Wim Pijbes

Pijbes bezocht het Winkler Prins Lyceum in Veendam, waar hij met Bert Visscher aan schoolcabaret deed. Pijbes werd zijn manager.[1] Hij studeerde kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen. In die jaren werkte hij als lichtontwerper en theatertechnicus. Na zijn doctoraal examen (1987) werkte hij in Theater Lantaren/Venster in Rotterdam.

Vanaf 1992 organiseerde hij voor de Rijksdienst Beeldende Kunst exposities in Japan over de 17de-eeuwse Nederlandse schilderkunst. Ook realiseerde hij een tentoonstelling over Nederlands design op de Triënnale in Milaan. In 1994 richtte hij organisatiebureau Art Support op. Hij realiseerde tentoonstellingen over Nederlands design in onder meer Milaan, Keulen en Frankfurt.

Pijbes met koningin Beatrix tijdens de heropening van het Rijksmuseum in 2013

In 1996 trad Pijbes in dienst van de Kunsthal Rotterdam, eerst als tentoonstellingscoördinator, in 1997 als adjunct-directeur en in 2000 als directeur. Hij was lid van de Raad van Toezicht van het Rijksmuseum in Amsterdam en de Raad van Advies van de Tiger Business Lounge van het International Filmfestival Rotterdam.

Op 1 juli 2008 werd Pijbes hoofddirecteur van het Rijksmuseum in Amsterdam. Hiermee volgde hij Ronald de Leeuw op, die zijn museale loopbaan beëindigde. In de eerste jaren van zijn directeurschap heeft Pijbes zich intensief beziggehouden met de verbouwing van het Rijksmuseum, dat in april 2013 na jaren de deuren weer opende.

Op 24 maart 2014 ontving hij als hoofddirecteur van het Rijksmuseum Barack Obama, de eerste die als fungerend president van de Verenigde Staten een bezoek aan Amsterdam bracht.

Pijbes werd per 1 juli 2016 aangesteld als algemeen directeur van het kort daarna geopende Museum Voorlinden te Wassenaar, maar hij verruilde per 1 oktober van dat jaar de directeursfunctie voor die van bestuurslid.[2] Als hoofddirecteur van het Rijksmuseum werd hij per 15 juli 2016 opgevolgd door Taco Dibbits.[3] Begin januari 2017 werd Pijbes directeur van de Stichting Droom en Daad van de familie Van der Vorm, die kunst en cultuur in Rotterdam wil bevorderen.[4] Eerder was Pijbes al gevraagd om voor de International Advisory Board (IAB) een analyse van de sterktes en zwaktes van de Rotterdamse culturele sector te maken.[5]

Van links naar rechts: minister-president Rutte, de Amerikaanse president Obama en Pijbes bij De Staalmeesters van Rembrandt in 2014

Zijn vergeefse inspanningen om na de grote verbouwing de passage door het Rijksmuseumgebouw (de Museumstraat) af te sluiten voor fietsers en als voetgangersgebied en entreeruimte te gebruiken trokken veel publiciteit doordat het plan veel protest van Amsterdammers opriep.[6]

In november 2013 werd Pijbes onderscheiden met de zestiende "IJ-Prijs voor bijzonder ondernemend Amsterdam" uit handen van burgemeester Van der Laan. Volgens de jury bracht Pijbes de stad Amsterdam en Nederland weer onder de aandacht "als excellent, spannend en toonaangevend".[7]

In de zomer van 2014 zocht hij de publiciteit met een oproep om een gezamenlijke toekomstvisie voor de stad Amsterdam te ontwikkelen, die volgens hem de stroom toeristen niet meer aankan. Hij vond Amsterdam "vies, vuig en te vol" en pleitte voor een "Deltaplan Toeristisch Amsterdam".[8][9]

Ook in 2015 was het erg druk in het Rijksmuseum met de grote tentoonstelling Late Rembrandt. Naar aanleiding van klachten daarover zei hij: "Koop dan zelf een Rembrandt. Een museum is geen stiltezone." Zijn opmerking leidde tot kritische reacties. Een week later erkende hij dat het Rijksmuseum met de drukte "misschien wel tegen de grenzen van een plezierig bezoek aangelopen" was en dat Rembrandt "van iedereen en voor iedereen" is.[10]

In 2009, 2010 en 2011 was Pijbes voorzitter van de jury van de Gouden Penselen. Pijbes is mede-initiatiefnemer van de Club van Honderd Individuen, de Pietje Bell-lezing, de Nederlandse Week van de Smaak en 'KunsthalKOOKT, Festival van de Echte Smaak'.

Pijbes bekleedt bestuursfuncties bij onder meer Museum Voorlinden, de Vereniging Rembrandt, The European Fine Art Fair (ook bekend als TEFAF) en Droog Design. Hij had zitting in de Raad van Advies van het Palazzo Strozzi in Florence. Pijbes was in het universitaire jaar 2015-2016 gasthoogleraar (Humanitas Visiting Professor in the History of Art) aan de Universiteit van Cambridge.[11]

Hij is mede-initiatiefnemer van de kinderkunstboekenreeks van uitgeverij Waanders. Hij schreef zelf het achtste deel Het kleine schilderboek. Tevens schreef Pijbes het boek Rijksmuseum ABC. Hij publiceert regelmatig in kranten, tijdschriften en catalogi. Voor de NTR stelde hij de achtdelige televisieserie 'Panorama Pijbes' samen over het Nederlandse landschap, gezien door de ogen van kunstenaars.

• Voor zijn werkzaamheden als tentoonstellingsconservator en directeur in de Kunsthal Rotterdam ontving Pijbes in 2008 de onderscheiding van de gemeente Rotterdam, de Wolfert van Borselenpenning.
• In 2013 verkoos de redactie van weekblad Elsevier Pijbes tot Nederlander van het Jaar.[12]
• In 2013 werd de IJ-prijs van de gemeente Amsterdam aan hem toegekend.[7]
• Op 16 mei 2015 nam Pijbes de aan het Rijksmuseum toegekende European Museum of the Year Award (EMYA) in ontvangst.[13]
• Voor zijn verdiensten werd Pijbes op 30 juni 2016 benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau.
• Bij diezelfde gelegenheid (zijn afscheid van het Rijkmuseum) ontving hij de Zilveren Medaille van de Stad Amsterdam.[14]

• Virtual International Authority File (VIAF): 71557059

Zie de categorie Wim Pijbes van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.