Viaduc des Rochers Noirs

De Viaduc des Rochers Noirs is een tuibrug in Frankrijk tussen Soursac en Lapleau in de Corrèze. De brug overspant het steile dal van de Luzège over en wordt ook wel Viaduc des Rochers Taillade genoemd, omdat de rotsen aan de Soursac-kant ook wel de Zwarte rotsen van Taillade genoemd worden.

Viaduc des Rochers Noirs

De grote diepte van het ravijn en de steile helling van beide oevers maakte de aanleg van een klassiek viaduct met veel pijlers onmogelijk. Daarom werd in eerste instantie gedacht aan de bouw van een hangbrug, maar deze optie werd opgegeven vanwege het gebrek aan stijfheid van een dergelijke constructie, onverenigbaar met het passeren van zware treinen die gevaarlijke trillingen kunnen veroorzaken. Een hangbrug wordt ondersteund door kabels die en zekere mate van flexibiliteit kennen. De stijfheid van de constructie kon alleen worden geleverd door het brugdek, dat dienovereenkomstig had moeten worden versterkt.

Uiteindelijk werd het viaduct ontworpen volgens een model dat bijna identiek is aan dat van een viaduct op de lijn van de gele trein van Cerdagne in de Pyreneeën. Deze in Cassagne gelegen brug is door spoorwegingenieur Albert Gisclard die in 1909 gebouwd. Het ontwerp is gebaseerd op twee concepten: Hang het dek eerst op aan kabels die zodanig zijn gerangschikt dat ze geometrische driehoeken vormen die absolute stijfheid garanderen en versterk deze kabels met een tweede set ter ondersteuning volgens het Ordish-principe. Het is dus strikt genomen geen hangbrug, maar een tuibrug waarin alle kabels worden vervoerd en tussen hen hun respectieve inspanningen annuleren.

De gebruikte kabels van deze brug zijn ontworpen door Ferdinand Arnodin. De bijzonderheid van deze kabels is dat er meerdere lagen strengen in tegengestelde richtingen gedraaid zijn om antivibratieparen te vormen die samen vast komen te zitten als ze worden geactiveerd. Verder is er een tweede set kabels opgehangen (het Ordish-systeem) om extra draagkracht te genereren om zodoende de 'hoofd-dragende kabels' te versterken. Door de soliditeit van de rotsen aan beide oevers van de Luzége kon dit worden gerealiseerd en daarme kon men de (voor die dagen zeer grote) afstand van 162 meter worden overbrugd.

De bouw van de brug is begonnen in 1911. Op 8 mei 1913 was de brug bijna klaar en is er een test-trein overheen gereden. Deze trein bestond uit 2 locomotieven van elk 28 ton en 7 beladen wagons. Het totale gewicht hiervan was 197,3 ton. Wegens twijfels over de resultaten is het officiële rapport van deze proefrit pas twee dagen later gepubliceerd. De brug is toen officieel geschikt verklaard en de laatste details konden toen worden afgerond. Op 31 augustus 1913 is de eerste trein over de brug gereden met toenmalig president Raymond Pomet hout incaré als een van de passagiers. De president van Frankrijk heeft toen de brug officieel geopend en met deze opening, bijna 10 jaar nadat men was begonnen met de aanleg van de route, was het hele traject tussen Ussel en Tulle een feit.

De brug maakte deel uit van het spoornetwerk van de Corrèze, dit viaduct lag op het traject tussen Tulle en Ussel en heette 'Route du Transcorrézien'. Omstreeks 1931 werden grote stukken van de route geasfalteerd en ook gebruikt voor gemotoriseerd vervoer. Ook het brugdek van deze hangbrug werd geasfalteerd en tegelijkertijd werd de stoomlocomotief vervangen door een dieseltrein. Vervolgens werd de route hernoemd naar Tramways de la Corréze. Ook vandaag de dag zijn grote delen van de route nog steeds geasfalteerd, tenzij er een logischer route bestaat. Sommige delen zijn verlaten; het asfalt is daar dan ook zeer slecht. Op stukken die nooit zijn geasfalteerd zijn nog sporen te vinden van bijvoorbeeld bielzen. Hier gaat het karrespoor gelijkmatig op en neer. De laatste rit tussen Ussel en Tulle werd gereden op 31 december 1959, per 1 januari 1960 werd de hele route, inclusief brug, opengesteld voor normaal verkeer.

Het meerendeel van de kabels zijn vervangen in 1985; eind jaren '90 brak nog een van de originele dragende kabels, deze is ook vervangen. Tot 1983 kon men per auto de brug oversteken, daarna alleen te voet/fiets/motor. Op 2 april 2005 werd de brug volledig afgesloten, ook voor voetgangers. Er werden barricades en hekken voor de brug geplaatst in verband met de veiligheid.

De brug is in het jaar 2000 als Historisch Monument verklaard, maar het ontbreekt beide gemeentes Soursac en Lapleau aan middelen om de brug te onderhouden volgens een aangepast en zeer duur procedé. De brug is regelmatig onderwerp van gesprek in beide gemeenteraadsvergaderingen, maar men komt telkens tot de conclusie dat de route inclusief brug of fatsoenlijk moet worden opgeknapt of verlaten zal moeten worden. Een besluit is hierover vooralsnog niet genomen; meestal zijn het de financiële middelen die ontbreken om deze dure brug te onderhouden. Er is wel een lichtere hangbrug gemaakt die de Luzége oversteekt lager in het dal, maar dit betreft een wandelroute.

Er zijn burgerinitiatieven opgestart om de brug in de huidige staat te behouden, maar dat zou alsnog te veel geld kosten.

Ondanks de vele belangstelling en de historische waarde blijkt de brug te duur te zijn om onderhouden te worden. De historische brug van meer dan honderd jaar oud staat op instorten; de vraag is alleen wanneer dit zal gebeuren.[1]