Wet van Chézy

De formule van Chézy is een formule voor het berekenen van de gemiddelde stroomsnelheid in een willekeurige leiding waarin een eenparige, turbulente vloeistofstroming plaatsvindt. De formule werd in 1775 ontwikkeld door Antoine de Chézy.

De formule luidt:

${\displaystyle v=C\cdot {\sqrt {R\cdot i}}}$

Daarin is:

${\displaystyle v}$ de gemiddelde snelheid [m/s]

${\displaystyle C}$ de coëfficiënt van Chézy [m^½/s]

${\displaystyle R}$ de hydraulische straal van een leiding [m]; bij een kanaal of rivier is ${\displaystyle R}$ gelijk aan de waterdiepte.

${\displaystyle i}$ het verhang van de energielijn [-]

Voor een vlak bed (dus zonder ribbels) kan ${\displaystyle C}$ benaderd worden met de formule van White-Colebrook:

${\displaystyle C=18\log _{10}{\frac {12R}{2d}}}$

waarin:

${\displaystyle d}$ de korreldiameter is in [m]

Een fundamenteel punt van kritiek op de wet van Chézy is dat de coëfficiënt ${\displaystyle C}$ niet dimensieloos is, maar zelfs een vrij rare dimensie heeft [m^½/s]. Dus als andere dan SI-eenheden gebruikt worden, krijgt ${\displaystyle C}$ ook een andere waarde. Overigens heeft de in de Angelsaksische wereld gebruikelijke Manning-formule[1] hetzelfde euvel, de in deze formule gebruikte coëfficiënt ${\displaystyle n}$ is ook niet dimensieloos. De coëfficiënt in de Strickler formule ${\displaystyle K_{s}}$ is ${\displaystyle 1/n}$, en dus ook niet dimensieloos.