Stutthof

Stutthof was een concentratiekamp, waarvan de resten sinds de aanpassingen van de Poolse landgrenzen na de Tweede Wereldoorlog in Polen liggen. Het kamp werd gebouwd toen het gebied nog deel uitmaakte van de vrije stad Danzig. Het lag 34 kilometer buiten de stad Danzig, bij het dorp Stutthof (tegenwoordig Sztutowo). Stutthof was het eerste concentratiekamp dat door de nazi's tijdens de Tweede Wereldoorlog buiten het vooroorlogs Duitsland in gebruik werd genomen, namelijk op 2 september 1939, daags na de inval in Polen. Op 9 mei 1945 werd het (als laatste concentratiekamp) bevrijd.

Concentratiekamp Stutthof

Ingebruikname2 september 1939[1]
Bevrijding9 mei 1945[1]
LocatieStutthof (Sztutowo)
Verantwoordelijk landnazi-Duitsland
Coördinaten54° 20 NB, 19° 9 OL
BeheerderSS
Gevangenen110.000[2]
Dodental60.000[3] - 85.000[4]
Stutthof in 2008
Kaart van de vrije stad Danzig in 1939 voor het begin van de oorlog

Gebruik

Al in 1936 verzamelden in Danzig gestationeerde nazi's informatie over de Joden in het gebied, en werd gezocht naar een geschikte locatie voor een concentratiekamp. De eerste gevangenen waren honderdvijftig Joden uit Danzig zelf, maar binnen twee weken steeg het aantal gevangenen naar zesduizend. In 1942 arriveerden de eerste vrouwelijke gevangenen en SS'ers. In totaal werkten er ongeveer honderddertig vrouwen in het Stutthof-complex, dat verspreid was over de Poolse kust aan de Oostzee. Tegen het eind van de oorlog werden ook Poolse niet-SS'ers gerekruteerd als gevolg van een tekort aan bewakers.

Het kamp besloeg in 1942 120 hectare, met dertig barakken voor de gevangenen. Tot 1943 was Stutthof geen vernietigingskamp, maar een crematorium. Gaskamers werden in 1943 gebouwd. In juni 1944 werd Stutthof toegevoegd aan de lijst van vernietigingskampen van de Endlösung. Per keer konden in de gaskamer honderdvijftig mensen van het leven worden beroofd, maar vaak werden gevangenen ook vergast met uitlaatgassen in gaswagens.

Van september 1939 tot mei 1945 zaten in totaal ongeveer 110.000[2] mensen vast in het kamp. Tussen de 60.000[3] en 85.000[4] van hen werden om het leven gebracht, terwijl 22.500 personen naar andere kampen werden overgebracht toen de geallieerden Stutthof naderden.

De Litouwse schrijver Balys Sruoga, die ook in het kamp gevangengezeten had, schreef over zijn ervaringen het boek Dievų miskas (Het Bos der Goden).

Stutthof-rechtszaken

Na de oorlog werden in Danzig 101 mensen die in Stutthof hadden gewerkt door de Russen en de Polen berecht. Slechts twee van hen werden onschuldig bevonden.

Een 93-jarige ex-bewaker van het concentratiekamp staat in oktober 2019 in Duitsland terecht. Hem wordt verweten medeplichtig te zijn aan de moord op 5.230 gevangenen in de laatste maanden voor de bevrijding van het kamp. Omdat hij destijds 17 jaar oud was, wordt hij berecht volgens het jeugdstrafrecht.[5]

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina KL Stutthof op Wikimedia Commons.

Alfabetisch op naam. Indien een kamp meerdere rollen had, staat het in de "hoogste" groep.

Kampen in Europa
Vernietigingskampen
Auschwitz-Birkenau · Bełżec · Chełmno · Janovska · Jasenovac · Majdanek · Maly Trostenets · Natzweiler-Struthof · Sajmište · Sobibór · Treblinka · Uckermark
Werk- en concentratiekampen
Amersfoort · Auschwitz · Ankenbuck · Banjica · Barkhausen · Bergen-Belsen · Bruttig-Treis · Buchenwald · Crveni Krst · Dachau · Ebensee · Engerhafe · Esterwegen · Flossenbürg · Fort VII · Fürstengrube · Groß-Rosen · Gunskirchen · Hainichen · Heiligenbeil · Hinzert · Husum-Schwesing · Jungfernhof · Kaiserwald · Kraków-Płaszów · Langenstein Zwieberge · Lengenfeld · Leonberg · Lichtenburg · Mauthausen · Judenlager Milbertshofen · Milišić's steenfabriek · Mittelbau-Dora · Negende Fort · Neuengamme · Neustadt-Glewe · Niederhagen · Kamp Norderney · Oberndorf-Aistaig · Oranienburg · Poniatowa · Płaszów · Rab · Ravensbrück · Redl-Zipf · Risiera di San Sabba · Sachsenhausen · Schoorl · Soldau · Sonnenburg · Strasshof · Stutthof · Kamp Sylt · Szebnie · Topovske Šupe · Trawniki · Vaihingen · Vaivara · Vught · Warschau · Getto van Warschau · Zasław
Doorvoerkampen
Beaune-la-Rolande · Berg · Bolzano · Breendonk · Breitenau · Dossin · Drancy · Dulag 183 · Falstad · Gunskirchen · Hodonin · Izbica Ghetto · Lety · Kamp des Milles · Pithiviers · Potulice · Rivesaltes · Fort Romainville · Royallieu · Salaspils · Sokyrjany · Theresienstadt · Le Vernet · Westerbork
Getto's
Będzin · Bersjad · Białystok · Brest · Budapest · Częstochowa · Drohobytsj · Grodno · Kaunas · Kielce · Krakau · Lemberg · Łódź · Lublin · Łuck · Międzyrzec Podlaski · Minsk · Mińsk Mazowiecki · Oradea getto's · Pińsk · Piotrków Trybunalski · Radom · Riga · Słonim · Sosnowiec · Stanisławów · Vilnius · Vitebsk
Kampen in Azië
Aek Pamienke · Kamp Ash · Batu Lintang · Kamp Columbia American Country Club · Kamp Holmes · Kampili · Kamp Longhua · Kamp Santo Tomas · Kamp Stanley · Tjideng · Kamp Weixian

Zie ook: Lijst van naziconcentratiekampen · Jappenkampen in Nederlands-Indië · Lijst van jappenkampen

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.