fás

See also: Appendix:Variations of "fas"

Irish

Pronunciation

Etymology 1

From Old Irish ásaid and its verbal noun ás (“growing, growth”). The f comes from the reinterpretation of ás- as fhás- in lenition environments.

Verb

fás (present analytic fásann, future analytic fásfaidh, verbal noun fás, past participle fásta)

  1. (transitive, intransitive) grow
Conjugation
First Conjugation (A)
singular plural relative autonomous
first second third first second third
indicative present fásaim fásann tú;
fásair†		 fásann sé, sí fásaimid fásann sibh fásann siad;
fásaid†		 a fhásann; a fhásas /
a bhfásann*; a bhfásas*		 fástar
past d'fhás mé; d'fhásas /
fhás mé‡; fhásas‡		 d'fhás tú; d'fhásais /
fhás tú; fhásais‡		 d'fhás sé, sí /
fhás sé, sí‡		 d'fhásamar; d'fhás muid /
fhásamar; fhás muid‡		 d'fhás sibh; d'fhásabhair /
fhás sibh;
fhásabhair‡		 d'fhás siad; d'fhásadar /
fhás siad; fhásadar‡		 a d'fhás /
ar fhás*		 fásadh
past habitual d'fhásainn /
fhásainn‡		 d'fhástá /
fhástá‡		 d'fhásadh sé, sí /
fhásadh sé, sí‡		 d'fhásaimis; d'fhásadh muid /
fhásaimis; fhásadh muid‡		 d'fhásadh sibh /
fhásadh sibh‡		 d'fhásaidís; d'fhásadh siad /
fhásaidís; fhásadh siad‡		 a d'fhásadh /
ar fhásadh*		 d'fhástaí /
fhástaí‡
future fásfaidh mé;
fásfad		 fásfaidh tú;
fásfair†		 fásfaidh sé, sí fásfaimid;
fásfaidh muid		 fásfaidh sibh fásfaidh siad;
fásfaid†		 a fhásfaidh; a fhásfas /
a bhfásfaidh*; a bhfásfas*		 fásfar
conditional d'fhásfainn / fhásfainn‡; bhfásfainn‡‡ d'fhásfá / fhásfá‡; bhfásfᇇ d'fhásfadh sé, sí / fhásfadh sé, sí‡; bhfásfadh sé, s퇇 d'fhásfaimis; d'fhásfadh muid / fhásfaimis‡; fhásfadh muid‡; bhfásfaimis‡‡; bhfásfadh muid‡‡ d'fhásfadh sibh / fhásfadh sibh‡; bhfásfadh sibh‡‡ d'fhásfaidís; d'fhásfadh siad / fhásfaidís‡; fhásfadh siad‡; bhfásfaidís‡‡; bhfásfadh siad‡‡ a d'fhásfadh /
ar fhásfadh*		 d'fhásfaí / fhásfaí‡; bhfásfa퇇
subjunctive present go bhfása mé;
go bhfásad†		 go bhfása tú;
go bhfásair†		 go bhfása sé, sí go bhfásaimid;
go bhfása muid		 go bhfása sibh go bhfása siad;
go bhfásaid†		 — go bhfástar
past dá bhfásainn dá bhfástá dá bhfásadh sé, sí dá bhfásaimis;
dá bhfásadh muid		 dá bhfásadh sibh dá bhfásaidís;
dá bhfásadh siad		 — dá bhfástaí
imperative fásaim fás fásadh sé, sí fásaimis fásaigí;
fásaidh†		 fásaidís — fástar
verbal noun fás
past participle fásta

* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡ Dependent form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis

Noun

fás m (genitive singular as substantive fáis, genitive as verbal noun fásta, nominative plural fáis)

  1. verbal noun of fás
  2. growing, growth
  3. plant, sapling, rod
Declension

As verbal noun:

Declension of fás

Third declension

Bare forms (no plural of this noun)

Case Singular
Nominative fás
Vocative a fhás
Genitive fásta
Dative fás

Forms with the definite article:

Case Singular
Nominative an fás
Genitive an fhásta
Dative leis an bhfás

don fhás

As substantive:

Declension of fás

First declension

Bare forms:

Case Singular Plural
Nominative fás fáis
Vocative a fháis a fhása
Genitive fáis fás
Dative fás fáis

Forms with the definite article:

Case Singular Plural
Nominative an fás na fáis
Genitive an fháis na bhfás
Dative leis an bhfás

don fhás

 leis na fáis
Synonyms

Etymology 2

From Old Irish fás (“empty, void, (of places) vacant, deserted, uninhabited, waste”), from Proto-Celtic *wāstos, from Proto-Indo-European *h₁weh₂-sto- from *h₁weh₂-.

Adjective

fás (genitive singular masculine fáis, genitive singular feminine fáise, plural fása, comparative fáise)

  1. waste, vacant, empty, void
  2. wild, luxuriant
Declension
Declension of fás
Singular Plural (m/f)
Positive Masculine Feminine (strong noun) (weak noun)
Nominative fás fhás fása;
fhása²
Vocative fháis fása
Genitive fáse fása fás
Dative fás;
fhás¹		 fhás;
fháis (archaic)		 fása;
fhása²
Comparative níos fáse
Superlative is fáse

¹ When the preceding noun is lenited and governed by the definite article.
² When the preceding noun ends in a slender consonant.

Mutation
Irish mutation
Radical Lenition Eclipsis
fás fhás bhfás
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

Further reading
  • "fás" in Foclóir Gaeilge-Béarla, An Gúm, 1977, by Niall Ó Dónaill.
  • “ásaid” in Dictionary of the Irish Language, Royal Irish Academy, 1913–76.
  • “1 fás” in Dictionary of the Irish Language, Royal Irish Academy, 1913–76.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.