Sint-Elmsvuur

(Sint-)Elmsvuur of (sint-)Elmusvuur is een lichtverschijnsel. Dit verschijnsel treedt op wanneer grote ladingsverschillen worden opgebouwd voordat de ontlading komt. Dan kan het gebeuren dat voorwerpen bij de grond zo sterk geladen worden, dat er (positief) geladen vonken uit weglekken. Dit kan bij uitstekende voorwerpen gebeuren zoals antennes en scheepsmasten. Dit verschijnsel heeft een groen- of blauw-wit-achtige kleur. Wanneer er ook nog een ontlading in de buurt is, kan de bliksem elk moment inslaan. Sint-Elmsvuur mag niet verward worden met een bolbliksem, hoewel de twee fenomenen verwant zijn.

Sint-Elmsvuur aan de top van scheepsmasten

Soms verschijnt sint-Elmsvuur op toppen en bergkammen, wat wijst op een naderend onweer. Bij daglicht is sint-Elmusvuur natuurlijk moeilijker waar te nemen, maar het sissende geluid ervan en de vreemde gewaarwording van geëlektrificeerd hoofdhaar kan een teken zijn van een ontlading, zelfs bij blauwe hemel.

Benjamin Franklin was de eerste die het vreemde licht herkende als een elektrisch fenomeen.

Etymologie

Sint-Elmsvuur is genoemd naar Erasmus van Formiae, patroonheilige van de zeelui, die in het verschijnen ervan voortekenen van naderend onheil zagen.

Vliegtuigen en vulkanen

Bij vliegtuigen is sint-Elmsvuur geen ongewoon verschijnsel. Bij grote verschillen in elektrische lading tussen luchtlagen licht het sint-Elmsvuur op op vlakken dwars op de luchtstroming zoals neus, cockpitraam en soms de voorrand van de motoren. Het verschil in lading ontstaat voornamelijk bij grote buien zoals in de tropen, maar kan bij elke grote onweersbui ontstaan. Ook bij vulkanisch as in de atmosfeer kan de lading en dus het sint-Elmsvuur voorkomen.

Literatuur

Marcel G.J. Minnaert:

  • De Natuurkunde van 't Vrije Veld, Deel 2: Geluid, Warmte, Elektriciteit.

William R. Corliss:

  • Lightning, Auroras, Nocturnal Lights, and related luminous phenomena (The Sourcebook Project, 1982).
  • Remarkable luminous phenomena in nature (The Sourcebook Project, 2001).
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Elmsvuur op Wikimedia Commons.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.