Vuilniswagen

Tot aan het einde van de 19de eeuw, vóór de introductie van de vuilniswagen, gebruikte men karren voor het vervoer van vuilnis, getrokken door paarden. Dit kon een open kar zijn, of - voor het ophalen van as door de asmannen - een gesloten kar.[1] Technische ontwikkelingen rond de eerste professionele vuilniskarren besloegen onder andere deksels die zich onmiddellijk sloten na vullen, waardoor vuil niet opstoof,[2] en straatveegmachines die tevens vuil opruimden en bij droog weer de straten konden besproeien[3]

In de jaren 1910 deden in Nederland de eerste "automobiele vuilniswagens" hun intrede. In sommige Franse en Duitse steden, waaronder Berlijn, reden de wagens dan al enige jaren,[4][5] terwijl de introductie van een gemotoriseerde vuilniswagen in Londen nog tot het einde van de jaren 1920 zou duren.[6]

Den Haag en Amsterdam waren twee van de eerste steden waar de automobiele vuilniswagens in gebruik genomen werden. De ervaringen met de moderne elektrisch aangedreven vuilnis- en reinigingstoestellen werden in de daaropvolgende jaren via de Nederlandse Vereniging van Reinigingsdirecteuren met andere steden uitgewisseld, waarop enkele jaren later ook kleinere steden zoals Zwolle en Hilversum over een eigen autovuilniswagen beschikten.[7][8] Ook in de overzeese koloniën werd in automobiele reinigingsapparatuur geïnvesteerd; in 1914 kwam op Soerabaja de eerste automobiele veegmachine aan.[9] Eind jaren 1930 waren in de meeste Nederlandse steden de oude, door paarden getrokken vuilniswagens vervangen door een gemotoriseerd exemplaar.[10]

Enkele decennia later doet de zogeheten kraakpersauto zijn intrede. Dit type vuilniswagen vermaalt het aangeboden vuilnis direct tot kleinere delen, wat het later in het vuilverwerkingsproces makkelijker te verwerken maakt. Rotterdam schaft zijn eerste kraakpersauto aan in 1956.[11] De komst van de trommelwagens valt ruwweg samen met de introductie van de vuilniszak. Doordat het vuilnis vanaf de jaren 1970 niet meer in een losse vuilnisemmer, maar bijeengebonden in een vuilniszak worden aangeboden, werd de trommel nodig om de zakken te vermalen om zo de ruimte in de vuilniswagen zo efficiënt mogelijk te benutten.[12]

Vanaf eind jaren 1970 deed de minicontainer zijn intrede.[13] Deze verandering vereiste opnieuw een nieuw type vuilniswagen.

Afval kan ruwweg in 3 soorten aangeboden worden:

• Grof afval, meestal alleen bij grote voorwerpen zoals meubels
• Los klein afval, meestal in ondergrondse verzamelbakken
• In plastic zakken
• In containers
  • kleine containers met wielen, meestal een container per pand
  • grote containers voor locaties waar grotere hoeveelheden vuilnis vrijkomen

De methode van inzameling hangt af van hoe het afval aangeboden wordt.

Een open wagen met laadkraan

Grof vuil

Grof vuil kan opgehaald worden met een vrachtwagen met een kraan (knijper) of met een gesloten wagen met een persmechanisme. Bij de laatste optie moet het vuil bijna altijd handmatig in de vrachtwagen gegooid worden.

Een vacuümwagen om afval op te zuigen

Plastic zakken

Losse plastic zakken moeten bijna altijd met de hand in de wagen gegooid worden. De wagen beschikt bijna altijd over een persmechanisme om de zakken te compacteren en door te schuiven.

Een voorlader

De vrachtwagen wordt geleegd via een klep aan de achterzijde, bij achterladers wordt de gehele beladingsinrichting omhoog gekanteld. Sommige wagens kunnen kiepen, anderen hebben een schuif om het afval aan de achterzijde eruit te duwen.

Bekende merken die vuilniswagens ontwikkelen en verbeteren zijn:

• Mercedes-Benz met een serie voertuigen genaamd Econic.
• Volvo met de Volvo FE hybrid, die geleverd kan worden als vuilniswagen.

Wat deze vuilniswagens gemeen hebben, is dat er gelet wordt op de uitstoot. Daardoor zijn de nieuwe vuilniswagens minder schadelijk voor het milieu.[14] Ook hybride vuilniswagens worden steeds belangrijker. Ze produceren minder lawaai en veroorzaken daardoor minder overlast wanneer 's ochtends vroeg het afval wordt opgehaald. Ook gebruiken de vuilniswagens 15 tot 30% minder brandstof. Ten slotte stoten hybride vuilniswagens 20% minder CO₂ uit.[15]

Op vrijdag 22 juni 2012 werd opdracht gegeven aan het Bredase bedrijf Bluekens Truck en Bus BV en de vuilniswagenleverancier Geesinknorba voor het leveren van twee elektrisch hybride vuilniswagens aan Afvalservice Gemeente Breda.[16]

Zie de categorie Waste collection trucks van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.