ὄσσε

From Proto-Hellenic *óťťe, from Proto-Indo-European *h₃ókʷih₁, dual of *h₃ókʷs (“eye”), root noun of *h₃ekʷ- (“to see, eye”). Cognates include Latin oculus (“eye”), Sanskrit अक्षि (ákṣi), Old Armenian ակն (akn), աչք (ačʿkʿ), Gothic 𐌰𐌿𐌲𐍉 (augō), Proto-Slavic *oko, Old English ēaġe (English eye).

ὄσσε • (ósse) n du (genitive —); second declension

1. eyes
   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Iliad 13.434–435:

     τὸν τόθ᾽ ὑπ᾽ Ἰδομενῆϊ Ποσειδάων ἐδάμασσε // θέλξας ὄσσε φαεινά, πέδησε δὲ φαίδιμα γυῖα:

     tòn tóth᾽ hup᾽ Idomenêï Poseidáōn edámasse // thélxas ósse phaeiná, pédēse dè phaídima guîa:

   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Iliad 13.616–618:

     […] λάκε δ᾽ ὀστέα, τὼ δέ οἱ ὄσσε // πὰρ ποσὶν αἱματόεντα χαμαὶ πέσον ἐν κονίῃσιν, // ἰδνώθη δὲ πεσών: […]

     […] láke d᾽ ostéa, tṑ dé hoi ósse // pàr posìn haimatóenta khamaì péson en koníēisin, // idnṓthē dè pesṓn: […]

   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Iliad 14.236–237:

     κοίμησόν μοι Ζηνὸς ὑπ᾽ ὀφρύσιν ὄσσε φαεινὼ // αὐτίκ᾽ ἐπεί κεν ἐγὼ παραλέξομαι ἐν φιλότητι.

     koímēsón moi Zēnòs hup᾽ ophrúsin ósse phaeinṑ // autík᾽ epeí ken egṑ paraléxomai en philótēti.

   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Iliad 12.466:

     […] πυρὶ δ᾽ ὄσσε δεδήει.

     […] purì d᾽ ósse dedḗei.

   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Iliad 23.476–477:

     οὔτε νεώτατός ἐσσι μετ᾽ Ἀργείοισι τοσοῦτον, // οὔτέ τοι ὀξύτατον κεφαλῆς ἐκδέρκεται ὄσσε:

     oúte neṓtatós essi met᾽ Argeíoisi tosoûton, // oúté toi oxútaton kephalês ekdérketai ósse:

   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Odyssey 6.130–132:

     βῆ δ᾽ ἴμεν ὥς τε λέων ὀρεσίτροφος ἀλκὶ πεποιθώς, // ὅς τ᾽ εἶσ᾽ ὑόμενος καὶ ἀήμενος, ἐν δέ οἱ ὄσσε // δαίεται: […]

     bê d᾽ ímen hṓs te léōn oresítrophos alkì pepoithṓs, // hós t᾽ eîs᾽ huómenos kaì aḗmenos, en dé hoi ósse // daíetai: […]

   • 750 BCE – 650 BCE, Hesiod, Theogony 824–827:

     […] ἐκ δέ οἱ ὤμων // ἣν ἑκατὸν κεφαλαὶ ὄφιος, δεινοῖο δράκοντος, // γλώσσῃσιν δνοφερῇσι λελιχμότες, ἐκ δέ οἱ ὄσσων // θεσπεσίῃς κεφαλῇσιν ὑπ᾽ ὀφρύσι πῦρ ἀμάρυσσεν·

     […] ek dé hoi ṓmōn // hḕn hekatòn kephalaì óphios, deinoîo drákontos, // glṓssēisin dnopherêisi lelikhmótes, ek dé hoi óssōn // thespesíēis kephalêisin hup᾽ ophrúsi pûr amárussen;

   • 525 BCE – 455 BCE, Aeschylus, Prometheus Bound 400–402:

     δακρυσίστακτα δ᾽ ἀπ᾽ ὄσσων // ῥαδινὰν λειβομένα ῥέος παρειὰν // νοτίοις ἔτεγξα παγαῖς:

     dakrusístakta d᾽ ap᾽ óssōn // rhadinàn leiboména rhéos pareiàn // notíois étenxa pagaîs:

   • ante AD 8th C., Supplementum Epigraphicum Graecum 3.400.5
   • 750 BCE – 650 BCE, Hesiod, The Shield of Heracles 144–145:

     ἐν μέσσωι δ᾽ ἀδάμαντος ἔην Φόβος οὔ τι φατειός, // ἔμπαλιν ὄσσοισιν πυρὶ λαμπομένοισι δεδορκώς·

     en méssōi d᾽ adámantos éēn Phóbos oú ti phateiós, // émpalin óssoisin purì lampoménoisi dedorkṓs;

