Theofilus (Bijbel)

Theofilus of Theophilus (Grieks: Θεόφιλος) is de man aan wie de evangelist Lucas zijn twee boeken, het Evangelie volgens Lucas en de Handelingen van de Apostelen,[1][2] heeft opgedragen. Over zijn identiteit doen verschillende theorieën de ronde. Aangezien Lucas voor hem schreef, moet hij in de tweede helft van de eerste eeuw geleefd hebben. Theofilus was overigens een normale naam onder zowel Romeinen als Joden.

Theorieën over Theofilus' identiteit

De meest gangbare opvatting is dat Theofilus een hooggeplaatste Romein is geweest. Lucas spreekt hem namelijk in de proloog van zijn evangelie aan als hooggeachte.[3] Deze aanspreektitel kan echter ook een gewone aanduiding van respect zijn.

Een andere gangbare opvatting is dat Theofilus een fictieve persoon is, waarmee Lucas dan zou aangeven dat het evangelie aan iedere vriend van God gericht is.[4][5][6]

Volgens een oude christelijke traditie was Theofilus een jood uit Alexandrië.[7][8]

Enkele auteurs nemen aan dat Theofilus slaat op Theophilus ben Ananus, de hogepriester van de joodse tempel tussen 37 en 41. In dat geval was Theofilus een Sadduceeër. Deze theorie kan onderbouwd worden door enkele opvallende aspecten in het Evangelie volgens Lucas, zoals het enkele malen (als enige evangelist) noemen van gebeurtenissen die zich afspelen in of rondom de tempel (zoals de priester Zacharias die in een visioen een engel zag (Sadduceeërs geloofden niet in het bestaan van engelen), de zuivering van Maria in de tempel, het lesgeven van de twaalfjarige Jezus in de tempel). Lucas maakt geen melding van de rol van Theophilus ben Ananus' voorganger Kajafas bij de veroordeling en kruisiging van Jezus en Lucas benadrukt de letterlijke opstanding van Jezus uit de dood (Sadduceeërs geloofden niet in opstanding uit de dood). Daarnaast is er een ossuarium gevonden, met daarop de tekst "Johanna, kleindochter van Theophilus, de hogepriester". In het evangelie volgens Lucas wordt ook een vrouw genoemd met de naam Johanna, die duidelijk uit welgestelde kringen komt. Lucas suggereert echter nergens dat de Johanna die hij noemt enige relatie heeft met de hogepriesterlijke familie. Of Lucas zich inderdaad tot de hogepriester Theophilus richt, is dan ook zeer onzeker.[9]

De Amerikaanse historicus Paul L. Maier identificeert in zijn roman The Flames of Rome Titus Flavius Sabinus (consul suffectus in 52) als Theofilus. Schrijver Francine Rivers schildert Theofilus in haar roman As Sure as the Dawn af als een tot het christendom bekeerde Romeinse centurion.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.