Weiland

In het moderne agrarische bedrijf is in het weiland geen ruimte voor andere planten dan de gezaaide grassen. Ongewenste kruiden zoals speerdistel, akkerdistel, kruldistel, ridderzuring, paardenbloem, kweek en Jakobskruiskruid worden bestreden.

Het giftige Jacobskruiskruid komt vanuit bermen steeds meer in weilanden voor. Deze plant geeft alleen problemen in droge seizoenen. In een normaal jaar geeft deze plant genoeg geurstoffen af om grazers af te schrikken. In een droog seizoen is de geur echter veel minder, terwijl het gif wel aanwezig blijft. Dan is het verstandig om grazers te verweiden naar plaatsen zonder jakobskruiskruid. Ook hooi met resten van jakobskruiskruid zijn niet geschikt als veevoer.

In Nederland krijgen alleen in extensief beheerde weilanden andere planten een kans. Hiervoor wordt vaak met de betreffende boer een beheerovereenkomst gesloten.

Naast het feit dat bij extensief beheer bij het gras zich ook andere planten kunnen vestigen is het traditionele weiland van groot belang voor de weidevogels, zoals de kievit, grutto, veldleeuwerik en scholekster. Ook zwaluwsoorten als boerenzwaluw en huiszwaluw zijn boven de weide te zien.

Ook andere dieren weten de weide te vinden zoals de veldmuis, de hermelijn, de wezel en de mol. Bovendien komen er talrijke insecten, bijvoorbeeld de langpootmug, kniptor en hooivlinder. Het is duidelijk dat de weide hierdoor meer is dan alleen een noodzakelijke verblijfplaats voor het vee. Zonder de landbouw zouden sommige van deze soorten veel zeldzamer zijn.

In de loop van een jaar worden de verschillende stukken land afwisselend beweid en gemaaid. Tegenwoordig staat het vee echter meer en meer op stal en wordt het weiland dan alleen nog gemaaid. Het melken van de koeien in de weide is zeldzaam geworden. Als het nog gebeurt, is dat in de koebocht.

Soms wordt weideland niet beweid maar uitsluitend gemaaid - dan wordt van hooiland gesproken. Deze percelen konden door verschillende oorzaken, zoals te nat of te ver van de boerderij, niet beweid worden. In vroeger tijden bestond het weidesysteem uit vier typen weides: hooiland, hooiweide, weiland en wisselweide. De verschillen bestonden voornamelijk uit verschil in vochtigheid en vruchtbaarheid, en daarmee ook de intensiteit van de bewerking.

In Nederland bestond omstreeks 1970 ruim 13.644 km² uit weiland, meer dan één derde van de totale grondoppervlakte. Dit grasland werd ongeveer vier maal per jaar gemaaid dan wel begraasd, voornamelijk door runderen, maar ook door schapen en paarden. Grasland produceert ongeveer 55 kton gras per ha per jaar. Gras bestaat voor ongeveer 20% uit droge stof.

Anno 2012 was er in Nederland 938.000 hectare (9.380km²) grasland in gebruik[1].

Een melkgevende koe kan wel 20 ton gras per jaar opeten. In Nederland waren in 1970 ongeveer 1.775.000 melkgevende koeien en 2.500.000 niet-melkgevende runderen. 21% van de oppervlakte werd gemaaid. Het maaisel wordt gedroogd tot hooi dan wel verder gedroogd in een grasdrogerij tot krachtvoer. In de jaren na 1970 kwam snijmais op als aanvullende voedselbron voor runderen.

Weide komt ook voor als familienaam in onder andere de volgende vormen: "Weide", "van Waaij", "van de Weide", "van der Weide" en "Weidema".