   • 750 BCE – 650 BCE, Hesiod, The Shield of Heracles 424–432:

     Τὸν μὲν ἔπειτ᾽ εἴασε Διὸς ταλακάρδιος υἱός, // αὐτὸς δὲ βροτολοιγὸν Ἄρην προσιόντα δοκεύσας, // δεινὸν ὁρῶν ὄσσοισι, λέων ὣς σώματι κύρσας, // ὅς τε μάλ᾽ ἐνδυκέως ῥινὸν κρατεροῖς ὀνύχεσσι // σχίσσας ὅττι τάχιστα μελίφρονα θυμὸν ἀπηύρα· // ἐμ μένεος δ᾽ ἄρα τοῦ γε κελαινὸν πίμπλαται ἦτορ· // γλαυκιόων δ᾽ ὄσσοις δεινὸν πλευράς τε καὶ ὤμους // οὐρῆι μαστιόων ποσσὶν γλάφει, οὐδέ τις αὐτὸν // ἔτλη ἐς ἄντα ἰδὼν σχεδὸν ἐλθέμεν οὐδὲ μάχεσθαι·

     Tòn mèn épeit᾽ eíase Diòs talakárdios huiós, // autòs dè brotoloigòn Árēn prosiónta dokeúsas, // deinòn horôn óssoisi, léōn hṑs sṓmati kúrsas, // hós te mál᾽ endukéōs rhinòn krateroîs onúkhessi // skhíssas hótti tákhista melíphrona thumòn apēúra; // em méneos d᾽ ára toû ge kelainòn pímplatai êtor; // glaukióōn d᾽ óssois deinòn pleurás te kaì ṓmous // ourêi mastióōn possìn gláphei, oudé tis autòn // étlē es ánta idṑn skhedòn elthémen oudè mákhesthai;

   • 630 BCE – 570 BCE, Sappho, Collected Works 29:

     ὄσταθι κἄντα ⟨θᾶ με φίλαν⟩ φίλος // καὶ τὰν ἐπ᾽ ὄσσοισ᾽ ὀμπέτασον χάριν.

     óstathi kánta ⟨thâ me phílan⟩ phílos // kaì tàn ep᾽ óssois᾽ ompétason khárin.

   • 525 BCE – 455 BCE, Aeschylus, Prometheus Bound 144–147:

     […] φοβερὰ // δ᾽ ἐμοῖσιν ὄσσοις ὀμίχλα // προσῇξε πλήρης δακρύων // σὸν δέμας εἰσιδούσᾳ // πέτραις προσαυαινόμενον // ταῖσδ᾽ ἀδαμαντοδέτοισι λύμαις.

     […] phoberà // d᾽ emoîsin óssois omíkhla // prosêixe plḗrēs dakrúōn // sòn démas eisidoúsāi // pétrais prosauainómenon // taîsd᾽ adamantodétoisi lúmais.

   • 525 BCE – 455 BCE, Aeschylus, Prometheus Bound 677–679:

     […] βουκόλος δὲ γηγενὴς // ἄκρατος ὀργὴν Ἄργος ὡμάρτει, πυκνοῖς // ὄσσοις δεδορκὼς τοὺς ἐμοὺς κατὰ στίβους.

     […] boukólos dè gēgenḕs // ákratos orgḕn Árgos hōmártei, puknoîs // óssois dedorkṑs toùs emoùs katà stíbous.

   • 458 BCE, Aeschylus, Agamemnon 469–470:

     […] βάλλεται γὰρ ὄσ- // σοις Διόθεν κάρανα.

     […] bálletai gàr ós- // sois Dióthen kárana.

   • 442 BCE, Sophocles, Antigone 1231–1233:

     τὸν δ᾽ ἀγρίοις ὄσσοισι παπτήνας ὁ παῖς, // πτύσας προσώπῳ κοὐδὲν ἀντειπών, ξίφους // ἕλκει διπλοῦς κνώδοντας. […]

     tòn d᾽ agríois óssoisi paptḗnas ho paîs, // ptúsas prosṓpōi koudèn anteipṓn, xíphous // hélkei diploûs knṓdontas. […]

   • 497 BCE – 405 BCE, Sophocles, Ichneutae 47
   • 1115 – 1195, Eustathius of Thessalonica, Collected Works 58.28
   • AD 5th C., Hesychius Alexandreus, Συναγωγὴ Πασῶν Λέξεων κατὰ Στοιχεῖον

While ὄσσε is properly dual, it later came to be treated as plural.

• ὄμμα (ómma), ὀφθαλμός (ophthalmós), ὤψ (ṓps)

• ὄψομαι (ópsomai)

• ὄσσε in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
• ὄσσε in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
• ὄσσε in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
• ὄσσε in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
• ὄσσε in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
• ὄσσε in Slater, William J. (1969) Lexicon to Pindar, Berlin: Walter de Gruyter