Virginia Dementricia

Ze werd geboren op de plantage Barbolia in Oranjestad op Aruba als dochter van slavin Maria Theodora. Ze was de vierde van haar zeven kinderen. De identiteit van haar vader is onbekend. Virginia werkte al van jongs af aan op de plantage, bijvoorbeeld door het overbrengen van boodschappen en door naar de markt te gaan. Virginia, haar moeder en broers en zussen waren eigendom van Jan van der Biest, een protestantse kolonist en hulpbestuurder op Aruba.

Virginia wilde zich niet laten beheersen en kwam in opstand tegen haar meester Van der Biest. De eerste keer dat ze met consequenties de regels overtrad was in maart 1859. Virginia had kleren van haar meesteres gestolen. Er werd haar door de gezaghebber van het eiland een straf opgelegd van veertien dagen waarin ze dwangarbeid aan de openbare weg moest verrichten. Vier maanden later overtrad ze opnieuw de regels en kreeg ze weer straf, die toen bestond uit twee maanden dwangarbeid op de velden van de plantage waar ze woonde. In november van hetzelfde jaar deed ze een poging om weg te lopen, om te ontsnappen aan de praktijken op de plantage. Haar poging mislukte en weer moest ze vier weken arbeid verrichten op de plantage. In juli 1860 werd ze beschuldigd en veroordeeld voor ‘wegloperij en valse beschuldiging, gepaard met oneerbiedigheid’. Ze werd acht dagen in een cel gezet in Fort Zoutman. Toen ze vrijkwam uit de gevangenis werd ze meteen weer opgepakt. Ze werd beschuldigd van ‘straatrumoer en verzet tegen de politie’. Omdat gevangenis- en arbeidsstraffen klaarblijkelijk niet werkten, kreeg ze haar eerste lijfstraf: veertien touwslagen.

Zoals gebruikelijk was wanneer de relatie tussen een eigenaar een en slaaf onhoudbaar was, verkocht Van der Biest Virginia. In november 1860 verhuisde ze naar haar nieuwe eigenaar J.A. Jesserun op Curaçao. Uit de archieven blijkt dat hij 140 gulden voor haar heeft betaald. Haar leven kreeg een andere wending toen in 1863 de slavernij werd afgeschaft. Jesserun ontving voor haar 200 gulden als vergoeding. Virginia ging vanaf dat moment door het leven met de achternaam Gaai. Het laatste wat over haar bekend is, is dat ze in Willemstad op 2 juni 1867 bevallen is van een zoon, die de naam Marcelino Martis Gaai kreeg.

• Virginia werd in 2005 in een driedelig multimedia kamerscherm vereeuwigd door de Arubaanse kunstenares Vanessa Paulina. Sindsdien wordt Virginia beschouwd als een symbool van verzet tegen de slavernij op Aruba.

• Op het Centrumeiland in Amsterdam, dat naar verwachting rond 2026 zal worden opgeleverd, zijn een straat en een hofje naar haar vernoemd: de Virginiastraat en het Virginiahof.[1][2]

• 'Virginia Dementricia (1842-na 1861)', in Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland door Luc Alofs, 2014.