Zelfzorg

Zelfzorg is een term uit de verpleegkunde die de mate aangeeft waarin een patiënt (of zorgvrager) voor zichzelf kan zorgen. Zelfzorg wordt wel omschreven als "alle zorg die een persoon besteedt aan het opheffen van eigen noden en het voldoen aan eigen behoeften". Er is sprake van een zelfzorgtekort als er bijvoorbeeld bij de algemene dagelijkse levensverrichtingen zoals wassen, aankleden of eten hulp nodig is van een mantelzorger, een thuishulp, een verpleegkundige of een ziekenverzorgende.

Een verpleegkundige of verzorgende dient in staat te zijn vast te stellen welke hulp iemand nodig heeft. Hierbij wordt gekeken naar: wat kan de patiënt zelf, welke kennis bezit de patiënt en wat wil de patiënt zelf doen?[1] De af te spreken ondersteuning zal erop gericht zijn om de zelfzorgtekorten zo veel mogelijk op te heffen, zodat de patiënt weer op een voor hem aanvaardbaar niveau kan functioneren. Dit kan door de zorg tijdelijk over te nemen, of door voorlichting en training aan te bieden zodat de patiënt de tekorten zelf kan compenseren. Mensen met chronische aandoeningen kampen vaak met zelfzorgtekorten van blijvende aard. Zij hebben dan langdurend hulp nodig bij de zelfzorg.