Ten (Pearl Jam)

Ten is het debuutalbum van de Amerikaanse rockband Pearl Jam en is uitgegeven op 27 augustus 1991 bij Epic Records. Ten is tot op heden het best verkopende album van de band en wordt gezien als een van de meest iconische albums van de jaren 90. Het won verschillende prijzen, waaronder één gouden plaat in het Verenigd Koninkrijk, de platina status in Nederland en dertien maal platina in de Verenigde Staten (meer dan 13 miljoen exemplaren werden verkocht).

Ten
Album van Pearl Jam
(Albumhoes op en.wikipedia.org)
Uitgebracht27 augustus 1991
Opgenomen27 maart - 26 april 1991
GenreAlternatieve rock, Grunge
Duur53:24
Label(s)Epic Records
Producent(en)Rick Parashar, Pearl Jam
Professionele recensie
Chronologie
 1991
Ten
 1993
Vs.
Portaal    Muziek

Luisteraars van de Nederlandse radiozender NPO 3FM stellen elk jaar de Hemelse Honderd op, een lijst met favoriete albums. Nummers van deze albums worden op Hemelvaartsdag gedraaid. Ten stond op de eerste plaats in de jaren 2005 tot en met 2016. Het album stond op #2 in 2001, 2002 en 2004. In 2003 was er geen Hemelse Honderd. Lezers van het gezaghebbende blad Rolling Stone plaatsten Ten op plek 19 van de Top 100 Albums aller tijden in 2002.[1]

Van het album verschenen vier singles: Alive, Even Flow, Jeremy en Oceans. Alive was de eerste single en waarschijnlijk het bekendste nummer van de band. Het zorgde voor de enorme aandacht die eind 1991 voor de band ontstond en van Pearl Jam een van de grootste rockacts maakte. Jeremy werd begeleid door een veel op MTV gedraaide videoclip. Het nummer Black is nooit als single uitgegeven.

Creatie

Instrumentale demo's werden in 1990 gecreëerd door de gitaristen Stone Gossard en Mike McCready en bassist Jeff Ament. Een bandje hiervan met het label Stone Gossard Demos '91 bereikte de in San Diego wonende zanger Eddie Vedder via drummer Jack Irons. Vedder schreef teksten voor wat later de nummers Alive, Once en Footsteps zouden worden genoemd en stuurde de ingezonden nummers terug. Hij werd in oktober 1990 uitgenodigd voor een auditie, en had intussen ook teksten geschreven voor wat het nummer Black zou worden. Vedder werd als zanger aangenomen, Dave Krusen als drummer en de band ondertekende een contract bij Epic Records.

Onder de tijdelijke bandnaam Mookie Blaylock werden de nummers tussen maart en mei 1991 opgenomen in de London Bridge Studios in Seattle. In januari 1991 waren al eerdere opnames gemaakt, maar alleen Alive bleef hiervan over. Doordat het meeste materiaal al was geschreven was de totale opnameperiode relatief kort. De nummers Porch, Deep, Why Go en Garden werden voor het eerst opgenomen. Na de opnames verliet Dave Krusen de band om in een afkickliniek van zijn drankprobleem af te komen. In juni 1991 werd het album in Engeland definitief gemixt door Tim Palmer.

In jaren erna gaven bandleden vaak aan dat ze niet helemaal tevreden waren met de uitkomsten. In 2001 zei Ament hierover: "I'd love to remix Ten. Ed, for sure, would agree with me...It wouldn't be like changing performances; just pull some of the reverb off it". In 2002 zei Gossard: "It was 'over-rocked', we were novices in the studio and spent too long recording, doing different takes, and killing the vibe and overdubbing tons of guitar. There's a lot of reverb on the record". Eddie Veder gaf in 2006 aan: "I can listen to the early records [except] the first record...it's just the sound of the record. It was kind of mixed in a way that was...it was kind of produced". Dit leidde in 2009 tot een heruitgave van Ten waarbij, naast het origineel uitgegeven album, ook de door de bandleden gewenste opnames zitten.

