Station Hengelo

Station Hengelo is een Nederlands station dat werd geopend op 18 oktober 1865 aan de toen nieuwe lijn Almelo–Oldenzaal–Salzbergen.

    Hengelo   
PlaatsHengelo
AfkortingHgl
Opening18 oktober 1865
Perrons1
Perronsporen3 (Sporenschema)
Perrontoegangvrij
Toegangvia trappen en liften
Spoorlijn(en)Almelo - Salzbergen
Staatslijn D
Stadsbus8 t/m 13
Streekbus51 | 53 | 59
Vervoerders
- Treinvervoerder
- Busvervoerder &
Reizigers6.951 (2018)[1] per dag (NS)
Coördinaten52° 16′ NB, 6° 48′ OL
Externe link NS-stationsinformatie

Portaal    Openbaar vervoer
Zakspoor

Het ligt in het centrum van de Twentse stad Hengelo, aan de spoorlijnen Zutphen-Oldenzaal, Enschede-Zwolle en Enschede–Almelo-Amersfoort. Ook is het een stopstation op de lijn Amsterdam-Berlijn en rijdt er een trein in uursdienst van Hengelo naar Bielefeld.

Geschiedenis

Eerste station 1866-1898

Het eerste stationsgebouw in Hengelo was een noodgebouw. In 1866 kwam een nieuw station gereed. Bij het Staatsspoor (SS) deelde men de stations in klassen in en Hengelo kreeg een station SS type 3e klasse. Dit gebouw deed dienst tot 1898, toen het door een tijdelijk station werd vervangen.

Tweede station 1899-1944

Hengelo groeide snel aan het einde van de negentiende eeuw en ook de bedrijvigheid nam toe. Omdat de spoorbomen erg vaak gesloten waren, werd er een loopbrug over het spoor gebouwd, maar voor het rijdende verkeer was dit geen oplossing. In 1899 werd dan eindelijk de machtiging door Den Haag gegeven om een nieuw station te bouwen. De kosten voor het gebouw en de ophoging van bet emplacement en alle kunstwerken zoals tunnels werden toen op f 2.300.000 geraamd. Het zand voor de ophoging van het emplacement en de spoorlijnen werd in Driene afgegraven en zo ontstond het waardevolle natuurgebied Landgoed Lonnekermeer. Het stationsgebouw werd door Ir. G.W. van Heukelom (1870-1952) gebouwd. In 1900 werd tevens de stationsoverkapping gebouwd. Deze overkapping, die enkele jaren geleden geheel is gerestaureerd, is een voorbeeld van een constructie uit gietijzer.

Derde station, sinds 1951

Het station, dat ongeveer ter hoogte van de Beursstraat stond, werd in oktober 1944 bij het verwoestende bombardement op Hengelo zwaar beschadigd. De bovenverdieping was grotendeels vernield en herbouw zou veel geld hebben gekost. De Nederlandse Spoorwegen namen het besluit om het te slopen en door een nieuw gebouw te vervangen. Dit gebouw werd een stuk westelijker gebouwd in de stijl van de jaren vijftig. In 1951 kwam het nieuwe station gereed. Voor het gebouw tekende H.G.J. Schelling (1888-1978). Gelijksoortige stations van zijn hand zijn indertijd gebouwd in Enschede, Zutphen, Leiden en Arnhem. De gebouwen werden allemaal uitgevoerd in een constructie van gewapend beton, opgevuld met verschillende soorten van prefab betonnen elementen.[2]

Ten zuiden van het oude station bevond zich het station Hengelo GOLS van de Geldersch-Overijsselsche Lokaalspoorweg-Maatschappij die de spoorlijn (Doetinchem / Winterswijk) - Boekelo - Hengelo exploiteerde.

Vanaf station Hengelo vertrok tot 2006 de chloortrein naar AKZO. Deze trein is opgeheven sinds Akzo de werkzaamheden heeft verplaatst naar Delfzijl. De verbinding met het AKZO-raccordement is inmiddels opgebroken.

Voorzieningen
De tunnel van station Hengelo. Links 1951, Midden 1990, Rechts 2010
K: loketten
G: Bank GWK
T: Trap naar perron
R: Roltrap
L: Lift
S: Snackbar
B: Boekwinkel
W: Albert Heijn

Renovatie en vernieuwing

Tijdens de renovatie heeft het bestaande stationsgebouw een 'facelift' gekregen. De voetgangerspassage is verbreed en voorzien van bijzondere verlichting en door de komst van een roltrap (alleen naar boven), een moderne lift en bredere trappen is de toegankelijkheid naar de perrons een stuk verbeterd. Een luifel aan de zuidzijde van het station zorgt voor een herkenbare zuidingang van het station. Ook is de overkapping van de perrons opgeknapt en zijn de perrons voorzien van nieuwe bestrating.

