ճաճանչ
Armenian
Pronunciation
- (Eastern Armenian) IPA(key): [t͡ʃɑˈt͡ʃɑnt͡ʃʰ]
Audio (file)
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ճաճանչ (čačančʿ) | ճաճանչներ (čačančʿner) | ||
| dative | ճաճանչի (čačančʿi) | ճաճանչների (čačančʿneri) | ||
| ablative | ճաճանչից (čačančʿicʿ) | ճաճանչներից (čačančʿnericʿ) | ||
| instrumental | ճաճանչով (čačančʿov) | ճաճանչներով (čačančʿnerov) | ||
| locative | ճաճանչում (čačančʿum) | ճաճանչներում (čačančʿnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ճաճանչը/ճաճանչն (čačančʿə/čačančʿn) | ճաճանչները/ճաճանչներն (čačančʿnerə/čačančʿnern) | ||
| dative | ճաճանչին (čačančʿin) | ճաճանչներին (čačančʿnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ճաճանչս (čačančʿs) | ճաճանչներս (čačančʿners) | ||
| dative | ճաճանչիս (čačančʿis) | ճաճանչներիս (čačančʿneris) | ||
| ablative | ճաճանչիցս (čačančʿicʿs) | ճաճանչներիցս (čačančʿnericʿs) | ||
| instrumental | ճաճանչովս (čačančʿovs) | ճաճանչներովս (čačančʿnerovs) | ||
| locative | ճաճանչումս (čačančʿums) | ճաճանչներումս (čačančʿnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ճաճանչդ (čačančʿd) | ճաճանչներդ (čačančʿnerd) | ||
| dative | ճաճանչիդ (čačančʿid) | ճաճանչներիդ (čačančʿnerid) | ||
| ablative | ճաճանչիցդ (čačančʿicʿd) | ճաճանչներիցդ (čačančʿnericʿd) | ||
| instrumental | ճաճանչովդ (čačančʿovd) | ճաճանչներովդ (čačančʿnerovd) | ||
| locative | ճաճանչումդ (čačančʿumd) | ճաճանչներումդ (čačančʿnerumd) | ||
Old Armenian
Etymology
The origin is uncertain.
Noun
ճաճանչ • (čačančʿ)
- ray; light, glare, brilliancy, splendour
- ճաճանչ սրբութեան ― čačančʿ srbutʿean ― monstrance, remonstrance
Declension
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ճաճանչ (čačančʿ) | ճաճանչք (čačančʿkʿ) | |
| genitive | ճաճանչի (čačančʿi) | ճաճանչից (čačančʿicʿ) | |
| dative | ճաճանչի (čačančʿi) | ճաճանչից (čačančʿicʿ) | |
| accusative | ճաճանչ (čačančʿ) | ճաճանչս (čačančʿs) | |
| ablative | ճաճանչէ (čačančʿē) | ճաճանչից (čačančʿicʿ) | |
| instrumental | ճաճանչիւ (čačančʿiw) | ճաճանչիւք (čačančʿiwkʿ) | |
| locative | ճաճանչի (čačančʿi) | ճաճանչս (čačančʿs) | |
| This declension is attested post-classically. According to Nor Baṙgirkʿ Haykazean Lezui plural genitive ճաճանչաց (čačančʿacʿ) and plural instrumental ճաճանչօք (čačančʿōkʿ) are also attested. | |||
Derived terms
- աղօտաճաճանչ (ałōtačačančʿ)
- անճաճանչ (ančačančʿ)
- անճաճանչութիւն (ančačančʿutʿiwn)
- աստեղաճաճանչ (astełačačančʿ)
- աստղաճաճանչ (astłačačančʿ)
- արծաթաճաճանչ (arcatʿačačančʿ)
- արփաճաճանչ (arpʿačačančʿ)
- արփիաճաճանչ (arpʿiačačančʿ)
- բազմաճաճանչ (bazmačačančʿ)
- բոցաճաճանչ (bocʿačačančʿ)
- գերաճաճանչ (geračačančʿ)
- զուարթաճաճանչ (zuartʿačačančʿ)
- լուսաճաճանչ (lusačačančʿ)
- ծովաճաճանչ (covačačančʿ)
- կայծակնաճաճանչեցուցանեմ (kaycaknačačančʿecʿucʿanem)
- հրալուսաճաճանչադեղնութիւն (hralusačačančʿadełnutʿiwn)
- հրաշաճաճանչ (hrašačačančʿ)
- ճաճանչագեղ (čačančʿageł)
- ճաճանչազարդ (čačančʿazard)
- ճաճանչակցութիւն (čačančʿakcʿutʿiwn)
- ճաճանչանամ (čačančʿanam)
- ճաճանչանաւուխտ (čačančʿanawuxt)
- ճաճանչատեսակ (čačančʿatesak)
- ճաճանչատեսական (čačančʿatesakan)
- ճաճանչատեսակութիւն (čačančʿatesakutʿiwn)
- ճաճանչաւէտ (čačančʿawēt)
- ճաճանչաւոր (čačančʿawor)
- ճաճանչաւորութիւն (čačančʿaworutʿiwn)
- ճաճանչաւուխտ (čačančʿawuxt)
- ճաճանչեղ (čačančʿeł)
- ճաճանչեղագոյն (čačančʿełagoyn)
- ճաճանչեմ (čačančʿem)
- յոգնաճաճանչ (yognačačančʿ)
- ոսկեճաճանչ (oskečačančʿ)
- ոսկէճաճանչ (oskēčačančʿ)
- ոսկիճաճանչ (oskičačančʿ)
- քաղցրաճաճանչ (kʿałcʿračačančʿ)
Descendants
- Armenian: ճաճանչ (čačančʿ)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “ճաճանչ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “ճաճանչ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “ճաճանչ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
This article is issued from
Wiktionary.
The text is licensed under Creative
Commons - Attribution - Sharealike.
Additional terms may apply for the media files.