रुधिर

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *Hrudʰrás, from Proto-Indo-Iranian *Hrudʰrás, from Proto-Indo-European *h₁rudʰrós (red), from *h₁rewdʰ- (red) . Cognate with Avestan 𐬭𐬀𐬊𐬌𐬜𐬌𐬙𐬀 (raoiδita-), Ancient Greek ἐρυθρός (eruthrós) Latin ruber, Tocharian A rtär, Tocharian B ratre, Old Church Slavonic рудъ (rudŭ), Lithuanian raúdas, Old English rēad (whence English red).

The ephenthesis of -i- from expected *rudhrá is due to influence by रुधिक्रा (rudhikrā́).

Pronunciation

Adjective

रुधिर (rudhirá)

  1. red, blood-red, bloody

Declension

Masculine a-stem declension of रुधिर
Nom. sg. रुधिरः (rudhiraḥ)
Gen. sg. रुधिरस्य (rudhirasya)
Singular Dual Plural
Nominative रुधिरः (rudhiraḥ) रुधिरौ (rudhirau) रुधिराः (rudhirāḥ)
Vocative रुधिर (rudhira) रुधिरौ (rudhirau) रुधिराः (rudhirāḥ)
Accusative रुधिरम् (rudhiram) रुधिरौ (rudhirau) रुधिरान् (rudhirān)
Instrumental रुधिरेण (rudhireṇa) रुधिराभ्याम् (rudhirābhyām) रुधिरैः (rudhiraiḥ)
Dative रुधिराय (rudhirāya) रुधिराभ्याम् (rudhirābhyām) रुधिरेभ्यः (rudhirebhyaḥ)
Ablative रुधिरात् (rudhirāt) रुधिराभ्याम् (rudhirābhyām) रुधिरेभ्यः (rudhirebhyaḥ)
Genitive रुधिरस्य (rudhirasya) रुधिरयोः (rudhirayoḥ) रुधिराणाम् (rudhirāṇām)
Locative रुधिरे (rudhire) रुधिरयोः (rudhirayoḥ) रुधिरेषु (rudhireṣu)
Feminine ā-stem declension of रुधिर
Nom. sg. रुधिरा (rudhirā)
Gen. sg. रुधिरायाः (rudhirāyāḥ)
Singular Dual Plural
Nominative रुधिरा (rudhirā) रुधिरे (rudhire) रुधिराः (rudhirāḥ)
Vocative रुधिरे (rudhire) रुधिरे (rudhire) रुधिराः (rudhirāḥ)
Accusative रुधिराम् (rudhirām) रुधिरे (rudhire) रुधिराः (rudhirāḥ)
Instrumental रुधिरया (rudhirayā) रुधिराभ्याम् (rudhirābhyām) रुधिराभिः (rudhirābhiḥ)
Dative रुधिरायै (rudhirāyai) रुधिराभ्याम् (rudhirābhyām) रुधिराभ्यः (rudhirābhyaḥ)
Ablative रुधिरायाः (rudhirāyāḥ) रुधिराभ्याम् (rudhirābhyām) रुधिराभ्यः (rudhirābhyaḥ)
Genitive रुधिरायाः (rudhirāyāḥ) रुधिरयोः (rudhirayoḥ) रुधिराणाम् (rudhirāṇām)
Locative रुधिरायाम् (rudhirāyām) रुधिरयोः (rudhirayoḥ) रुधिरासु (rudhirāsu)
Neuter a-stem declension of रुधिर
Nom. sg. रुधिरम् (rudhiram)
Gen. sg. रुधिरस्य (rudhirasya)
Singular Dual Plural
Nominative रुधिरम् (rudhiram) रुधिरे (rudhire) रुधिराणि (rudhirāṇi)
Vocative रुधिर (rudhira) रुधिरे (rudhire) रुधिराणि (rudhirāṇi)
Accusative रुधिरम् (rudhiram) रुधिरे (rudhire) रुधिराणि (rudhirāṇi)
Instrumental रुधिरेण (rudhireṇa) रुधिराभ्याम् (rudhirābhyām) रुधिरैः (rudhiraiḥ)
Dative रुधिराय (rudhirāya) रुधिराभ्याम् (rudhirābhyām) रुधिरेभ्यः (rudhirebhyaḥ)
Ablative रुधिरात् (rudhirāt) रुधिराभ्याम् (rudhirābhyām) रुधिरेभ्यः (rudhirebhyaḥ)
Genitive रुधिरस्य (rudhirasya) रुधिरयोः (rudhirayoḥ) रुधिराणाम् (rudhirāṇām)
Locative रुधिरे (rudhire) रुधिरयोः (rudhirayoḥ) रुधिरेषु (rudhireṣu)