Het stationsgebied wordt de schakel tussen de binnenstad en het 50 hectare grote herontwikkelingsgebied ‘Hart van Zuid’ aan de zuidzijde van het station.

In 2014 werd de oude fietsflat afgebroken en in 2016 werd de nieuwe geopend. Deze biedt capaciteit voor 2000 fietsen. In het ontwerp is rekening gehouden met een toekomstige uitbreiding van de capaciteit naar 2500 fietsen.

Sporen

Het station van Hengelo heeft een eilandperron met drie perronsporen. Spoor 2 en 3 zijn opgedeeld in twee delen (a en b). Spoor 2 ligt aan de kant van het centrum (Stationsplein, noordzijde). Hier vertrekken de treinen naar Almelo (2b of 2) en Zutphen (2a). Spoor 3 ligt aan de zuidzijde van het perron. Hier vertrekken treinen naar Enschede (3a of 3), de doorgaande stoptreinen van Zutphen naar Oldenzaal (3b) en de internationale sneltreinen.

Het derde perronspoor is zakspoor 11, aan de oostzijde van het perron. Dit spoor is via een vaste kruising verbonden met de spoorlijn naar Oldenzaal, een treinverbinding van spoor 11 naar Enschede is dus niet mogelijk.

Spoor 11 werd gebruikt voor de trein naar Oldenzaal en later naar Bad Bentheim. De treinverbinding naar Bad Bentheim was een proef die duurde tot december 2013. Voordien, voordat de Blauwnetdienst Zutphen - Oldenzaal v.v. werd ingesteld, vertrok hier de trein Hengelo - Oldenzaal. Ook wordt het spoor elk jaar gebruikt voor de carnavalstrein naar Oldenzaal. Sinds 26 februari 2018 exploiteert Keolis Deutschland onder de naam eurobahn tweesysteems FLIRTtreinen, die op 1500 V gelijkspanning en op 15 kV wisselspanning kunnen rijden, naar Bielefeld.[3]

Station Hengelo heeft een rangeerterrein aan de oostzijde. Het rangeerterrein is grotendeels geëlektrificeerd. Er zijn werkplaatsen waar dieseltreinen (blauwnet Lint) onderhouden worden en een aparte werkplaats waar de blauwnet-FLIRT-treinen worden onderhouden.[4] Het station heeft een tankplaats.

Treinverbindingen

In de dienstregeling 2020 wordt het station bediend door de volgende treinseries:

Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
140/240 IC 77 Intercity (NS International / DB Fernverkehr) Amsterdam Centraal – Amersfoort Centraal – Deventer – Hengelo – Bad Bentheim – Rheine – Osnabrück Hbf – Hannover Hbf – Berlin Hbf – Berlin Ostbahnhof Rijdt elke twee uur, stopt alternerend te Bünde (Westf) of Bad Oeynhausen
1600 Intercity Schiphol Airport – Amsterdam Zuid – Amersfoort Centraal – Deventer – Hengelo – Enschede Vormt tussen Schiphol en Amersfoort Centraal een halfuursdienst met serie 11600. Vormt tussen Amersfoort Centraal en Enschede een halfuursdienst met serie 1700.
1700 Intercity Den Haag Centraal – Gouda – Utrecht Centraal – Amersfoort Centraal – Deventer – Hengelo – Enschede Vormt tussen Den Haag Centraal en Amersfoort Centraal een halfuursdienst met serie 11700. Vormt tussen Amersfoort Centraal en Enschede een halfuursdienst met serie 1600.
7000 Sprinter Apeldoorn – Deventer – Almelo – Hengelo – Enschede Rijdt in de spits van/naar Enschede
7900 Sprinter (Keolis) Zwolle – Almelo – Hengelo – Enschede Onderdeel van Blauwnet
17900 Intercity (Keolis) Zwolle – Almelo – Hengelo – Enschede Onderdeel van Blauwnet. Rijdt alleen op werkdagen overdag en 1x per uur.
20350 RB 61 Stoptrein/Regionalbahn (Keolis) Hengelo – Bad Bentheim – Rheine – Osnabrück Hbf – Bünde(Westf) – Bielefeld Hbf Wiehengebirgsbahn
31200 Stoptrein (Keolis) Zutphen – Hengelo – Oldenzaal Onderdeel van Blauwnet.

Al deze treinen rijden overdag op werkdagen minimaal eenmaal per uur, met uitzondering van de internationale intercity Amsterdam Centraal - Berlin Ostbahnhof, die zeven maal per dag rijdt (rond de oneven uren) en treinserie 7000, die alleen in de spits rijdt. Bij thuiswedstrijden van FC Twente rijden er daarnaast extra supporterstreinen tussen Rijssen en Enschede.

