Trial-and-error
Trial-and-error (Engels voor 'proberen en missen', 'gissen en missen') is een manier om iets te leren of om een oplossing te vinden.
De term probeerhandeling en de uitdrukkingen leren met vallen en opstaan drukken ongeveer hetzelfde uit. Ook dieren passen dit toe. Leerpsychologen doen naar deze technieken fundamenteel onderzoek, zoals E.L. Thorndike door middel van zijn puzzlebox.
Van fouten leren
Trial-and-error is uitproberen en leren van fouten. Als een dier in een nieuwe situatie komt probeert het verschillende mogelijkheden uit. Wat werkt zal het dier onthouden en blijven uitvoeren, maar als het niet werkt zal het dier op zoek gaan naar een andere manier, net zo lang totdat het gewenste resultaat is bereikt.
Voorbeelden
Bij het ontwikkelen van medicijnen wordt traditioneel deze methode toegepast. Chemici ontwikkelen allerlei stoffen en proberen ze uit, totdat ze een wenselijk effect vinden. Ook bij het ontwikkelen van hypotheses worden in de traditionele wetenschap ook elementen van trial-and-error gebruikt. Deze manieren worden ondersteund door wetenschappelijk onderzoek om uit te vinden of een bepaalde vinding niet bijvoorbeeld op toeval berust.
In de wiskunde wordt het gebruikt om formules op te lossen. Het is een langzamere, minder exacte methode dan algebra, maar het leidt ook tot een resultaat en is voor leken makkelijker te begrijpen. Zo kan de formule x2 + 15x - 15 = 0 worden opgelost door eerst 1 in te vullen voor x. Dat is nog niet de juiste oplossing, want het linkerlid komt dan uit op 1 en niet op nul wat de juist oplossing zou zijn. Door andere waarden dan 1 voor x in te vullen volgt een steeds betere benadering van de oplossing. Het grote nadeel is dat er slechts één oplossing wordt gevonden, terwijl deze vierkantsvergelijking twee oplossingen kent.
Programmeurs van computerprogramma's gebruiken vaak trial-and-error om fouten uit hun code te halen. Er worden dan allerlei situaties bedacht en uitgeprobeerd, en werkt het programma niet zoals gewenst, dan wordt het aangepast tot het werkt.
Ingenieur en ondernemer Elon Musk is een groot voorvechter van het gebruiken van trial-and-error bij het ontwikkelen van SpaceX-raketten en Tesla-auto’s. Volgens hem kost het eindeloos doorrekenen van ontwerpen veel tijd en worden door het snel bouwen en testen van prototypes de zwakke plekken eerder ontdekt ook op plekken die theoretisch goed zouden moeten zijn. Hij noemt dit “Fail fast, fix then” NASA gebruikte deze methode in de jaren 1960 veel om tot goed werkende ontwerpen te komen.
Trivia
Het sorteeralgoritme Bogosort is ook een vorm van trial-and-error, die leidt tot een extreem inefficiënte manier van sorteren.