Derived terms

Noun

रुधिर (rudhirá) m

  1. the bloodred planet or Mars
  2. a kind of precious stone (compare रुधिराख्य (rudhirā*khya))

Declension

Masculine a-stem declension of रुधिर (rudhirá)
Singular Dual Plural
Nominative रुधिरः
rudhiráḥ
रुधिरौ
rudhiraú
रुधिराः / रुधिरासः¹
rudhirā́ḥ / rudhirā́saḥ¹
Vocative रुधिर
rúdhira
रुधिरौ
rúdhirau
रुधिराः / रुधिरासः¹
rúdhirāḥ / rúdhirāsaḥ¹
Accusative रुधिरम्
rudhirám
रुधिरौ
rudhiraú
रुधिरान्
rudhirā́n
Instrumental रुधिरेण
rudhiréṇa
रुधिराभ्याम्
rudhirā́bhyām
रुधिरैः / रुधिरेभिः¹
rudhiraíḥ / rudhirébhiḥ¹
Dative रुधिराय
rudhirā́ya
रुधिराभ्याम्
rudhirā́bhyām
रुधिरेभ्यः
rudhirébhyaḥ
Ablative रुधिरात्
rudhirā́t
रुधिराभ्याम्
rudhirā́bhyām
रुधिरेभ्यः
rudhirébhyaḥ
Genitive रुधिरस्य
rudhirásya
रुधिरयोः
rudhiráyoḥ
रुधिराणाम्
rudhirā́ṇām
Locative रुधिरे
rudhiré
रुधिरयोः
rudhiráyoḥ
रुधिरेषु
rudhiréṣu
Notes
  • ¹Vedic

Noun

रुधिर (rudhirá) n

  1. saffron
  2. name of a city

Declension

Neuter a-stem declension of रुधिर (rudhirá)
Singular Dual Plural
Nominative रुधिरम्
rudhirám
रुधिरे
rudhiré
रुधिराणि / रुधिरा¹
rudhirā́ṇi / rudhirā́¹
Vocative रुधिर
rúdhira
रुधिरे
rúdhire
रुधिराणि / रुधिरा¹
rúdhirāṇi / rúdhirā¹
Accusative रुधिरम्
rudhirám
रुधिरे
rudhiré
रुधिराणि / रुधिरा¹
rudhirā́ṇi / rudhirā́¹
Instrumental रुधिरेण
rudhiréṇa
रुधिराभ्याम्
rudhirā́bhyām
रुधिरैः / रुधिरेभिः¹
rudhiraíḥ / rudhirébhiḥ¹
Dative रुधिराय
rudhirā́ya
रुधिराभ्याम्
rudhirā́bhyām
रुधिरेभ्यः
rudhirébhyaḥ
Ablative रुधिरात्
rudhirā́t
रुधिराभ्याम्
rudhirā́bhyām
रुधिरेभ्यः
rudhirébhyaḥ
Genitive रुधिरस्य
rudhirásya
रुधिरयोः
rudhiráyoḥ
रुधिराणाम्
rudhirā́ṇām
Locative रुधिरे
rudhiré
रुधिरयोः
rudhiráyoḥ
रुधिरेषु
rudhiréṣu
Notes
  • ¹Vedic

Descendants

References

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.