Vanaf 12 december 2010 reed er voor een proef van drie jaar een stoptrein tussen Hengelo, Oldenzaal en Bad Bentheim. Deze trein reed een keer per uur. In Hengelo werd daarvoor na 7 jaar het zakspoor weer voor regulier reizigersvervoer gebruikt. De trein werd geëxploiteerd door Syntus maar reed onafhankelijk van de Syntusdienst Zutphen - Hengelo - Oldenzaal. De treindienst werd op 8 december 2013 opgeheven.

Als vervolg hierop werd op 14 januari 2018 een nieuwe grensoverschrijdende treinverbinding gecreëerd naar Bielefeld. Deze treinverbinding wordt gefinancierd door de Rijksoverheid, Regio Twente, Provinciale Staten en de Duitse Zweckverband Nahverkehr Westfalen-Lippe en Landesnahverkehrsgesellschaft Niedersachsen. Deze stoptrein rijdt elk uur en wordt geëxploiteerd door Keolis onder de merknaam eurobahn.[5] Op 15 januari 2018, een dag na de start van de exploitatie, werd de treindienst tussen Hengelo en Bad Bentheim geschrapt door aanhoudende problemen met de overgang van het Duitse naar het Nederlandse net.[6] Op 26 februari 2018 waren de technische problemen verholpen en rijdt de trein volgens de dienstregeling.[7][8]

Busverbindingen

Aan de noordzijde van het station is het busstation. Hier stoppen de stads- en streekbussen van Syntus Twente (waarvan 1 streeklijn gezamenlijk wordt gereden met Arriva). Het busstation bestaat sinds 2012 uit 4 busplatforms. Bij de hoofdingang van het station staat een informatiebord met een kaart en vertrektijden van de bussen. Het station van Hengelo ligt in zone 4511 en/of 4512 (centrumzone).

Stadsbussen
Lijn Route Bijzonderheden
8 Centraal Station – Westermaat – IKEA – Slangenbeek – Hasseler Es – Klein Driene – Groot Driene – Enschede (Universiteit – Station – Wesselerbrink) – Centraal Station Rijdt alleen in de spits
9 Centraal Station – Universiteit Twente – Enschede Station
10 Centraal Station – Berflo Es – Veldwijk Rijdt niet op zondag
11 Centraal Station – Klein Driene – Hasseler Es
12 Groot Driene → De Grundel → Centraal Station → Wilderinkshoek → Ziekenhuisgroep Twente → Woolder Es → Centraal Station → De Grundel → Groot Driene
13 Centraal Station – 't Wilbert – Hengelose Es – Westermaat – Vossenbelt – Slangenbeek – Het Broek – Roershoek – Hasseler Es

Streekbussen
Lijn Route Bijzonderheden
51 Almelo – Zenderen – Borne – Hengelo, Centraal Station
53 Hengelo, Centraal Station – Beckum – Stepelo – Haaksbergen – Eibergen Wordt gereden door zowel Arriva als Syntus
59 Tubbergen – Fleringen – Weerselo – Gammelke – Deurningen – Hengelo, Centraal Station – Beckum – Stepelo – Haaksbergen Busstation Rijdt niet op zondag, Hengelo - Haaksbergen niet 's avonds en in het weekend

Foto's
  • Perronoverkapping van station Hengelo
  • De nieuwe stationstunnel in Hengelo
Zie de categorie Hengelo train station van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Spoorwegstations aan de spoorlijn Zutphen – Glanerbeek (Staatslijn D) (Cursief: voormalig of toekomstig station)

0: Zutphen · 0,5: Nieuwstad · 3,1: Eefde · 10,2: Laren-Almen · 16,9: Lochem · 24,3: Markelo · 30,1: Goor · 34,7: Wiene · 39,7: Delden · 43,4: Hengelo Gezondheidspark · 43,8: Tuindorp-Nijverheid · 45,6: Hengelo · 46,4: Hengelo FBK stadion · 47,4: De Waarbeek · 49,3: Enschede Kennispark · 53,2: Enschede · 53,7: Hengeloschestraat · 54,2: Oldenzaalschestraat · 57,9: Enschede De Eschmarke · 59,4: Glanerbrug

Spoorwegstations aan de spoorlijn Almelo – Salzbergen (DB 2026) (Cursief: voormalig station)

0,8: Almelo · 2,7: Almelo de Riet · 7,1: Zenderen · 10,1: Borne · 15,4: Hengelo · Hengelo GOLS · 17,2: Hengelo Oost · Oldenzaal EO · 26,2: Oldenzaal · 16,7: Gildehaus · 13,7: Bad Bentheim · Bad Bentheim Nord · 9,3: Schüttorf · 0,0: Salzbergen

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.