Commercieel succes

De verkopen van het album kwamen pas enkele maanden na de uitgave in gang, mede beïnvloed door het succes van Nirvana's Nevermind (dat een maand later dan Ten werd uitgegeven). Dit is mede de reden dat het album in de Amerikaanse Billboard 200 Albums niet de eerste positie heeft bereikt, wat Pearl Jam wel lukte met Vs. (1993), Vitalogy (1994), Backspacer (2009) en Lightning Bolt (2013). Ten's hoogste positie in de Verenigde Staten was nr.2 en het album stond 250 weken in de lijst.

In Nederland kwam het album in de Album Top 100 binnen op nummer 24. Het behaalde uiteindelijk slechts de 14e plaats, maar bleef wel 142 weken aanwezig in de lijst.[2]

Met 13 miljoen verkopen behoort Ten tot de 40 meest verkopende albums allertijden in de Verenigde Staten. Het album werd even vaak verkocht als bijvoorbeeld het album Whitney Houston (1985) van Whitney Houston en Purple Rain (1984) van Prince and The Revolution.

Pearl Jam's Ten (1991) staat op nummer 12 van de meest verkopende albums uitgebracht in de jaren'90 in de Verenigde Staten. De lijst wordt aangevoerd door Double Live (1998) van Garth Brooks en Come on Over (1997) van Shania Twain. In 1992 bereikt het album niet nummer 1 vanwege Some Gave All van Billy Ray Cyrus.

Ten stelde de verwachtingen rondom Pearl Jam zo hoog, dat opvolger Vs. uit 1993 het snelstverkopende album in de geschiedenis van de Verenigde Staten werd. Pearl Jam heeft dit record tot 1998 vastgehouden.

Accolades

In het speciaal jubileumnummer van OOR ter ere van het 40-jarig bestaan van het blad in mei 2011 staat de 'definitieve OOR Top 40'. Deze lijst is samengesteld door (ex)medewerkers en betrokkenen. Het album Ten van Pearl Jam staat op plek 11. In juli 2011 wordt de OOR Top 40 gepubliceerd die door lezers is samengesteld. Ten staat op plek 3.

In een poll van Rolling Stone in 2013 werd Ten tot veruit het beste album van Pearl Jam gekozen.[3] De impact van het album wordt omschreven als:"...It left a really, really big impression. They will never make another record this big. No rock band ever will".

Lezers van Rolling Stone plaatsten zowel in 1992 als in 1993 Ten op plek 2 van de Readers' Picks Albums.

In de Album Top 1000 Allertijden van Veronica staat Ten in 2013 op nr. 2 na The Joshua Tree van U2. Andere noteringen zijn: nr. 5 (2012), nr. 3 (2011), nr. 3 (2010), nr. 10 (2009) en nr. 16 (2008).

Recensies

Muziekkrant OOR noemt Ten in 1992 "een volwassen en tijdloos album".[4]

Tracklist

Nr. Titel Duur
1. "Once"   3:51
2. "Even Flow"   4:52
3. "Alive"   5:40
4. "Why Go"   3:19
5. "Black"   5:48
6. "Jeremy"   5:18
7. "Oceans"   2:41
8. "Porch"   3:30
9. "Garden"   4:58
10. "Deep"   4:18
11. "Release"   6:30

Europese bonustracks:

  1. Alive (live)
  2. Wash
  3. Dirty Frank

Japanse bonustracks:

  1. I've Got A Feeling
  2. Master/Slave

Tracks

Het originele album wordt geopend (en gesloten) door het tweedelige "Master/Slave". Het eerste gedeelte gaat over in Once, en het tweede gedeelte volgt ongeveer 10 seconden na Release. Het nummer is volledig instrumentaal, met uitzondering van gemompel door Vedder.

Trivia

  • De eerste twee albums van Pearl Jam, waaronder het debuutalbum Ten, kenmerken zich door korte titels. Op Ten bestaan van de elf nummers alleen Even Flow en Why Go uit meer dan één woord. Op Vs. bestaan negen van de twaalf nummers uit één woord. Glorified G heeft als tweede woord een letter, en W.M.A. is een afkorting van White Male American. Als gimmick heeft Pearl Jam het resterende nummer op Vs. "Elderly Woman Behind the Counter in a Small Town" genoemd.

Referenties

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.