Vincent Mentzel
Vincent Mentzel (Hoogkarspel, 28 september 1945) is een Nederlandse fotograaf.
Vincent Mentzel
| ||||
 | ||||
Vincent Mentzel in 1973 | ||||
| Persoonsgegevens | ||||
| Volledige naam | Vincent Samuel Mentzel | |||
| Geboren | Hoogkarspel, 28 september 1945 | |||
| Beroep(en) | fotograaf | |||
| RKD-profiel | ||||
| ||||
Mentzel werkt sinds het begin van de jaren zeventig als staffotograaf voor NRC Handelsblad en heeft zich in die tijd ontwikkeld tot een van de bekendste Nederlandse fotojournalisten. Als staffotograaf bepaalde hij lang het gezicht van de krant. Hij onderscheidde zich aanvankelijk als parlementair fotograaf, maakte daarna grote (buitenlandse) reportages en was nauw betrokken bij de beeldredactie van M Magazine.
Levensloop
Mentzel kreeg na een afgebroken studie aan de Rotterdamse kunstacademie, zijn opleiding in de praktijk tussen 1967 en 1969 als assistent bij de Amsterdamse theaterfotografe Maria Austria. Van haar leerde hij vooral afdrukken in de doka. Zijn vroege foto's kenmerken zich door een nauw perspectief, ontstaan door zwaar doorgedrukte luchten en omgevingen. Zijn latere werk is lichter en minder dwingend van karakter.
Aan het einde van de jaren zestig bediende hij als freelance fotojournalist vanuit Rotterdam allerlei kranten met persfoto’s die vanuit een ongewoon standpunt gemaakt waren met een groothoeklens. Al snel kreeg hij een contract bij NRC Handelsblad.
Parlementaire fotografie
Zijn doorbraak kwam toen hij dagelijks het Haagse politieke bedrijf begon te volgen. Mentzel bedreef het genre op een rustige, goed geïnformeerde wijze en onderhield nauwe relaties met politici waardoor hij hen ook achter de schermen kon fotograferen. Zijn benadering kreeg veel navolging en veranderde de parlementaire fotografie van karakter.
In de jaren zeventig gold Mentzel als de 'fotograaf van de macht'. Hij portretteerde ministers, staatshoofden, dictators, in binnen en buitenland; zijn foto van een omhoog kijkende minister president Den Uyl werd in 1973 onderscheiden als "Beste Nederlandse Persfoto" van World Press Photo. Zijn parlementaire tijdperk sloot hij abrupt af; zijn vriendschappen met politici brachten naar zijn gevoel de noodzakelijke journalistieke afstand in het geding.
Reisfotografie
Na zijn afscheid van de Haagse politiek kreeg Mentzel van NRC Handelsblad de mogelijkheid in het buitenland te werken aan langere reportages. Ver van huis, en vooral in China, Japan en Tibet, bleek hij op z'n best. Zijn reportagefoto's waren overwegend eenvoudige stadsgezichten en straattaferelen. Hij had oog voor sfeer en het terloopse, waarbij opvalt dat op veel foto's mensen rusten, slapen of wachten. Hoezeer zijn werkterrein en techniek ook veranderden, Mentzel bleef de dagbladfotograaf. “De krant is geen kunstblad, maar gewoon een ding dat je na een dag weggooit”, vond hij. “Mensen moeten niet hoeven op te bellen om te vragen wat er op een foto nou eigenlijk te zien was. Een opvallende foto maken mag, maar de eerste les blijft: informatie geven.”
Verdiensten
Vincent Mentzel was van 1980 tot 2005 lid van het dagelijks bestuur van de Stichting World Press Photo en van 1980 tot 1985 bestuurslid van de Rotterdamse Kunststichting. Hij heeft zitting in de Advisory board Eugene Smith Foundation (New York), was van 1996 tot 2006 bestuurslid van de Stichting Anna Cornelis en sinds 2000 bestuurslid van het FOtografiemuseum AMsterdam FOAM. Hij publiceert regelmatig in (school)boeken, buitenlandse kranten en tijdschriften als Newsweek, TimeLife, the New York Times. Voor zijn werk is hij meermalen onderscheiden met de Zilveren Camera van de Nederlandse Vereniging van Fotojournalisten (NVF) en bij World Press Photo.
Viermaal maakte Mentzel officiële portretten van koningin Beatrix; een hiervan is gebruikt voor haar beeltenis op de Nederlandse munt, een voor de postzegel.
Het oeuvre van Mentzel is overgedragen aan het Rijksmuseum Amsterdam. Ook de Atlas Van Stolk in Rotterdam bezit bijna 1200 van zijn foto's.
