Veda's
De Veda's (Sanskriet: वेद, veda) zijn de oudste en heiligste hindoegeschriften. Er zijn vier Veda's: de Rig-Veda, de Atharva-Veda, de Yajur-Veda en de Sama-Veda. Een belangrijk deel van de Indiase filosofie en veel van de religieuze sekten die tot het hindoeïsme gerekend worden zijn gebaseerd op deze teksten.
De studie van de Veda's is met yajna (offers) en voortplanting een centrale thema van dharma voor een tweemaal-geborene (dvija).
De Veda's zijn sruti, wat wordt gehoord, wat wil zeggen dat deze teksten niet afkomstig zijn van mensen, maar aan zieners of rsi zijn geopenbaard. Dit in tegenstelling tot de smriti, wat wordt herinnerd, die wel een menselijke auteur hebben. Hindoes kennen daarom aan de Veda's een canonieke waarde toe, ze bevatten eeuwige, universele kennis en zijn door God geschonken aan de mensheid.
Het woord veda is etymologisch verwant aan het werkwoord weten en betekent kennis. Veda betekent weten, een religieus, theologisch weten.[1]
De Veda's bevatten religieuze hymnen, spirituele filosofie, een kosmologie en sociale en rituele voorschriften.
De vier Veda's zijn verder onder te verdelen in Samhita's, Brahmana's, Aranyaka's en Upanishads.
Ontstaan
De oudste delen van de Rig-Veda zijn waarschijnlijk rond 1500 voor Christus ontstaan, en de andere drie Veda's enkele eeuwen later. Aanvankelijk werden ze mond-tot-mond doorgegeven door barden en priesters. Pas rond 500 voor Christus werden ze op schrift gesteld. De periode in de Indiase geschiedenis waarin de Veda's ontstonden wordt wel de Vedische periode genoemd.
Tekstanalyse laat zien dat de Veda's niet een schrijver hadden, maar geleidelijk samengesteld zijn uit eerder door mondelinge overlevering doorgegeven hymnen en verhandelingen. Speciale leden van de brahmanen, zogenaamde pandits, hadden de taak de verzen uit het hoofd te leren. Speciale versvormen en ritmes vergemakkelijkten het uit het hoofd leren en zorgden ervoor dat de teksten intact konden blijven. Pas later werden de teksten opgeschreven en samengevoegd, omdat het als een teken van verval werd beschouwd indien de eeuwenoude kennis niet meer gewoon onthouden kon worden.
De oudste van de vier Veda's is de Rigveda, geschreven in de meest archaïsche vorm van het Sanskriet. De Rigveda kreeg zijn huidige vorm aan het einde van het tweede millennium v.Chr., maar bevat teksten en hymnen die nog verder teruggrijpen. De andere Veda's zijn later vastgelegd, waarschijnlijk in het begin van het eerste millennium v.Chr..
De Veda's werden samengesteld door families van brahmana's die zich specialiseerden in specifieke rituelen. Hieruit vormden zich verschillende vedische scholen (charana's) met elk een eigen recensie (shakha), waarbij de Yajoerveda veruit de meeste shakha's kende, al zijn de meeste daarvan niet overgeleverd. Daarmee is voor veel shakha's een regio aan te wijzen waarin deze domineerde. Hierbij is de uitbreiding van het gebied van de Indo-Ariërs te volgen, waar de oudste teksten uit de vroeg-vedische periode ontstonden in de Punjab, waarna er een beweging oostwaarts is waar te nemen naar het gebied van de Kuru's en Panchala ten tijde van de midden-vedische periode en Kosala en Videha in de laat-vedische periode. De Taittiriya en Jaiminiya hadden hun oorsprong in Panchala, maar kregen grote invloed in het zuiden.
Indeling
Alle vier Veda's bevatten een verzameling hymnen (Samhita's), een gedeelte dat de exegese van rituelen beschrijft (de Brahmana's), een beschrijving van religieuze riten en voorschriften (de sutra's) en een serie filosofische verhandelingen (de Upanishads en Aryanka's).[2]
In de Veda's vonden de oude Indische priesters de benodigde spreuken, hymnen, formules, enzovoort voor religieuze plechtigheden. In totaal waren er vier priesters nodig bij een dienst: de roeper, de zanger, de celebrant en de opperpriester. Daarom zijn er ook vier Veda's, één voor elke priesterlijke functie.[1]
De 4 Veda's zijn:
- de Rig-Veda: de 'Veda van de Verzen'; het weten omtrent de lofzangen;[1] basisveda met de hymnen (lofzangen) die ook in de andere deels worden herbruikt
- de Sama-Veda: de 'Veda der Liederen'; het ware weten;[1] zangvorm
- de Yajur-Veda: de 'Veda van de Offerspreuken'; het weten omtrent de offerformules[1]
- de Atharva-Veda: de 'Veda van de Atharvan'; het weten omtrent de magische formules;[1] rituelen
| Sakha (Recensie) |
Samhita | Brahmana | Aranyaka | Upanishad | Srautasoetra | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rigveda | Sakala | Rigveda-Samhita ca. 1200 v.Chr. |
Aitareya-Brahmana ca. 800 v.Chr. |
Aitareya-Aranyaka | Aitareya-Upanishad | Asvalayana-Srautasoetra | |
| Vaskala | Kausitaki-Brahmana of Sankhayana-Brahmana | Kausitaki-Aranyaka of Sankhayana-Aranyaka | Kausitaki-Upanishad | Sankhyana-Srautasoetra ca. 500 v.Chr. | |||
