Tibetanen

De Tibetanen zijn een volk in China die leven in het gebied van het voormalige Tibet, dat de huidige regio's Tibetaanse Autonome Regio en delen van Qinghai, Sichuan en Gansu omvat. Er zijn naar schatting vijf tot zes miljoen Tibetanen.

Tibetanen
Twee Tibetaanse vrouwen bij het Potala-paleis
Tibetaans	བོད་པ།
Tibetaans pinyin	bod pa
Wylie	Bodpa / Gtsang
Traditioneel Chinees	藏族
Vereenvoudigd Chinees	藏族
Hanyu pinyin	Zàngzú
Portaal    Tibet

Tibetanen
Tibetaanse man
Totale bevolking	Tussen de 5 en 6 miljoen
Verspreiding	China/Tibet, Nepal, Bhutan, Noord-India, VS
Taal	Tibetaans
Geloof	Tibetaans boeddhisme, bön, minderheid islam en katholicisme
Verwante groepen	Mogelijk andere Tibeto-Burmaanssprekende volken
Portaal    Landen & Volken

In cultureel opzicht is Tibet veel groter dan de Tibetaanse Autonome Regio in China. Dit 'Groot-Tibet' omvat Bhutan, de Indiase deelstaat Sikkim, het noorden van Nepal en delen van Kasjmir in het noorden van India. Ook aanzienlijke delen van de Chinese provincies Gansu, Sichuan en Yunnan zijn etnisch Tibetaans. Daarnaast zijn er volken die sterk door de Tibetaanse cultuur zijn beïnvloed, zoals de Sherpa's in Nepal, de Drukpa's in Bhutan en de Ladakhi's in Noord-India. De complexiteit van het Tibetaanse cultuurgebied wordt nog vergroot door de tientallen dialecten van kleinere etnische groepen.

De grote natuurlijke barrières en het politieke isolement leidden ertoe dat de Tibetanen tot halverwege de 20e eeuw nog een nagenoeg middeleeuws bestaan leidden. In het uitgestrekte noorden leidden de Tibetanen een nomadisch bestaan: ze woonden in zwarte tenten en hoedden vee, voornamelijk de jak. In de 7e eeuw werd vanuit China het boeddhisme geïntroduceerd, korte tijd later gevolgd door de komst van boeddhistische missionarissen uit India. De geestelijke en wereldlijke instituties raakten verweven, wat alle aspecten van het leven beïnvloedde.

Hoewel het Tibetaans boeddhisme meerdere stromingen kent, voert de gelug sinds de 17e eeuw de boventoon. In die eeuw bereikte de Tibetaanse theocratie onder de vijfde dalai lama, Ngawang Lobsang Gyatso, haar hoogtepunt. Het boeddhisme stimuleerde een hoogontwikkelde beschaving waarin veel aandacht werd geschonken aan het geestelijk leven en filosofie. Tot op zekere hoogte bestaat deze cultuur nog steeds, zij het in beperkte vorm. Vanaf 1912 was het Tibet de facto onafhankelijk, totdat China het land in 1950 bezette. In 1959 ging de dalai lama samen met tachtigduizend volgelingen in India in ballingschap. Sindsdien wordt religie onderdrukt en zijn tal van kloosters verwoest. Door de gestage immigratie van etnische Chinezen wordt het percentage inheemse Tibetanen steeds kleiner.

Een oude Tibetaanse vrouw houdt een gebedsmolen vast op de pelgrimsroute in het Lhasische stadsdeel Barkhor rond de Jokhangtempel

Officiële etnische groepen van de Volksrepubliek China

Achang · Bai · Blang (Bulong) · Bonan · Buyi · Dai · Daur · De'ang · Dong · Dongxiang · Drung · Evenken · Gaoshan (Taiwanese aboriginals) · Gelao · Gin (Vietnamezen) · Han · Hani · Nanai (Hezhe) · Hui · Jingpo · Jino · Kazachen · Kirgiezen · Koreanen · Lahu · Lhoba · Li · Lisu · Mantsjoes · Maonan · Miao (Hmong) · Mongolen · Monpa (Menba) · Mulam (Mulao) · Naxi · Nu · Oeigoeren · Oezbeken · Oroqen · Pumi · Qiang · Russen · Salar · She · Shui · Tadzjieken · Tataren · Tibetanen (Zang) · Tu · Tujia · Wa (Va) · Yao · Yi · Yugur · Xibe · Zhuang

Zie de categorie People of Tibet van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.