(r)
locatieftiessëtiessen tietsëtielisse(n)
instrumentalistiénen tínentiententielínen
respectieftiestís tiétestiélis



>> Quenya >> Quenya/Substantieven >> Quenya/I-stammen

This article is issued from Wikibooks. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.