| Samaveda | Ranayaniya - Kauthuma | Samaveda-Samhita | Pancavimsa-Brahmana ca. 800 v.Chr. Sadvimsa-Brahmana |
Chandogya-Upanishad | Latyayana-Srautasoetra Drahyayana-Srautasoetra | ||
| Jaiminiya of Talavakara | Jaiminiya-Brahmana | Kena-Upanishad Jaiminiya-Upanishad-Brahmana |
Jaiminiya-Srautasoetra | ||||
| Yajoerveda | Krsna (Zwart) |
Taittiriya | Taittiriya-Samhita ca. 900 v.Chr. |
Taittiriya-Brahmana | Taittiriya-Aranyaka | Taittiriya-Upanishad | Baudhayana-Srautasoetra ca. 600 v.Chr. Vadhula-Srautasoetra ca. 600 v.Chr. Bharadvaja-Srautasoetra Apastamba-Srautasoetra Hiranyakesin-Srautasoetra Vaikhanasa-Srautasoetra |
| Kathaka | Katha-Samhita ca. 900 v.Chr. |
Katha-Brahmana | Katha-Aranyaka | Katha-Upanishad | Kathaka-Srautasoetra | ||
| Maitrayani | Maitrayani-Samhita ca. 900 v.Chr. |
Maitri-Upanishad | Manava-Srautasoetra Varaha-Srautasoetra | ||||
| Sukla (Wit) |
Vajasaneyi-Samhita ca. 700 v.Chr. |
Satapatha-Brahmana ca. 700 v.Chr. |
Isa-Upanishad Brhadaranyaka-Upanishad |
Katyayana-Srautasoetra ca. 300 v.Chr. | |||
| Atharvaveda | Saunaka Paippalada |
Atharvaveda-Samhita ca. 1000 v.Chr. |
Gopatha-Brahmana | Mundaka-Upanishad Mandukya-Upanishad ... |
Vaitana-Srautasoetra | ||
Er zijn daarnaast ook nog sub-Veda's, zoals de Ayurveda die over de geneeskunst gaat, Gandharva Veda, geeft de muziek met raga's weer, Sthapatya Veda geeft oerprincipes voor bouwkunst van woningen in meerdere verdiepingen en steden. Deze hebben geen religieuze inhoud.
De Veda's bevatten geen complete mythologie. De hindoeïstische mythologie werd pas ten volle vastgelegd in de Purana's en heldendichten als de Mahabharata en Ramayana.[2] Deze teksten zijn enkele eeuwen na de Veda's ontstaan en opgeschreven.
Henotheïsme of monotheïsme?
Vooral de latere Veda's zijn monistisch. De invloedrijke westerse Indiakundige Max Müller noemde ze henotheïstisch. Daarmee bedoelde hij het geloof in meerdere goden, waarvan een enkele aanbeden wordt en als superieur gezien wordt. Hij twijfelde of hij het niet toch als monotheïstisch moest benoemen, aangezien sommige verzen op monotheïsme leken te wijzen.
De meeste hindoes beroepen zich voor hun monotheïstische visie o.a. op het vers: Aan wat een is, geven de wijzen vele namen. Ze noemen het Agni, Yama, Matarisvan (Rig-Veda, 1.164.46). Ze geloven dat dit aangeeft dat met de verschillende goden verschillende aspecten van één God bedoeld worden.
Interpretatie
De Veda's zijn geschreven in een zeer oude vorm van Sanskriet. Woorden kunnen hierin een groot aantal verschillende betekenissen hebben. Hierdoor zijn er veel verschillende interpretaties van één tekst mogelijk. Soms lijkt dat de bedoeling, maar vaak ook niet. Zo lazen voorstanders van de Arische invasietheorie in een bepaald vers dat een Arische god-koning een irrigatiesysteem vernielt van de donkergekleurde dasa's. In dezelfde tekst kan ook een uitleg van de waterkringloop gezien worden.
Zo is er een traditie ontstaan van commentaren. De Brahmana's, letterlijk commentaren, zijn hier de vroegste vorm van. Middeleeuwse commentaren op de Veda's zijn geschreven door o.a. Sayana en Mahidhara. Recentere commentaren zijn opgesteld door Sanskrietdeskundige Swami Dayanand, die de Arya Samaj oprichtte. Er zijn ook Engelse vertalingen door westerse indologen zoals Max Müller, Horace Wilson en Ralph Griffith die zich soms baseren op de middeleeuwse commentaren. Veel hindoes hebben kritiek op deze vertalingen en wijzen erop dat zij in de koloniale periode werkten en betaald werden door christelijke missionarissen.
Zie ook
Literatuur
- Angot, M. (2001): L'Inde classique, Soc. éd. Les Belles Lettres
- Jamison, S.W.; Witzel, M. (1992): Vedic Hinduism
- Thapar, R. (2004): Early India. From the Origins to AD 1300, University of California Press
Bronnen & voetnoten
- Störig, H.J. (1988): Geschiedenis van de filosofie, Het Spectrum
- Thapar (2004)
- Staal, J.F. (2008): Discovering the Vedas. Origins, Mantras, Rituals, Insights, Penguin Books India, p. 80-81
Externe links
- Veda Quotes for Positive and Peaceful Effect[1]
- Sri Aurobindo Kapali Sastry Institute of Vedic Culture Trust - Interpretatie volgens de methode van Sri Aurobindo
- Sacred-Texts.com - Vertalingen door indologen
- informatie over de Veda's en citaten
| Hindoeïsme |  | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
| Godheden en oerwezens in de hindoeïstische mythologie |  | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
 |
Zie de categorie Vedas van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
- (en) Speaking Apple, 50+ Ved Quotes | Veda Quotes | Veda Quotation. Speaking Apple (2019-09-28). Geraadpleegd op 2020-01-22.