Spier (anatomie)
Een spier (Latijn: musculus) is een weefselstructuur van cellen die de eigenschap hebben te kunnen samentrekken (contraheren) waardoor beweging mogelijk is. Spierweefsel komt in drie vormen voor:
- dwarsgestreept spierweefsel, zo genoemd vanwege het uiterlijk onder de microscoop, is spierweefsel bestaande uit lange, veelkernige spiervezels. Dwarsgestreept spierweefsel wordt voornamelijk gevonden in skeletspieren, die onder willekeurige controle staan en voornamelijk botten met elkaar verbinden. Daarnaast bestaat ook de hartspier uit dwarsgestreept weefsel
- glad spierweefsel staat niet onder willekeurige controle en is onder meer te vinden in het maag-darmstelsel, bloedvaten, luchtwegen, voortplantingsorganen
- het hart bestaat uit hartspierweefsel. Dit soort weefsel heeft 1 of 2 kernen en is lang en vertakt. De myosine en actine is net als bij het dwarsgestreept spierweefsel in sarcomeren gerangschikt
Aanhechting
Elke skeletspier is met twee of soms meer bevestigingspunten aan het skelet, de huid of een andere spier vastgehecht. Sommige bevestigingspunten, origo (oorsprong) genoemd, zijn proximaal gelegen. Andere punten, insertie, liggen distaal.
De origo is het bevestigingspunt van een spier dat bij contractie van de spier niet beweegt, de insertie is het bevestigingspunt dat bij contractie wel beweegt. Daarnaast bestaan er ook nog agonisten en antagonisten, de tegenovergestelde spieren, zoals de biceps en de triceps. De ene spier van dit antagonistisch paar spant aan en de ander ontspant. Om ervoor te zorgen dat de spieren elkaar niet steeds tegenwerken door om de beurt aan te spannen zoals bij de Ziekte van Parkinson, treedt reciproce inhibitieop waarbij de antagonist verslapt wanneer de agonist aanspant.
Opbouw skeletspier
Een spier bestaat uit meer dan alleen maar vezels. Hij bestaat uit meerdere spierbundels in de spier, die beschermd is door de spierbundelschede. Daarin zitten kleinere spierbundels met zenuwvezels, verbonden door de motorische eindplaatjes van de zenuwen die het bevel van de hersenen om de spier te bewegen overbrengen. De spiervezels zelf bestaan uit spierfibrillen, sarcolemma en sarcoplasma. Het sarcoplasma zit tussen de spierfibrillen en het sarcolemma aan de rand van de spiervezel.
Zie ook
| Menselijke orgaansystemen (TA) |
|---|
|
A02 skelet · A03 gewrichten · A04 spierstelsel · A05 spijsverteringsstelsel · A06 ademhalingsstelsel · A07 borstholte · A08 urinewegstelsel · A09 voortplantingssysteem · A10 buikholte en bekkenholte · A11 endocrien systeem · A12 hart en vaatstelsel · A13 lymfevatenstelsel · A14 zenuwstelsel · A15 zintuigen · A16 huid |
| Spieren van de hals | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
| Spieren van de romp | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
| Spieren van het been | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|