Topaz (1969)

Het verhaal begint in het Kopenhagen van 1962. Een belangrijke medewerker van de Sovjetse inlichtingendienst, besluit over te lopen naar het Westen samen met zijn vrouw en dochter. De CIA-agent Nordstrom ontvangt hem op gesprek. Hij hoort van de Sovjet-agent dat de Sovjet-Unie bezig is raketten te plaatsen in Cuba. Nordstrom roept de hulp in van zijn vriend, de Franse agent André Devereaux. Hij haalt hem over om zijn dochter Michèle te vergezellen op haar huwelijksreis met journalist François Picard, om zo ongezien naar New York te kunnen gaan. André accepteert dit aanbod, maar zijn vrouw Nicole maakt zich zorgen over hem.

In New York vertrouwt André zijn contactpersoon Philippe Dubois de opdracht toe om enkele belastende papieren over de Sovjet-activiteiten in Cuba te bemachtigen. Deze papieren zijn in het bezit van de Cubaanse official Rico Parra, die in New York is voor een bijeenkomst van de Verenigde Naties. Dubois slaagt erin wat foto’s van de papieren te maken in de Cubaanse ambassade, maar moet daarna vluchten voor zijn leven. Hij slaagt erin de camera aan André te geven. De foto’s bevestigen later dat de Sovjets inderdaad bezig zijn raketten te plaatsen in Cuba. André besluit zelf naar Cuba te gaan om meer te ontdekken over de situatie.

In Cuba ontmoet hij zijn minnares Juanita de Córdoba, die leider is van een lokaal ondergronds verzetsnetwerk. Ze doet zich voor als Parra’s geliefde om zo informatie van hem los te krijgen. André hoopt dat ze voor hem foto’s van de raketten kan bemachtigen. Dit mislukt en Juanita wordt ontmaskerd, waarna Parra haar vermoordt. André wordt tevens ontmaskerd als spion, waarna een klopjacht op hem begint. André slaagt er desondanks in om terug te gaan naar Washington D.C., met een microfilm met daarop belangrijke informatie voor de CIA over de Sovjet-activiteiten in Cuba. Eenmaal thuis ontdekt André dat zijn vrouw hem heeft verlaten en terug is gegaan naar Parijs, daar ze zijn relatie met Juanita heeft ontdekt.

Nordstrom zoekt weer contact met André en waarschuwt hem voor een Sovjet-spionagenetwerk genaamd 'Topaz', welke geïnfiltreerd zou zijn in de Franse inlichtingendiensten. Henri Jarré, een official van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie, zou een spion van Topaz zijn. André gaat naar Parijs om de zaak uit te zoeken, terwijl zijn dochter, Michèle, probeert haar ouders weer bij elkaar te krijgen. In Parijs nodigt André enkele collega’s en Jarré uit voor een lunch. Hij praat tijdens de lunch openlijk over Topaz, in de hoop een reactie uit te lokken. Zoals verwacht raakt Jarré in paniek, en bezoekt na de lunch de leider van Topaz, Jacques Granville. De kijker krijgt tevens te zien dat André’s vrouw nu een relatie met Granville heeft, daar ze elkaar kennen van hun gezamenlijke dagen in het Franse verzet. Wanneer ze ontdekt dat Granville nu hoofd is van Topaz, vertelt ze dit aan André.

Hitchcock heeft een cameo als man in een rolstoel, 32 minuten na het begin van de film.

Topaz was niet zo'n groot kassucces als eerdere films van Hitchcock. Ook reacties van critici waren matig. Een punt van kritiek was dat er geen grote Amerikaanse sterren in de film meespeelden. In de film spelen enkele bekende Franse acteurs mee, zoals Jade, Piccoli en Noiret.

Hitchcocks keuzes voor de acteurs kwamen mogelijk door zijn slechte ervaringen met Paul Newman in Torn Curtain. Hitchcock zou volgens eigen zeggen wel acteur Sean Connery hebben benaderd voor de film.

Over een aangepaste versie met het door Hitchcock gewenste einde is de filmkritiek positiever. Vincent Canby van de New York Times beschreef Topaz als "Hitchcock op zijn best".

Fidel Castro en Che Guevara zijn door stock footage van de Castro-rally ook in de film te zien.

Topaz won in 1970 de National Board of Review Awards voor beste regisseur en beste bijrolspeler (Philippe Noiret).

In 2005 werd Topaz samen met een aantal andere films van Hitchcock genomineerd voor de Satellite Award voor Outstanding Classic DVD.

• (en)  ‌Topaz in de Internet Movie Database
• (en)  Topaz op Rotten Tomatoes
• Topaz op Eyegate.com