XIII (stripreeks)

XIII is de hoofdfiguur van de gelijknamige strip. De reeks bestaat uit 19 delen die in verschillende verhaallijnen zijn op te splitsen, die steeds zijn gegrondvest op de voorgaande episodes. Elk afzonderlijk album heeft weliswaar een eigen setting en subplot, maar is desalniettemin niet los te lezen van de andere delen.

De eerste vijf albums vertellen het verhaal van een man met geheugenverlies die wordt verdacht van moord. Het blijkt dat hij een bijzonder professioneel opgeleide agent is (in gevechtstechnieken en -strategieën, diplomatieke inzichten, talen enz.). Door de verhalen heen neemt hij verschillende identiteiten aan op zijn zoektocht naar zijn ware identiteit. De identiteiten worden hem meestal aangemeten door de verschillende Amerikaanse geheime diensten, die elkaar overigens 'tot de dood toe' tegenwerken. Telkens is er een reden te vinden waarom XIII toch niet de persoon is die men dacht en zijn geheugen komt niet terug.

In het eerste album blijkt XIII betrokken te zijn (geweest) bij een samenzwering, die aan het einde van het vijfde album lijkt te worden opgelost. De daaropvolgende drie albums hebben als hoofdverhaallijn de zoektocht naar de ware identiteit van XIII en zijn verleden. Tijdens deze zoektocht blijkt de leider van de samenzwering nog steeds in leven te zijn, en deze probeert XIII te doden. Het negende album begint als XIII vertrekt naar het (fictieve) Zuid-Amerikaanse land Costa Verde, waar hij tegen wil en dank bij een revolutie betrokken raakt. Deze verhaallijn komt tot een climax in het elfde album, wanneer XIII zijn — waarschijnlijke — ware vader leert kennen.

Album 12 beëindigt schijnbaar definitief de nog lopende verhaallijnen die begonnen in eerdere albums, en het daaropvolgende album is dan ook een soort samenvatting van eerdere gebeurtenissen, met achtergrondmateriaal. De huidige verhaallijn begon in album 14 en vertelt voornamelijk het verhaal van de familie van XIII, en tegelijkertijd dat van het complot geleid door NSA-leider Frank Giordino tegen XIII en zijn vrienden.

Drie albums zijn bijzonder:

• album 13 ("Het onderzoek"), dat meer een graphic novel is, en dat een overzicht geeft van het voorafgaande verhaal en van alle personages. Dit album is ook bijzonder omdat het heel wat dikker is dan alle andere.
• album 13bis ("Het onderzoek: Tweede deel"), vergelijkbaar met album 13. Alleen gaat het ditmaal over de personages van album 14 tot 19.[1]
• album 18 ("De Ierse versie"), dat een soort verhaal in het verhaal is. Dit album heeft ook een andere tekenaar: Jean Giraud.

Naar album 13 en 18 wordt in het verhaal zelf verwezen, en ze spelen daarin ook een belangrijke rol.

Het verhaal omtrent de identiteit van een drenkeling is niet uniek. De situatie in The Bourne Identity van de schrijver Robert Ludlum komt opvallend overeen met XIII. In de media is wel geschreven dat bij XIII sprake zou zijn van plagiaat.[2]

• XIII: Het titelpersonage lijdt aan totaal geheugenverlies. Hij ontdekt al snel dat hij verdacht wordt van de moord op president William Sheridan. Doorheen de albums probeert hij zowel zijn geheugen te herwinnen als te achterhalen wat de ware toedracht rond de moord op de president is. Zijn geheugen komt weliswaar niet terug, maar hij komt geleidelijk aan wel steeds meer te weten over wie hij is. Zijn ware naam is Jason Mullway. Doordat hij evenwel al op jonge leeftijd na de dood van zijn moeder en de verdwijning van zijn vader werd geadopteerd door Jonathan MacLane, een neef van zijn vader Sean Mullway, draagt hij officieel de naam Jason MacLane.
• Generaal Benjamin (Ben) Carrington: Hij bekleedt een hoge functie als militair in het Pentagon. Hij is ervan overtuigd dat XIII onschuldig is en hij helpt hem dan ook om zijn geheugen terug te vinden.
• Jones: Zij is de assistente van Carrington en ze werd eveneens door hem opgeleid. Als vaste partner staat ze XIII overal bij. Zij is een bedreven piloot, zowel voor vliegtuigen als helikopters. Waar zij in de eerste verhalen nog luitenant is, is zij inmiddels opgeklommen tot de rang van kolonel.
• Mangoest: De aartsvijand van XIII is een huurmoordenaar die voor niets bang is. Aanvankelijk noemen ze hem Schreiner, omdat hij leerjongen is bij een Berlijnse schrijnwerker, dit wordt onthuld in XIII mystery: De Mangoest. Hij is ingehuurd door nummer I om XIII te doden. Door een kogel van de Mangoest is XIII zijn geheugen verloren.
• Kolonel Amos: Hij moest de moord op William Sheridan oplossen en verdenkt daarvoor eerst XIII, maar die kon ontsnappen. Nadat voor hem duidelijk werd dat XIII onschuldig was, hielp hij hem in plaats van hem te arresteren.
• Wally Sheridan: President van de VS. Zijn broer William werd vermoord door Steve Rowland in opdracht van nummer I.
• Betty Barnowski: een - inmiddels voormalig - militair die XIII leert kennen tijdens een undercovermissie en die hem sindsdien regelmatig helpt.
• Markies De Préseau: een oude, vriendelijke, Franse aristocraat die XIII vaak te hulp schiet. Via XIII leert hij Betty Barnowski kennen, met wie hij sindsdien een relatie heeft.
• Felicity Brown: een gevaarlijke opportuniste die het geweld niet schuwt om haar zin te krijgen. Eerder toevallig kruist haar pad meerdere keren dat van XIII, waarbij ze elkaar stokken in de wielen steken.
• Stephen G. Dundee: Verschijnt alleen in het 13de album. Opvallend is dat hij zowel in XIII als in Largo Winch een rol speelt.

• Er bestaat ook een XIII-computerspel dat is gebaseerd op de eerste vijf albums. Het is uitgebracht door Ubisoft in 2003. Het is vooral bekend vanwege zijn speciale tekenstijl, namelijk Cel shading, waardoor het spel op een strip lijkt.

De strip is ook bewerkt tot een miniserie van twee afleveringen en bevat de verhaallijn tot en met het vijfde album, 'Rood alarm'. De serie is uitgebracht op 6 oktober 2008. Het verhaal wijkt op sommige punten af van de strip:

• Het verhaal is geactualiseerd (op de achtergrond zijn de oorlogen in Irak en Afghanistan, niet in Vietnam)
• XIII wordt gevonden in een boom met een parachute aan.
• Bij de fotowinkel raakt XIII bevriend met de uitbaatster, zij wordt zijn enige vriend die hij kan vertrouwen.
• XIII kent af en toe flashes uit het verleden, waardoor hij enkele hoge leden (weer) kent.
• De tatoeages zijn zwarte Romeinse cijfers. In de stripreeks lijken ze meer een brandmerk.

Het verhaal kent een open einde.