शस्त्र
See also: शास्त्र
Hindi
Pronunciation
- IPA(key): /ʃəst̪ɾ/
Noun
शस्त्र • (śastra) m (Urdu spelling شستر)
See also
- अस्त्र (astra)
References
- McGregor, Ronald Stuart (1993), “शस्त्र”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
Sanskrit
Etymology 1
Noun
शस्त्र • (śastrá) n
- invocation, praise (applied to any hymn recited either audibly or inaudibly, as opposed to स्तोम (stoma), which is sung, but especially the verses recited by the hotṛ and his assistant as an accompaniment to the grahas at the soma libation)
- reciting, recitation
Declension
| Neuter a-stem declension of शस्त्र | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | शस्त्रम् (śastram) | ||
| Gen. sg. | शस्त्रस्य (śastrasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | शस्त्रम् (śastram) | शस्त्रे (śastre) | शस्त्राणि (śastrāṇi) |
| Vocative | शस्त्र (śastra) | शस्त्रे (śastre) | शस्त्राणि (śastrāṇi) |
| Accusative | शस्त्रम् (śastram) | शस्त्रे (śastre) | शस्त्राणि (śastrāṇi) |
| Instrumental | शस्त्रेण (śastreṇa) | शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) | शस्त्रैः (śastraiḥ) |
| Dative | शस्त्राय (śastrāya) | शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) | शस्त्रेभ्यः (śastrebhyaḥ) |
| Ablative | शस्त्रात् (śastrāt) | शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) | शस्त्रेभ्यः (śastrebhyaḥ) |
| Genitive | शस्त्रस्य (śastrasya) | शस्त्रयोः (śastrayoḥ) | शस्त्राणाम् (śastrāṇām) |
| Locative | शस्त्रे (śastre) | शस्त्रयोः (śastrayoḥ) | शस्त्रेषु (śastreṣu) |
Etymology 2
From Proto-Indo-Iranian *ĉastrám, from Proto-Indo-European *ḱos-tróm ~ *ḱos-dʰróm. Compare Latin castrō (“I prune”), Albanian thadër (“adze”).[1]
Declension
| Masculine a-stem declension of शस्त्र | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | शस्त्रः (śastraḥ) | ||
| Gen. sg. | शस्त्रस्य (śastrasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | शस्त्रः (śastraḥ) | शस्त्रौ (śastrau) | शस्त्राः (śastrāḥ) |
| Vocative | शस्त्र (śastra) | शस्त्रौ (śastrau) | शस्त्राः (śastrāḥ) |
| Accusative | शस्त्रम् (śastram) | शस्त्रौ (śastrau) | शस्त्रान् (śastrān) |
| Instrumental | शस्त्रेण (śastreṇa) | शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) | शस्त्रैः (śastraiḥ) |
| Dative | शस्त्राय (śastrāya) | शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) | शस्त्रेभ्यः (śastrebhyaḥ) |
| Ablative | शस्त्रात् (śastrāt) | शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) | शस्त्रेभ्यः (śastrebhyaḥ) |
| Genitive | शस्त्रस्य (śastrasya) | शस्त्रयोः (śastrayoḥ) | शस्त्राणाम् (śastrāṇām) |
| Locative | शस्त्रे (śastre) | शस्त्रयोः (śastrayoḥ) | शस्त्रेषु (śastreṣu) |
Noun
शस्त्र • (śastrá) n
- an instrument for cutting or wounding, knife, sword, dagger, any weapon (even applied to an arrow Bhat2t2. ; weapons are said to be of four kinds, पाणिमुक्त (pāṇi-mukta), यन्त्रमुक्त (yantra-mukta), मुक्तामुक्त (muktā*mukta), and अमुक्त (amukta))
- any instrument or tool
- iron, steel
Declension
| Neuter a-stem declension of शस्त्र | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | शस्त्रम् (śastram) | ||
| Gen. sg. | शस्त्रस्य (śastrasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | शस्त्रम् (śastram) | शस्त्रे (śastre) | शस्त्राणि (śastrāṇi) |
| Vocative | शस्त्र (śastra) | शस्त्रे (śastre) | शस्त्राणि (śastrāṇi) |
| Accusative | शस्त्रम् (śastram) | शस्त्रे (śastre) | शस्त्राणि (śastrāṇi) |
| Instrumental | शस्त्रेण (śastreṇa) | शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) | शस्त्रैः (śastraiḥ) |
| Dative | शस्त्राय (śastrāya) | शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) | शस्त्रेभ्यः (śastrebhyaḥ) |
| Ablative | शस्त्रात् (śastrāt) | शस्त्राभ्याम् (śastrābhyām) | शस्त्रेभ्यः (śastrebhyaḥ) |
| Genitive | शस्त्रस्य (śastrasya) | शस्त्रयोः (śastrayoḥ) | शस्त्राणाम् (śastrāṇām) |
| Locative | शस्त्रे (śastre) | शस्त्रयोः (śastrayoḥ) | शस्त्रेषु (śastreṣu) |
References
- Monier Williams (1899), “शस्त्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 1044.
- Mallory, J. P.; Adams, D. Q. (2006) The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World (Oxford Linguistics), New York: Oxford University Press, →ISBN, page 245
This article is issued from
Wiktionary.
The text is licensed under Creative
Commons - Attribution - Sharealike.
Additional terms may apply for the media files.