Swinkels (familie)

De oudste vermelding van de naam van de familie Swinkels is te vinden in het begraafboek uit 1617 van de Sint-Clemensparochie van Gerwen. Daarin staat achter de naam van een zekere Aert Martens genoteerd dat deze overleden is 73 etatis anno in domo op Swinckel, oftewel 73 jaar oud in het huis op Swinckel. Aert Martens is in 1544 geboren te Mierlo als zoon van Martin Aerts. In die tijd kregen kinderen achter hun voornaam altijd de voornaam van hun vader toegevoegd, het patroniem. Achternamen waren nog niet verplicht, ze werden soms wel gebruikt maar niet erg consequent. Bovendien konden ze ook veranderen, bijvoorbeeld in een bijnaam of in de naam van de plaats van herkomst.

Aert Martens was getrouwd met Jenneken Henricks, dochter van de pachter van hoeve Swinckel. Deze hoeve, ook wel Gansewinckel genaamd, was gelegen in de buurtschap Spekt te Gerwen en was een van de hoeven van Priorij Hooidonk. Naar alle waarschijnlijkheid heeft Aart Martens het boerenbedrijf van zijn schoonvader voortgezet en werd hij na verloop van tijd vernoemd naar de hoeve die hij gepacht had. Later werd Op Swinckel gaandeweg via Swinckel en Swinckels naar Swinkels getransformeerd.

Johanna Swinckels, een kleindochter van Aert Martens op Swinckel, werd geboren te Nuenen in het jaar dat haar grootvader overleed. Zij trouwde in 1636 te Gerwen met Joseph Teunis en het paar vestigde zich in 1650 of kort daarna te Lieshout. Joseph Teunis voerde in zijn nieuwe woonplaats de naam Swinckels, waarschijnlijk om zijn herkomst duidelijk te maken. Ook zijn kinderen kregen de achternaam Swinckels. Zoon Jan Joseph Swinckels was de overgrootvader van Ambrosius Swinckels, de man die in 1773 in het bezit kwam van de brouwerij aan de Kerkstraat te Lieshout.[2]

Swinkels is een veel voorkomende achternaam in Nederland. Deze naam komt vooral in het zuiden en midden van Nederland voor. Er bestaan echter meerdere varianten van de naam, waaronder Zwinkels en Swinckels.