Toegift

Een toegift, bisnummer of encore (uit het Frans:'nog eens') is een muziekwerk dat aan het einde van een concert wordt gespeeld en niet in de programmering aangegeven staat. Gewoonlijk gebeurt dit op aandrang van het publiek – de musici hebben het podium al verlaten en worden door het applaudisserende publiek "teruggeroepen".

Doorgaans wordt door de musicus een toegift zo gekozen dat de specifieke vaardigheid van de speler onderstreept wordt, zoals een virtuoos pianist die als toegift enige technische hoogstandjes van Franz Liszt laat zien, of een lyrisch violist die tot slot nog een meeslepend stuk speelt zoals de Méditation uit Thaïs van Jules Massenet, of een deel van een Johann Sebastian Bach-partita.

Het is gebruik dat een toegift slechts gegeven wordt als de musicus een langdurig applaus heeft ontvangen voor zijn optreden. De musicus kan dan beslissen of hij nog een of twee stukken als extraatje ten gehore brengt.

Sommige pianisten brachten een programma dat voor een groot gedeelte uit toegiften bestond. Er zijn gevallen bekend van recitals met wel zes of zeven encores.

Het karakter van een toegift is dat het doorgaans een kort en herkenbaar stuk betreft.

Er zijn ook musici die hun gehele programma uit encores laten bestaan. Dit soort bonbon-programma's zijn bij het grote publiek vaak geliefd vanwege de herkenbare stukken.

In klassieke muziekvoorstellingen is een toegift gewoonlijk gepland, aangezien men zeker bij orkesten, koren en andere grote ensembles niet gemakkelijk spontaan een stukje kan spelen. Bij soloartiesten komt een spontane toegift weer wel voor. In alle gevallen gaat het om een klein en meestal minder pretentieus stukje: een bagatelle, een mars, een ouverture etcetera. Soms komen bij traditionele concerten vaste toegiften voor, die het publiek altijd verwacht maar toch buiten het programma blijven. Zo worden op het Weens Nieuwjaarsconcert steevast de wals An der schönen blauen Donau en de Radetzkymars gespeeld.