Tropenmuseum

Het Tropenmuseum, gesticht in 1864 als Koloniaal Museum, is een Nederlands volkenkundig museum aan de Linnaeusstraat in Amsterdam. Het heeft een grote verzameling etnografische artefacten uit tropische en subtropische gebieden vooral uit de voormalige Nederlandse overzeese gebiedsdelen. Het maakte tot 2014 deel uit van het Koninklijk Instituut voor de Tropen, tegenwoordig is het museum onderdeel van het Nationaal Museum van Wereldculturen.

Tropenmuseum
LocatieLinnaeusstraat 2, Amsterdam
TypeVolkenkundig museum
ThemaEtnografie, tropen
Personen
DirecteurStijn Schoonderwoerd
Huisvesting
MonumentstatusRijksmonument
Monumentnummer526987
Lid vanOAM, ICOM, Museumvereniging
Website
Portaal    Kunst & Cultuur

Geschiedenis
Openingsceremonie van het Koloniaal Instituut in de lichthal van het huidige Tropenmuseum in aanwezigheid van koningin Wilhelmina in 1926

Het museum werd in 1864 opgericht door Frederik Willem van Eeden en kreeg in 1871 onderdak in Paviljoen Welgelegen in Haarlem. Tot 1901 was van Eeden directeur van dit museum alsook van het eveneens daar gehuisveste Museum voor Kunstnijverheid. Het museum kreeg ruimtegebrek en er werd besloten om via de Vereeniging Koloniaal Instituut een nieuw gebouw op te zetten in Amsterdam.[1] Het gebouw werd ontworpen door architectenbureau Van Nieukerken uit Den Haag.

Het Tropenmuseum werd een tijdlang gesubsidieerd door het ministerie van Buitenlandse Zaken, dat in 2011 besloot de subsidie per 1 januari 2014 te beëindigen. Veel personeel moest worden ontslagen en sluiting van het museum dreigde. In juni 2013 maakte het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap bekend dat een nieuwe subsidie zou kunnen worden verleend op voorwaarde dat het Tropenmuseum losgemaakt zou worden van het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT). Daarnaast werd de collectie van het KIT eigendom van het rijk en daarmee onderdeel van de rijkscollectie. De historische kaart- en bibliotheekcollectie werd als bruikleen van het rijk ondergebracht bij de bibliotheek van de Universiteit Leiden, de boeken van na 1950 werden geschonken aan de nieuwe bibliotheek van Alexandrië.

In 2014 fuseerde het museum met het Rijksmuseum Volkenkunde in Leiden en het Afrika Museum in Berg en Dal. Deze musea gingen verder als het Nationaal Museum van Wereldculturen[2] Minister Bussemaker kende het Tropenmuseum in de nieuwe constructie met de volkenkundige musea in juni 2015 alsnog langdurige subsidie toe.[3]

Collectie

Het Tropenmuseum bevat zowel traditionele als moderne (kunst)objecten, geluidsfragmenten en videobeelden en geeft een beeld van zowel de levende tradities als van de geschiedenis van verschillende wereldculturen.

Kern van het Tropenmuseum vormen de samengevoegde collecties van het 19de-eeuwse Koloniaal Museum te Haarlem en de oude verzameling van het Ethnographisch Museum Artis.

De collectie die vanuit het Tropenmuseum werd toegevoegd aan die van het Nationaal Museum van Wereldculturen bestaat uit 153.000 voorwerpen en 210.000 historische foto's, plus nog eens zo'n 275.000 fotografieën die de voorselectie niet haalden, maar wel in huis zijn. Naast schilderijen omvat de verzameling een collectie textiel uit Indonesië en vele objecten uit Nieuw-Guinea en Suriname.

  • Kano
  • Trom
  • Danseres Nias
  • Shiva Nataraja
  • Aiyanar-paarden
  • Precolumbiaanse zetel
  • Allerzielen-altaar Mexico
  • Deur uit Marrakech
  • Kruidnagelmodel van een rijtuig met paard.
  • Opstelling inlandse bestuursambtenaar op Celebes
  • Foto raadhuis van Baroejoe Lasara op het eiland Poelau Telo, Ned.-Indië 1922
  • Foto kampongwoningen te Semarang, ca. 1910 (collectie H.F. Tillema)
  • Schrijven op lontarbladen (repronegatief)

Tentoonstellingen (selectie)

Literatuur
  • Collectienota 2008-2012: Collecting at cultural crossroads: Collection policies and approaches (2008-2012) of the Tropenmuseum (KIT Bulletin 381). Amsterdam: KIT Publishers, 2008.
  • Dartel, Daan van (ed), Tropenmuseum for a change!: Present between past and future. A Symposium report (KIT Bulletin 391). Amsterdam: KIT Publishers, 2009.
  • Duuren, David van, 125 jaar verzamelen: Tropenmuseum Amsterdam. Amsterdam: KIT, 1990.
  • Jans, Huub, Koninklijk Instituut voor de Tropen. Honderdzestig meter Mauritskade. Amsterdam: Stafbureau In- en Externe Relaties KIT, 1976.
  • Jans, Huub en Hans van den Brink, Tropen in Amsterdam: 70 jaar Koninklijk Instituut voor de Tropen. Amsterdam: KIT, z.j.
  • Woudsma, J. Een markant gebouw in Amsterdam-Oost. Het Koninklijk Instituut voor de Tropen. Amsterdam: KIT Publishers, 2004.

Samenwerking met Wikipedia

Als een van de eerste kennisinstelingen in Nederland werkte het Tropenmuseum samen met Wikipedia. Tussen 2009 en 2015 werden 50.000 foto's uit de collectie van het Tropenmuseum ingebracht in Wikimedia Commons.[4][5]

Zie de categorie Tropenmuseum Amsterdam van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.