Werk in openbare collecties (selectie)
Bibliografie (selectie)
- Suriname (1975) (in samenwerking met J.F. van den Broek)
- China (Rotterdamse Kunststichting) (1978)
- De paus van Polen: Reis van een politieke pelgrim (1983) (in samenwerking met H. van Rhijn)
- Foto Vincent Mentzel (1984)
- Stadslicht (1984) (in samenwerking met Jules Deelder)
- Alexander (1985) (in samenwerking met Renate Rubinstein)
- Roomse Heisa (1985) (in samenwerking met Gerard Reve)
- Vietnam bestaat nog (1988) (in samenwerking met A. Claassen)
- Hemelse vrede, De lente van Peking (1989)
- Vakwerk (1992) (in samenwerking met Sylvia Tóth)
- Het tijdperk Lubbers 1982 – 1994 (1994) (in samenwerking met M. Kranenburg )
- Slager Crolus koopt een oude viool (1997) (in samenwerking met Gerard Reve)
- Onderweg, In de auto met bekende ondernemers (1999) (in samenwerking met J. Koelewijn)
- Een huis dat zingt (2005) (tekst Gerrit Komrij, Rob Bartlema & Arjen Ribbens)
- De mens achter de luchthaven (2006) (tekst Henk Hofland)
Opdrachten
- PTT Portretfoto HM Koningin Beatrix ten behoeve van "de permanente postzegel"
- Ontwerp van postzegel "Paleis Noordeinde" samen met Kees Nieuwenhuijzen
- De Rijksmunt Fotografie HM Koningin Beatrix ten behoeve van "vijftig gulden" muntstuk.
- Portretfoto van HM Koningin Beatrix gebruikt op de Nederlandse munten.
- Jaarverslagen onder meer KLM, Robeco, Goudse Verzekeringen, ABN, NCM, Prins Claus leerstoel
Onderscheidingen
- World Press Photo, Beste Nederlandse Persfoto (1973)
- Pictures of the Year, Eervolle vermelding Universiteit van Missouri, USA (1974)
- De Zilveren Camera, Wissel Trofee (1975)
- World Press Photo, 1e prijs News Features (1978)
- De Zilveren Camera, Wissel Trofee (1980)
- World Press Photo, eervolle vermelding "People In the News" (1982)
- International Organisation of Journalists, Master of Pressphotography" (1983)
- Impact portret prijs (2006)
- De Grote Paul (2007)
- Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw (2007)
Tentoonstellingen (selectie)
- Dordrecht. Solotentoonstelling Dordrechts Museum (1973)
- Columbia, USA. Groepstentoonstelling Universiteit van Columbia, Missouri " School of journalism" (1974)
- Amsterdam. Solotentoonstelling. Fotogalerie FIOLET (1974)
- Den Haag. Solotentoonstelling "Politieke fotografie" in het Gebouw Tweede Kamer der Staten-Generaal en diverse Ministeries (1976)
- Rotterdam. Solotentoonstelling Museum Boijmans van Beuningen (1978)
- Amsterdam. Groepstentoonstelling Stedelijk Museum (1978)
- Rotterdam. Groepstentoonstelling Museum Boijmans van Beuningen. "China" (1984)
- Rotterdam. Canon galerie (1987)
- Peking. World Press Photo, "Holland Special" (1988)
- Boedapest. Groepstentoonstelling " Kasteelmuseum" (1989)
- Rotterdam. Solotentoonstelling Galerie Delta (1994)
- Amsterdam. Solotentoonstelling De Rode Hoed (1995)
- Amsterdam. Koninklijke groepstentoonstelling Stedelijk Museum (1998)
- Breda. Solotentoonstelling de Beyerd / China (1998)
- Amsterdam. Solotentoonstelling Sino House (1998)
- Naarden. Groepstentoonstelling "99 jaar Nederlandse fotografie" Fotofestival-Naarden (1999)
- Amsterdam. De Nieuwe Kerk . Groepstentoonstelling "Jongens van Jan de Witt" (2001)
- Rotterdam. Portretten van Edward James, mecenas van Dali & Magritte. Museum Boijmans van Beuningen (2005)
- Rotterdam."De mens achter de luchthaven" 50 jaar Rotterdam Airport. Kunsthal (2006)
- Kats. Mongolië, buitententoonstelling " De Zeeuwse Rozentuin" met Klaas Gubbels, beelden (2007)
- Naarden. Solotentoonstelling naar aanleiding van de prijs " De Grote Paul" genoemd naar Paul Huf (2007)
- Den Haag, Scheveningen. Solo tentoonstelling "Beelden voor de krant" Museum Beelden aan Zee. (2009)
Externe links
| Bronnen, noten en/of referenties |
 |
Zie de categorie Vincent Mentzel van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |